تجزیه جریان سیال زندگی
یکی ازرویدادهای هنری آذرماه امسال در تهران افتتاح نمایشگاه عکس حسن رجبی با عنوان “به سوی بهشت” در گالری هفت ثمر است. همکارمان در تهرن گزارشی از این نمایشگاه ارسال کرده که در ادامه می خوانید…
مجموعه عکس “به سوی بهشت” نگاهی مستند نگارانه به مناظر شهری با موضوع درخت دارد که در زمستان سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ به صورت رنگی و با دوربین آنالوگ ۱۳۵ عکاسی شده‌اند.
عکس های “حسن رجبی نژاد” بی‌آنکه بخواهد ما را با طبیعت بکر پیرامونمان آشنا کنند، مخاطب را
به دیدن یک لنداسکیپ دعوت می‌کند که پتانسیل محتوایی آن برایش بسی جذاب است.
طبیعت به عنوان یکی از عناصر جدایی ناپذیر از محیط زندگی انسان، همواره موضوع جالبی برای عکاسان از گذشته‌های دور بوده است. اما به‌طور حتم آنچه که از طبیعت در قاب‌های عکاسان امروزی جای داده می‌شود، زمینه‌ای هست که در آن مخاطب به مباحث دیگری جز زیبایی‌شناسی طبیعت دعوت می‌شود؛ از جمله‌ی مهم‌ترین این مباحث، بررسی انسان در طبیعت به عنوان جزیی جدایی‌ناپذیر از آن است. بررسی انسان در طبیعت و محیط زندگی خود این روزها یکی از دغدغه‌های عکاسان به شمار می‌رود و بیان این مطلب که آن‌ها چه نقشی را ایفا می‌کنند و چه ارتباطی با اطراف خود دارند.
در ادامه‌ی این بررسی به‌طور کل یا با حضور انسان و پیروزی‌اش بر طبیعت در عکس ها رو به رو می‌شویم یا انسان به عنوان عنصری کوچک در پهنه‌ی هستی نشان داده می‌شود و در اکثر موارد سعی بر بیان تنهایی انسان نیز وجود دارد.
به‌واقع طبیعت زمینه‌ای می‌سازد برای بیان اندیشه‌های انسان معاصر در قالبی محسوس و آشنا؛ زمینه‌ای که در آن می‌توان به آنچه که بر انسان امروزی می‌گذرد، اشاره کرد.
تاکید عکاس در قاب های موجود در نمایشگاه اغلب بر روی دو عنصر ماشینیزم و طبیعت است.به نوعی این قاب ها در صدد هستند تا حضور و تجاوز ماشینیزم در دنیای طبیعت را به نقد و چالش بکشاند.تاکیدی که عکاس با تکرار‌های بی‌پروای خود به آن دامن می‌زند. عکس‌ها دچار یک تکرار محض‌اند، تکراری آگاهانه و معماری شده؛ چرا که این تکرار موجب دلزدگی تماشاگر نمی‌شود؛ قاب‌های مربعی که پی در پی در کنار هم قرار گرفته‌اند و محتوای تصویری آن‌ها به شدت تابع اسلوبی خاص و تکرار شونده است. نورپردازی‌های محیطی خوب و کنترل دقیق سایه روشن، که همه و همه نگاه مخاطب را به کشف رمز و راز جاری در عکس‌ها دعوت می‌کند.
سوژه‌های مجموعه تجزیه آرام در لحظه‌ای کوتاه در میانه جریان سیال زندگی متوقف و شکار شده‌اند. گاه این اتفاق چنان آهسته و نرم رخ داده است که گویی موضوعات و سوژه ها همچنان به روزمرگی خود دچار و در آن مشغولند و تنها برای یک لحظه همه چیز به یکدیگرو مخاطب گره خورده است تا از ورای این گره های صحنه ای و ترکیب بندی ،تجربه‌ای به وسعت یک رنج دائمی را در اختیار مخاطب قرار دهند. تجربه‌ای که اندیشیدن به آن، این چنین ایشان را مغموم و سرد و درونشان را پریشان می‌دارد.
در مقدمه نمایشگاه آمده است:
”برگ ریزان که می‌شود، درختان برای ماندن نفسهای آخر را می‌کشند، کشاکش بین بودن و نبودن. زمستان که فرا می‌رسد دیگر تکلیف درخت روشن است.
اگر در چنته چیزی داشته باشی و صبور باشی، پایه‌هایت محکم می‌شود، سر خم نخواهی کرد، طلقت می‌آوری، راست قامت و پایدار خواهی ماند حتی در سرما و بوران زمستان، همچون سرو سبز خواهی ماند.
سرو سهی زمستان و تابستان نمی‌شناسد، طاقت می‌آورد و چنان صبورانه ایستادگی می‌کند، گویی همیشه بهار است. وچنین است که هزاران سال در فرهنگ یک ملت ریشه می‌دواند.
اگر مانند سرو ریشه دار و با اصل و نسب باشی همچون زمردی بر انگشتری شهر ایرانی خود نمایی خواهی کرد. در گرما و سرما رنگ عوض نخواهی کرد و عریان نخواهی شد، چه در باغی وسیع باشی، چه تک وتن‌ها، چه در انتهای بن بستی طویل و چه در سکوت و خلوت کوچه‌های ویران کاهگلی، آنچه با خود داری بسی امید و دلگرمی است.
در گرما و سرما، در ویرانه‌های بغرنج زمانه، حتی اگر در ناکجا آباد باشی، باز هم یاد آور بهشت خواهی بود و به سویت خواهم آمد.”
عکسهای حسن رجبی نژاد یک مجموعه غیر ترتیبی وغیر روایی است که می‌کوشد وجوه مختلف مفاهیم مورد نظر عکاس را با شیوه‌ای کاملا فنی بازگو نماید.
در میان این عکس ها، تکنیک اسلاید هم به چشم می خورد و تصاویری از این دست، با وسعت دامنه رنگ پذیری شان به شاعرانگی و انتزاعی بودن نزدیک شده اند و چنین عکس هایی بیشتر همان نگاهی را به ثبت رسانده اند که عکاس از گذشته کاری اش با خود به همراه دارد…
مخاطب این عکس ها اگر چنین فضاهایی را هم تجربه نکرده باشد، برایش دست یافتنی خواهند بود، هرچه باشد دست خالی برنخواهد گشت!
بیوگرافی:
حسن رجبی‌نژاد فارغ التحصیل کار‌شناسی ارشد عکاسی از دانشگاه هنر تهران، هم اکنون عضو هیات علمی و مدیر گروه عکاسی دانشگاه هنر اصفهان است و از سال ۱۳۸۲ تاکنون به تدریس عکاسی در دانشگاه‌های ایران می‌پردازد.
وی عکاس برگزیده سومین جشنواره عکسهای دریایی ایران ۱۳۸۵، دیپلم افنخار و تندیس نهمین دو سالانه عکس ایران، عضویت در انجمن عکاسان ایران و عضویت در گروه عکاسان ۲۰ را در کارنامه هنری خود دارد. تعداد ۲۹ عکس در اندازه ۶۰×۴۰ سانتی‌متر در این نمایشگاه ارایه شده است.
نمایشگاه حاضر هفتمین نمایشگاه انفرادی حسن رجبی‌نژاد است و عکسهای او در بیش از ۱۵ نمایشگاه گروهی در ایران و خارج از کشور به نمایش در آمده است.