برزو درآگاهی
هفته ها پس از اینکه نخست وزیر وزیر عراق، نوری مالکی، از آمریکا برای حمله به داعش درخواست کمک کرده بود، آمریکا همچنان بر سر دوراهی مداخله یا عدم مداخله مانده بود.اما در روزهای اخیرکه داعش به مواضع کردستان در شمال عراق حمله کرد و آمریکا با فرستادن کمک های انساندوستانه و حملات هوایی به نجات آنها آمد و از اقلیم کردستان دفاع کرد.
این رفتار متفاوت نشان از رابطه خاص بین آمریکا و دولت اقلیم کردستان است که بعد از جنگ خلیج در سال ۱۹۹۱ و تشکیل این منطقه بوجود آمد و اخیر رابطه با این منطقه که در قلب خاورمیانه بهشتی امن و طرفدار غرب محسوب می شود، شکوفا تر شده است.
کمان چومانی، تحلیلگر مسائل کردستان در اربیل، می گوید: “تنها منطقه کردستان برای آمریکایی ها، پناهندگان و عرب ها امن است. آمریکا همواره بخشی از اتفاقاتی بوده است که در این منطقه افتاده است.”
داعش با تصرف برق آسای یک سوم عراق در ماه ژوئن، جهان را مبهوت کرد.مبارزه این گروه زمانی متوقف شد که در اوایل اوت به شهر های اقلیم کردستان حمله کرد و احتمال تصرف سد موصل که آب و برق بخش اعظم عراق را تامین می کند، افزایش پیدا کرد.
کشته شدن هزاران نفر از اقلیت ایزدی در عراق که بعد از پیشروی داعش به کوهستان پناه برده اند و خطری که سایر اقلیت ها را در عراق تهدید می کند، واکنش آمریکا را برای مداخله برانگیخت. اما منطقه کوهستانی اقلیم کردستان که به وسعت سوئیس است و توسط دو حزب اداره می شود و هر دو با آمریکا رابطه قوی دارند و طی این سالها نیز رابطه خود را با کنگره قوی کرده اند. هم مسعود بارزانی از حزب دموکرات کردستان که منطقه اربیل و دوهک را اداره می کند و جلال طالبانی از حزب اتحاد میهنی کردستان که قدرت را در سلیمانیه دارد با آمریکا رابطه شان را حفظ کرده اند و بارها هیات هایی را برای لابی کردن در مورد سلاح به آمریکا فرستاده اند و خواستار صادرات نفت بدون مجوز دولت عراق هستند.
گرت استنفیل، کارشناس خاورمیانه در دانشگاه اکستر، می گوید: “سیاساتمداران آمریکا نسبت به ماه های گذشته بیش از پیش طرفدار کردستان شده اند. فشار لابی کردستان هم افزایش پیدا کرده است. زمزه هایی که در مورد دوستی آمریکا و کردها می شود، کاملا به گوش می رسد.”
عوامل دیگری هم در این مداخله شتابزده آمریکا دخیل هستند. از ماه ژوئن، آمریکا به اطلاعاتی تازه ای در مورد مراکز نظامی در بغداد و اربیل دست پیدا کرد که به سیاستگزارانتصویر روشن تری از شبکه نظامی داعش ارائه کرد. آمریکا حمله به داعش را به تاخیر انداخت زیرا از حمله به گروه های سنی دیگر بجای داعش که به سیاست های دولت مالکی معترض بودند، واهمه داشت.
نیروی های آمریکا به نشانه اعتراض به نیروهای عراقی که تحت تاثیر ایران وگروه های مورد حمایت ایران هستند، با پیشمرگه های کرد و نیروهای اطلاعاتی کردستان همکاری کردند تا امنیت را به کشور بازگردانند. آقای استنفیلد می گوید: “میزان همکاری سیاستمداران کرد و مقامات نظامی از یک سو و مبارزه علیه القاعده گسترده بود. بین پیشمرگه ها و نیروهای غربی حجم زیادی از تعامل وجود دارد.”
بخش بزرگی از این واکنش آمریکا بر می گردد به موقعیتی که کردستان از سال ۲۰۰۳ و بعد از حمله آمریکا به عراق بدست آورده است. حضور نظامی که تا آخر سال ۲۰۱۱ ادامه داشت. برخلاف ادامه تنش ها با دولت عراق، کردستان به روند سیاسی خود ادامه داد و رهبران سیاسی کرد بجای اینکه مستقلا عمل کنند از سرمایه های آمریکا و غرب و همکاری دوجانیه توریستی و نظامی استفاده کردند.
سردارعزیز، مشاور مجلس کردستان در اربیل، می گوید: “اقلیم کردستان تنها بخشی است که می توان از بعد از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، آن را بخش موفق داستان نامید. اقلیم کردستان همان جایی است که قرار است طعم متفاوتی از خاورمیانه را بچشاند. جایی که نشان می دهد می توان در صلح و آرامش با همسایگان تجارت کرد.”
فایننشال تایمز، 8 اوت