حال همه می دانند که وزیر علوم دولت اعتدال روز چهارشنبه در معیت تعدادی از اعضای کابینه، به خانه ی ملت خواهد رفت تا هم تکلیف خود و هم تکلیف حسن روحانی را در برابر جریان تمامیت خواه و اقتدارگرا روشن سازد، اما کمتر کسی است که بداند پایان این آزمون فیصله بخش چگونه رقم خواهد خورد..
در این ماجرا که اولین رویایی رسمی و مستقیم مجلس با دولت یا به صورت دقیق تر جریان انتصابی کشور با قدرت انتخابی مردم خواهد بود، سه احتمال اصلی وجود دارد که هریک پیامدهای خاص خویش را به همراه خواهد آورد.
طرح رای اعتماد فرجی دانا از نظر نویسنده، تکلیف دو روحانی عالیرتبه ی کشور را با یکدیگر روشن تر و شفاف تر خواهد ساخت و مشخص خواهد کرد که آیا این دو قرار است تا پایان دوره ی چهار ساله ی دولت تدبیر و امید در کنار هم باشند و با تمام اختلاف نظرها و تفاوت روش ها، همراه با هم کشور را هدایت کنند، یا چون دیگر موارد ربع قرن گذشته، رئیس دولت پیش از پایان یافتن زمان قانونی ریاست جمهوری - با وجود حمایت های رسمی و لفظی- رای اعتماد رهبر جمهوری اسلامی را از دست خواهد داد.
محتمل ترین احتمال این است که آیت الله خامنه ای تا روز چهارشنبه به صورت رسمی یا غیررسمی در این ماجرا دخالت کند. این اقدام می تواند، فارغ از قانونی بودن یا نبودن “حکم حکومتی”، چون گذشته از این طریق فراقانونی اعمال شود. در این صورت علی لاریجانی یا جانشین وی صبح روز چهار شنبه در نشستی غیرعلنی یا در جلسه ای رسمی نظر رهبر جمهوری اسلامی دائر بر مخالفت با این اقدام تندروانه و غیرمصلحت گرایانه در جهت تضعیف دولت را ابلاغ خواهد کرد؛-کاری که پیش از این در زمان احمدی نژاد به کرات به بهانه های مختلف صورت گرفت.
البته راه دیگر در این مسیر اعلام نظر به صورت غیررسمی از طریق بیت رهبری است و رساندن آن به گوش راه یافتگان به مجلس که سربه فرمانی فراوان دارند و می گویند که ذوب در ولایت هستند و بدون اجازه ی آقا آب هم نمی خورند! در این میان می ماند اما و اگرها و خط و نشان های تعدادی انگشت شمار که چاره ای جز این نخواهند داشت که اصل خبر را زیر سئوال ببرند تا بتوانند آرای کبود خود را به گلدان ها بیندازند.
در این فرضیه طرح استیضاح در ماه های پیش رو، چون شمشیر داموکلس همواره بر سر دولت روحانی سنگینی خواهد کرد و گاه بسته به موقعیت و نوع روابط زخمی هم وارد خواهد آورد! در این وضعیت نه جنگ و نه صلح، یا صلح مسلح، طی سه سال آینده هر زمان که لازم باشد باز فرجی دانا یا وزیر یا وزرایی دیگر تهدید به استیضاح خواهند شد؛ البته اگر این گروه از نمایندگان جناح اقتدارگرا، حتی با دوپینگ شورای نگهبان و شخص احمد جنتی، باز بتوانند به خانه ی ملت راه یابند و در سال هایی دورتر نیز سیاست چوب لای چرخ گذاردن دولت را پی بگیرند.
دو فرضیه ی محتمل دیگر روشن است و معمول. یکی آنکه مجلس روز چهارشنبه با تمام اما و اگرها و تهدیدهای آشکار و نهان، به وزیر علوم رای اعتماد دهد و او را برای ادامه ی خدمت در ایران نگاه دارد. یا اینکه رای ندهد و بسترساز خروج فرجی دانا از کشور شود تا در آینده فردی تحول خواه و شخصیتی هم فکر وی، همانگونه که هشدار داده شده است، سکان کشتی آموزش عالی کشور را به دست بگیرد و باز تمامیت خواهان چون وزیر کنونی، غرغر و غرولند کنند که “وزیر سایه است!”
در صورت تائید صلاحیت فرجی دانا این فرضیه باز قوت می گیرد که رهبری در کنار دولت اعتدال است و آیت الله خامنه ای- از روی اراده و میل یا ناچاری و مصلحت اندیشی با توجه به مذاکرات هسته ای- از حسن روحانی همه جانبه حمایت می کند. در این شرایط شکاف جریان اقتدارگرا بیشتر خواهد شد و نمایندگان منتسب به جبهه پایداری و نزدیک به آیت الله مصباح یزدی بیشتر به حاشیه خواهند رفت و در آینده، بخصوص در انتخابات پیش رو، شمشیر بر روی علی لاریجانی و یاران مجلسی اش خواهند کشید.
اما اگر فرجی دانا از مجلس رای اعتماد نگیرد- مهم نیست با چه تعداد رای منفی و با رای کبود اعضای کدام فراکسیون ها، - شایعه ها در فضای سیاسی کشور بالا خواهد گرفت و کمتر کسی به خود شک راه خواهد داد که ندا برای استیضاح از جای دیگر رسیده بوده است؛ اقتدارگرایان عقل و تدبیر را بوسیده و کنار گذارده و تنها سرسپرده ی منویات آیت الله خامنه ای بوده اند.
البته بعید نیست که در شرایط رای اعتماد ندادن اکثریت مجلس به فرجی دانا، حسن روحانی باز بخت دو گزینه ی پیشین خود برای وزارت علوم را بیازماید و توفیقی و میلی منفرد را که در ابتدای ریاست جمهوری دولت اعتدال رای اعتماد نگرفتند به میدان بفرستد.
جعفر توفیقی مدیری توانا است که در بدنه ی جامعه دانشگاهی محبوب، شناخته شده و امتحان پس داده است، به ویژه که راحت توانسته و می تواند با افراد و جریان‌ها کنار بیاید. میلی‌منفرد نیز که در دوره ی پیش با اختلاف چند رای نتوانست بر کرسی وزارت بنشیند، حال رای نمایندگان سرخورده و پشیمان را هم در جیب خود دارد. او اگرچه در زمان معرفی به عنوان وزیر علوم رای کافی به دست نیاورد، اما به راحتی توانست ۱۰۵ رای موافق و ۱۵ رای ممتنع کسب کند.
این فرضیات و پیامدهای مترتب بر آن رهبر جمهوری اسلامی را در تنگنای شدیدی قرار داده است تا تکلیف خود را با دولت تدبیر و امید روشن و به رئیس جمهور اثبات کند که در کنار اوست، نه در مقابل وی!
از آن سو، کنار گذارده شدن فرجی دانا تکلیف حسن روحانی را نه تنها با آیت الله خامنه ای بلکه با جریان به اصطلاح معتدل مجلس نیز روشن خواهد ساخت و او بیش از پیش خواهد دانست که این تنها صادق آملی لاریجانی نیست که به عنوان یک مهره ی گوش به فرمان شمشیر از رو بسته است، بلکه علی لاریجانی برادر بزرگتر نیز در مجلس ماموریتی مشابه دارد و آشکارا کمر به تضعیف و سقوط دولت اعتدال بسته است.