بالا گرفتن اختلافات سیاسی

نویسنده

‏ کمال ناظر یاسین ‏

رشد اختلافات دینی در ایران باعث انشعابات عمیق در میان هم پیمانان سیاسی کشور، که کنترل سطوح عالی ‏جمهوری اسلامی را در دست دارند، شده است. آثار کوتاه مدت این اختلافات، تردیدهایی است که ‏درموردانتخاب مجدد احمدی نژاد نو- محافظه به ریاست جمهوری وجود دارد.‏

روحانیون محافظه کار و سنتی از انتخاب احمدی نژاد که حامل شعار احیای اصول اجتماعی و دینی انقلاب ‏‏1979 بود، در سال 2005 استقبال کردند. روحانیون محافظه کار در آن برهه از زمان احساس می کردند ‏دوره هشت ساله ریاست جمهوری اصلاح طلبانه سید محمد خاتمی به نحو خطرناکی باعث سست شدن نقش ‏دین در سیاست گذاری و تساهل تنگناهای سیاسی و اجتماعی شده است و به تبع آن، از نفوذ ملاها در جامعه تا ‏حد زیادی کاسته شده است. ‏

تصور کلی روحانیون سنت گرا در سال 2005 بر احیای مجدد طبقه روحانی توسط سیاست های احمدی نژاد ‏به عنوان پیشتازجامعه استوار بود. با اینحال، ظرف سه سالی که از انتخاب او می گذرد، او نتوانسته از عهده ‏بسیاری از تعهدات و قول های اقتصادی بر آید. درحالیکه روحانیون سنتی تا اندازه ای نفوذ از دست رفته خود ‏را دوباره بازپس گرفته اند،ولیبسیاری دیگراز روحانیون به انتقاد از افزایش نفوذ سپاه پاسداران انقلاب ‏پرداخته اند. فرماندهان سابق و فعلی سپاه، صاحب مناصب مهمی در دولت واقتصاد شده اند.‏

نارضایتی بسیاری از روحانیون از احمدی نژاد در اوائل ماه مه علنی شد و آن هنگامی بود که برخی رهبران ‏عالیرتبه دینی به سرزنش او به خاطر استفاده ابزاری از دین پرداختند. شعله این اختلافت وقتی زبانه کشید که ‏سخنان چند هفته پیش احمدی نژاد در ماه آوریل علنی شد. او ادعا کرده بود که امام مهدی- امام دوازدهم به ‏دنبال حضرت محمد- دولت او را کمک می کند. عقیده شیعیان بر این است که امام مهدی منجی است که یک ‏روز ظهور کرده و دوران طلایی صلح و سعادت را برپا خواهد نمود. ‏

احمدی نژاد در همایش های انتخاباتی سال 2005 از تلاش دولت آینده برای زمینه چینی ظهور امام مهدی ‏خبر می داد. احمدی نژاد در سخنرانی که اواسط ماه مه پخش شد گفته بود امام مهدی “روابط دنیا را کنترل ‏می کرده” است. او اشاره کرد هنگامی که در سال 2007 در دانشگاه کلمبیا هدف حملات کلامی قرار گرفته ‏بود، این امام مهدی بوده که از او پشتیبانی کرده است. احمدی نژاد گفت: “آیا واقعه دانشگاه کلمبیا چیزی غیر ‏از حضور امام در پشت صحنه بود؟”‏

چندین روحانی برجسته در جمعه بعد از انتشار سخنان احمدی نژاد، به انتقاد شدید از رئیس جمهور پرداختند. ‏حجت الاسلام دعاگو، امام جمعه شمیران، رئیس جمهور را به استفاده ابزاری از امام مهدی برای دفع انتقادات ‏از نابسامانی های اقتصادی و اجتماعی در دولت متهم نمود.‏

مهمترین موج نارضایتی در 13 مه با سخنان آیت الله مهودی کنی- یک طرف معامله مهم در ایران و کسی که ‏به عنوان یکی از بانفوذترین روحانیون ایرانی محسوب می شود- اتفاق افتاد که بر علیه احمدی نژاد به ‏صحبت برخاست. او در سخنرانی خود در دانشگاه امام صادق گفت حتی بنیانگذار جمهوری اسلامی- آیت الله ‏روح الله خمینی- هم راجع به بازگشت امام مهدی یا مداخله او در امور ادعایی نکرده بود.‏

مهدوی کنی که ریاست جامعه روحانیت مبارز، مهمترین سازمان سیاسی محافظه کاران را برعهده دارد گفت ‏اظهارات احمدی نژاد می تواند باعث روی برگرداندن مردم از اسلام شود. او پرسید: “اگر امام مهدی امور ‏دنیا را مدیریت می کند، آیا نمی تواند کاری در مورد مافیای اقتصادی هم بکند؟ آیا قیمت بالای برنج هم نتیجه ‏مدیریت اوست؟”‏

علی خامنه ای- رهبر عالی ایران- نگران ناشکیبایی سیاسی دولت و اختلافات فزاینده او با روحانیون است. ‏هرچند او مایل است ازانتقاد از مدیریت رئیس جمهور خودداری نماید، اما اخیراً منطق موجود درپشت برخی ‏اقدامات احمدی نژاد را زیر سوأل برده است. بر اساس گزارشی که در 27 مه در وب سایت سایه نیوز به ‏چاپ رسید، آیت الله خامنه ای ابراز نظر کرده که حمله احمدی نژاد به کسانی که نظرات مخالف با او دارند، ‏غیر سازنده است. این به سخنرانی آوریل احمدی نژاد در شهر قم باز می گردد که در جریان آن، احمدی نژاد ‏به حمله شدید علیه رقبای خود دست زد. وب سایت مزبور به نقل از خامنه ای می گوید: “منظوراو از این ‏سخنان چه بود؟ مردم این سخنان را قبول ندارند، اگرهم قبول داشته باشند، آنها را به سوی زیرسئوال بردن ‏مشروعیت نظام پیشخواهد برد.“‏

احمدی نژاد، در عین حال که با خیل عظیمی از منتقدان روبرو بوده است، هنوز مورد پشتیبانی سطوح ‏رهبری دینی کشوراست. یکی از پشتیبانان او آیت الله علم الهدی است که عضو مجلس خبرگان است. او در ‏‏23 مه گفت: “نمی فهمم چرا بعضی افراد ضعیف… نمی خواهند ما ارتباطمان با امام زمان را پیدا کنیم… ‏کشور ما سرزمین امام مهدی است.“‏

با درنظر گرفتن چنین اختلافاتی، ماههای آینده باید شاهد رویارویی های سیاسی فراوانی در تهران باشیم. ‏احمدی نژاد با انتخابات ریاست جمهوری 2009 روبرو خواهد بود و انتقادات تا جایی بالا می گیرد که ‏روحانیون محافظه کار وسنت گرا هم به مخالفت با او خواهند پرداخت.‏

مناقشات موجود ظرف روزهای اخیر، با ظهور یک نامزد بالقوه پویا در صحنه بالا گرفته است. این فرد، ‏علی لاریجانی است که مذاکره کننده سابق هسته ای بوده و با رای اکثریت قابل توجهی به عنوان ریاست ‏مجلس برگزیده شده است. ‏

لاریجانی اکتبر گذشته به خاطر تفاوت های سیاسی با احمدی نژاد، از مقام هسته ای خود [استعفاء کرد. او ‏هنگام پذیرش پست ریاست مجلس از برداشتن گام های لازم برای کاهش تورم و رفع کمبودها در زمینه ‏انرژی خبر داد. لاریجانی به برکت روابط خانوادگی اش، به زعم بسیاری از روحانیون محافظه کار می تواند ‏در هیبت یک نامزد کارآمد ظاهر شود: او ثمره یک خانواده برجسته دینی است و یکی از برادرانش، نظریه ‏پردازی معروف است. ‏

منبع: یورو آسیا اینسایت- 30 مه ‏