بررسی برخی از مشکلات مجموعهی تئاتر شهر
هزارلای کاستی های تئاتر شهر
تئاتر در ایران هنری محجور است و بیش از سایر هنرها مورد بیتوجهی قرار میگیرد. مخاطبان این هنر را تماشاگران خاص مینامند و آنها را تعدادی معدود میشمارند و شاید به همین دلیل باشد که مهمترین مجموعهی تئاتر کشورمان یعنی تئاتر شهر با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند.
در خصوص مشکلات این مجموعه با سامان پورسلیمانی که از سال 1380 به عنوان مدیر صحنه در نمایشهای گوناگونی حضور داشتهاست به گفتگو پرداختیم.
پورسلیمانی یکی از پرکارترین فعالان تئاتر در شش ماه اخیر بوده است و به عنوان مدیر صحنه در نمایشهای “تمام صبحهای زمین” (حسین مسافرآستانه) که در جشنوارهِ عدالت و امید اجرا شد، “همه چیز دربارهی آقای ف” (آرش عباسی)، “پیچ تند” (کتایون فیض مرندی) حضور داشته و هماکنون گروه محمد یعقوبی را در نمایش “خشکسالی و دروغ” همراهی میکند.
او معتقد است عملکرد ضعیف پرسنل تئاتر شهر ضربهی سنگینی را بر پیکرهی تئاتر وارد میکند و میگوید: «به نظرم واحدهای مختلف تئاتر شهر کارهایشان را درست انجام نمیدهند. اگرچه همهی این بچهها دوستانم هستند و انسانهای دوستداشتنی. اما مسئله بر سر نحوهی کارکردشان است. تعداد زیادی از عوامل تئاتر شهر، کارهایشان را نصف و نیمه انجام میدهند. این خیلی بد است و ضررش به بقیه میرسد و دودش به چشم بقیه میرود.»
پورسلیمانی با طرح سؤالاتی مشکلات واحدهای مختلف تئاتر شهر را به عنوان مشتی از خروار ذکر کرد و گفت: «واحد برق چه وظیفهای بر عهده دارد و باید چه کاری انجام دهد؟ آیا ما 4-5 لامپ سالم در مجموعهی تئاتر شهر داریم؟ اگر داریم پس چرا در راهروهای تئاتر شهر لامپهایی که مشکل دارند را تعویض نمیکنند؟ لامپ ندارند یا مشکل نفرات دارند؟ چرا رسیدگی نمیشود؟
چرا واحد تأسیسات در انجام بعضی کارها کوتاهی میکند؟ مثلاً چرا کولرها صدا میدهند و بد کار میکند؟ بعضیها گرما میدهد، بعضیها خنک نمیکند. یا چرا وسط اجرا خاموش میشوند و تماشاگران مجبور میشوند در گرما و کلافه نمایشها را دنبال کنند؟ چرا کولرها و اسپیلیتها را سرویس نمیکنند؟ این مشکل از کجا ناشی میشود؟
واحد صحنه 10-12 نفر هستند اما چرا مونتاژکار ندارند؟ شاید اگر بچههایی که دانشجو هستند و طراحی صحنه میخوانند برای کارورزی بیایند و در کنار آنها کار کنند ما پیشرفت کنیم چون بچههای دانشجو میآیند کار یاد بگیرند و در نتیجه تنبلی نمیکنند.
چرا راهنماهای تالارها انقدر بد با مردم رفتار میکنند؟ اینهایی که بلیط خریدهاند و برای تماشای تئاتر میآیند مگر زیردستان راهنماهای تالارها هستند؟ من نمیفهمم چرا انقدر به مردم سخت میگیرند. فکر میکنم اصولاً هر کس بلیط و شماره صندلی دارد باید برود و سر جایش بنشیند، اما چرا مردم از نیم ساعت قبل از اجرا میآیند و در صف میایستند؟ دلیلش واضح است. چون مردم میترسند کسی جایشان را بگیرد و این نشاندهندهی این است که قانون از سوی راهنماهای تالارها به درستی رعایت نمیشود. یعنی طوری برخورد کردهاند که تماشاگران میترسند شخص دیگری بیاید و در جایشان بنشیند. چرا راهنماهای تالارها طوری برخورد کردهاند که چنین اتفاقی بیفتد؟ همین راهنماها هم دوستان من هستند اما برخوردشان با عامهی مردم که برای تماشای نمایش میآیند نادرست است.
یا حراستیها بعضی وقتها قوانینی میگذارند که انسان انگشت حیرت به دهان میگیرد. چرا بعضی مسئولان حراست با خبرنگاران برخوردهای بد میکنند. در بعضی موارد دوربین خبرنگاران را به دلایل نامعلوم میگیرند. گاهی اوقات نمیگذارند خبرنگارها به روابط عمومی تئاتر شهر بروند و مجوز عکاسی یا مصاحبه بگیرند چون مثلاً معرفینامه یا کارت همراهشان نیست یا آنها را نمیشناسند و …»
این مدیر صحنه با اشاره به کمبود امکانات در واحد آکسسوار عملکرد این واحد را خوب ارزیابی میکند: «به نظر من تنها واحدی که الآن خوب کارش را در تئاتر شهر انجام میدهد واحد آکسسوار است با اینکه شرایط خیلی بدی دارد و وسایلش کامل نیست. یعنی نقصی زیاد دارد و همیشه هم بچهها از مدیریت، بودجه خواستهاند و درخواست خریدهایشان را برای تهیهی تجهیزات ارائه دادهاند اما این اتفاق نمیافتد.»
وی در پایان از روابط عمومی تئاتر شهر نام میبرد و میگوید: « اگر روابط عمومی کارش را درست انجام دهد خیلی از مشکلات ما حل میشود. مثلاً یک شب من و رضا صورتی تا حدود ساعت 3 صبح رفتیم پوسترهای کار را به در و دیوار چسباندیم. به نظر من این یکی از بزرگترین اشکالات تئاتر شهر است. چون تئاتر شهر روابط عمومی به این عریض و طویلی دارد و این کار ـ تبلیغات ـ را باید روابط عمومی تئاتر شهر انجام دهد. روابط عمومی میتواند با یک پیک موتوری کل پوسترها را به فرهنگسراها، موزهها، وزارتخانهها و سفارتخانه و همهی جاهایی که لازم است، با کمترین هزینه ارسال کند. اما متأسفانه این کار انجام نمیشود و یکی از مهمترین مشکلات همین است که ما اطلاعرسانی تئاتر نداریم. ما پوستر می زنیم اما به دلیل عدم دسترسی به مکانهای مجاز مجبوریم پوسترها را جایی بزنیم که چندان در دید عموم نیست و در نتیجه پوسترها به خوبی دیده نمیشوند. اما روابط عمومی تئاتر شهر قطعاً امکانات بیشتری در اختیار دارد و اگر این کارها را انجام دهد بزرگترین خدمت را به تئاتر کردهاست چرا که وقتی تبلیغات گسترده باشد تماشاچی بیشتری به سالنهای تئاتر کشیده میشود، کارها بیشتر دیده میشود و این کمک بزرگی به گروههای تئاتری است.»