تیم لیستر، محمد فاضل فهمی
چند دقیقه از نیمه شب ۲۴ اکتبر نگذشته بود که صدای شدید انفجار مناطق جنوبی خارطوم، پایتخت سودان را لرزاند. در عرض چند دقیقه آسمان از برق انفجار روشن شد و مجمتع صنعتی یارموک در آتش سوخت.
شاهدان می‌گویند که صدای هواپیما را شنیده‌اند و تصاویر ماهواره‌ای شش جنگنده که پهنای آن‌ها ۱۶ متر بود را نشان داد.
روز بعد که دودی که آسمان را پوشانده بود از بین رفت، مقامات سودانی اسرائیل را مسئول حمله هوایی دانستند که بخش بزرگی از مجتمع صنعتی را از بین برده بود که شامل تاسیسات امنیتی و ۴۰ کانتینر کشتی می‌شد.
مرکز ماهواره‌ای سنتینل که تصاویر را گرفته بود، اعلام کرد: “چیزی از ساختمان ۱۶۰ متری باقی نمانده و به نطر می رسد که همه چیز در این انفجار پودر شده است.”
به چه دلیل اسرائیل قصد دارد حمله زمینی بکند
اسرائیلی ها در این مورد چیزی نمی گویند. اما حمله اخیر بخشی از جنگ در سایه این کشور با دو دشمن اش محسوب می شود: حماس و ایران.
مقامات آمریکایی، اسرائیلی و مصری مدت هاست که گمانه زنی می کنند که ایران برای قاچاق اسلحه و رساندن آن به دست حماس از سودان استفاده می کند. برای این کار از راه هوایی یا با استفاده از بندرسودان استفاده می کند. سپس اسلحه های قاچاق شده راه طولانی خود را از راه زمینی در داخل سودان آغاز می کنند و بعد از عبور از مرزهای مصر وارد شبه جزیره سینا در غزه می شوند.
دیپلماسی تلفنی اوباما در مورد غزه
یک مقام اسرائیلی به سی ان ان گفت که موشک ها و سلاح های ایرانی همچنان از طریق تونل سینا به غزه منتقل می شود. وی گفت ایران موشک دور برد، موشک ضد هوایی، وسایل ارتباطی و سیستم های کنترل از راه دور را بره حماس می فروشد.
این گفته ها توسط یکی از قدرتمند ترین چهره ها در شمال سینا، براهیم منای، تکرار شد.
منای که گفته می شود صاحب تعداد زیادی از کانال های قاچاق است که منطقه مرزی سینا را به غزه وصل می کند به سی ان ان گفت: “اسلحه ای که به غزه قاچاق می شود اکثرا از طریق سودان و اخیرا از طریق لیبی قاچاق می شود و دلیل آن فقدان نیروهای امنیتی است که بعد از انقلاب مصر پدید آمد.”
وی گفت: “قبایلی که در کار قاچاق اسلحه هستند از طریق قایق های کوچک ماهیگیری در دریای سرخ و در زمین از طریق کوه هایی که فقط خودشان می توانند از آن عبور کنند، محموله ها را قاچاق می کنند. مقامات امنیتی سودان نیز در درون قبایل سودانی هیچ قدرتی ندارند.”
وی در ادامه گفت: “اسلحه های قاچاق شده اغلب موشک های دور برد، موشک های ضد هوایی و اخیرا از بعد از انقلاب لیبی آرپی جی های پیشرفته هستند.”
منای همچنین گفت که بعید است که موشک فجر ۵ ایران از طریق مصر قاچاق شده باشد بلکه به نظر می رسد در میان کالاهای دیگر در کامیون های بزرگ جاسازی شده باشد.
ماه گذشته، یک دیپلمات ایرانی در سازمان ملل گفت که شواهدی دال بر اینکه ایران از طریق سودان به حماس اسلحه می دهد وجود ندارد و ما این اظهارات بدون پایه و اساس را شدیدا تکذیب می کنیم. سودان نیز وجود هر نوع رابطه بین اسلحه های تولید سودان و سلاح های قاچاق شده را رد کرد.
اما وزیر خارجه ایران، علی اکبر صالحی، در مصاحبه با یک روزنامه قطری گفت: “بیایید فرض کنیم که ایران یک کارخانه اسلحه سازی در سودان احداث کرده است. آیا این کار ممنوع است؟ ما تحت چارچوب های قواعد بین المللی آماده هستیم که به کشوری که تمایل دارد، اسلحه بفروشیم.”
تاسیسات یارموک که توسط آمریکا طراحی شده بود، در اصل تحت کنترل ایران بود و در پایان سال ۲۰۰۶ یکی از مهمترین اهداف تحریم های ایران و سوریه بود.
حمله ۲۴ اکتبر به این مجتمع یکی از چهار حمله گسترده اسرائیل در سودان بود.
روز دوم مه، یک ماشین تویوتا در پورت سودان در نزدیکی ساحل دریای سرخ منفجر شد؛ شهری که مقامات امنیتی غربی گمان می کردند یکی از نقاط حساس برای قاچاق اسلحه استو مقامات سودانی یکی از قربانیان را شناسایی کردند که نامش نصیر عواد احمد ساعد، از رهبران ثروتمند یکی از قبایل سودانی بود.
علی احمد کرتی، وزیر امور خارجه سودان معتقد است که اتومبیل در یک حمله هوایی منقجر شده است و به شبکه تلویزیونی دولتی گفت که این حمله شبیه به حملات اخیر اسرائیل بوده است. اینکه چرا ساعد را هدف قرار داده بودند، مشخص نیست.
در حمله مشابهی در پورت سودان در اوایل سال جاری، مردی که بتازگی از فرودگاه وارد شهر شده بود، کشته شد. کرتی در آن زمان گفته بود: “ما می دانیم که این حمله کار اسرائیل است.” اما اینکه هدف حمله یک فلسطینی بوده است را تکذیب کرد.
در ماه ژانویه ۲۰۰۹، یک محموله که توسط ده‌ها اتومبیل از خارطوم به سمت پورت سودان می‌رفت در یک حمله هوایی از بین رفت.
مبارک مبارک سلیم، وزیر حمل و نقل سودان بلافاصله بعد از این حمله گفت که یک بمب قوی کامیون‌های حامل اسلحه را هدف قرار داد و از بین برد. در یک گزارش تایید نشده در آن زمان گفته شده بود که این کامیون‌ها شامل موشک‌های می‌انبرد فجر ۳ بوده است که می‌توانند هدف خود را در فاصله ۶۵ کیلومتری منهدم کنند.
ویکی لیکس نوشت که مسئله قاچاق اسلحه ایران به غزه از طریق سودان از سال ۲۰۰۷ مطرح بوده است.
اوایل سال ۲۰۰۹، بنجامین ناتنیاهو، نخست وزیر اسرائیل به هیات آمریکایی که از اسرائیل بازدید می کرد، گفت: “مصری ها می دانند که کانال قاچاق اسلحه از ایران آغاز می شود و به سودان و مصر می رود. مصری ها نمی توانند جلوی آن را بگیرند اما دستکم الان می توانند این تهدید را بهتر درک کنند.”
بطور همزمان، دان هارل، رئیس ستاد دفاعی ارتش اسرائیل از آمریکا خواست تا مصر را تشویق که تلاش بیشتری بکند زیرا حماس سلاح های حساس تری از ایران خریداری کرده است که شامل موشک های دوربرد هم می شود.
با وجود حمله به محموله قاچاق، ایران همچنان از سودان اسلحه قاچاق می کند. در ماه ژوئیه ۲۰۰۹، آمریکا به اردن فشار آورد تا اجازه ندهد برخی پروازها بین خارطوم و ایران انجام شود تعدادی از این خطوط هوایی نظیر بدر ایرلاینز که پایتخت سودان دفتر دارد، شرکت های هواپیمایی خصوصی هستند.
وزیر امورخارجه سودان در مورد بدر ایرلاینز به آمریکا گفت که پرواز های این شرکت محدود است و محموله هایش غیر نظامی است.
بعلاوه، منطقه سینا بکلی از دسترس دولت مصر خارج است.
سودانی ها هم نگران هستند. پورت سودان به دنبال انتقال نفت عربستان است. در آخرین مناقشه حماس و اسرائیل و اینکه کی و چگونه به پایان می رسد تنها تکه ای از تصویر کلی منطقه است که روز بروز پیچیده تر می شود.
سی ان ان، ۱۹ نوامبر
