حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران با انتقادهای فزاینده‌ای از جانب تندروهای سیاسی روبروست که او را متهم به کوتاه آمدن در مقابل آمریکا به منظور رسیدن به توافق هسته‌ای و خلاصی از تحریم‌ها می‌کنند.
گروهی از نمایندگان مجلس و فعالان راست‌گرا که خود را “ما دلواپسیم” می‌نامند، روز شنبه، در نشستی در محل سابق سفارت آمریکا در تهران، ادعا کردند که گروه مذاکره‌کننده، منافع ملی را در مذاکرات هسته‌ای که قرار است ۱۳ ماه مه در وین دنبال شود نادیده می‌گیرد.
فاطمه علیا، عضو کمیته مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی گفت: “همه ملت می‌دانند که هدف اصلی آمریکا این است که برنامه هسته‌ای ایران کلا متوقف شود. از زمان شروع پیش‌نویس توافق نهایی هسته‌ای با ایران که قرار است ۱۳ ماه مه امسال تهیه شود، تحلیلگران، دانشجویان، نخبه‌ها و اساتید دانشگاه می‌خواهند دلواپسی خود را به مذاکره‌کنندگان اعلام کنند تا این نگرانی‌ها را در نظر داشته باشند.”
علیا می‌گوید، به رغم توافق اولیه که به ایران قول کاهش محدود تحریم‌ها در عوض کندکردن برنامه هسته‌ای داده شد، هیچ گشودگی در رژیم تحریم‌های بین‌المللی دیده نمیشود. در همین حال آمریکا خواسته‌های دیگری هم در مورد حقوق بشر و ذخیره موشکی ایران نیز مطرح کرده است. وی گفت، دولت روحانی نباید منتقدانش را بی‌سواد بخواند.
اسماعیل کوثری نماینده مجلس گفت، مردم می‌خواهند بن‌بست هسته‌ای با غرب حل شود اما هزینه‌اش می‌تواند خیلی سنگین باشد. وی گفت: “نکته اصلی این مذاکرات این است که توازن در تعهدات هر دو طرف برقرار شود که باید درحالیکه منافع و حقوق ملت ایران حفظ می‌شود، مورد نظارت قرار بگیرد.” وی گفت، قدرت‌های جهانی همان “صداقت” را که ایران در عمل به تعهداتشان نشان داده بروز نداده‌اند.
با افزایش احتمال رسیدن به توافق، فشارها بر روحانی نیز افزایش یافته است. آیت‌الله خامنه‌ای و محافظه‌کاران مذهبی از سیاست مذاکره رئیس‌جمهور حمایت کرده‌اند اما خاطر نشان کرده‌اند که او از خط قرمزها نمی‌تواند عبور کرد. خامنه‌ای ماه گذشته در روز فناوری هسته‌ای گفت، من با ابتکار دولت برای مذاکره موافقت کردم اما کشور به مقاومت در برابر استکبار جهانی ادامه می‌دهد. وی گفت: “فعالیت‌های جمهوری اسلامی در زمینه تحقیقات و توسعه هسته‌ای به هیچ‌وجه متوقف نمیشود. هیچ‌کدام از دستاوردهای هسته‌ای کشور کنار گذاشته نخواهد شد.”
خامنه‌ای افزود که می‌توان با خودکفایی اقتصادی و جلب سرمایه‌گذاری کشورهای غیرمتحد، مشابه نمونه چین، با تحریم‌ها مبارزه کرد.
روحانی و محمدجواد ظریف گفته‌اند: “ایران نسبت به نتایج مذاکرات خوش‌بین است و قدم‌های بزرگی در دستیابی به یک توافق جامع با هدف نتیجه برد- برد برداشته است.” روحانی با تندی با منتقدانش برخورد کرده است. وی گفت: “برخی با دروغ و نیرنگ سعی دارند دولت را از مسیر خارج کنند و این برخلاف منافع ملی و دستور رهبر است… ایران بر سر منافع مردمش مصالحه نمی‌کند.”
بسیاری از فشارهای وارده بر روحانی از جانب نگرانی مردم بر سر توافق هسته‌ای نیست، بلکه از جانب مخالفانی صورت می‌گیرد که در انتخابات شکست خورده اند و جایشان را دولتی میانه‌رو گرفته است.
وعده اصلی روحانی در انتخابات بهبود اقتصاد بوده است. برداشته شدن تحریم‌ها کلید این هدف است و در ۹ ماه گذشته این امر حیاتی‌تر هم شده است.
مخالفان راست‌گرا می‌گویند سیاست‌های روحانی شکست خورده و محبوبیت او کاهش یافته است. امیر محبیان، نویسنده راست‌گرای متنفذ و نزدیک به دولت و موسس حزب سنتی متفکرات مدرن می‌گوید، مخالفان محافظه‌کار معتقدند که روحانی “حتی پیش از شروع مذاکرات استانداردها و ایده‌آل‌های غرب را پذیرفته است.”
وی می‌افزاید: “رهبر به روحانی و ظریف از لحاظ کلی اعتماد دارد اما نه در تمام موارد. خط قرمزهایی وجود دارد. رهبر گفته ایران انعطاف نشان می‌دهد اما به رادیکال‌ها می‌گوید مذاکره‌کنندگان دستشان باز نیست، آن‌ها حرف آخر را نمی‌زنند. همچنین پیامی به غرب است که خیلی فشار نیاورند. دولت اوباما اکنون با پیش کشیدن موضوع حقوق بشر و موشک‌ها فشار را زیاد می‌کند. آمریکا دنبال مشکلات دیگر است. اگر غرب فکر می‌کند با فشار و انزوا می‌توانند ایران را وادار به کاری بکنند که می‌خواهند، اشتباه خیلی بزرگی است. بهتر است کشورهای غربی تا 20 ژوئیه توافق کنند اما اگر این مهلت از دست برود برای ایران مسئله‌ای نیست.”
منبع: گاردین - 4 مه 2014
