اوباما با احتیاط، نزدیک به ایران

رویترز
رویترز

» تحلیل رویترز از سیاست آمریکا

obamaehtiat.jpg

سو پلمینگ

با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا برخلاف وعده ای که ‏در مراسم تحلیفش مینی بر “ایجاد رابطه با هر کس که مشت هایش را شل کند”، داده بود، قصد دارد محتاطانه به ایران ‏نزدیک شود.‏

دولت اوباما می خواهد در سیاست هایش در قبال ایران تجدید نظر کند اما تحلیلگران گمان می کنند که با توجه به کنترل ‏فعالیت های اتمی ایران که نیاز به تحریم بیشتر دارد تا قدم های کوچک به سمت گفتگو، این تغییر استراتژی به این ‏زودی اتفاق نخواهد افتاد.‏

آنتونی کوردسمن از مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک، می گوید: “هیچ کس در صد روز اول تشکیل دولتش برای ‏سرو سامان دادن به همه چیز، عجله نمی کند. یکی از راه های آغاز گفتگو،محک زدن معیار های گفتگو است”.‏

در این تجدید نظر، جنبه های مختلف سیاست ایران، از احتمال حضور در سطح پایین دیپلماتیک در این کشور گرفته تا ‏ترکیب صحیحی از تشویق ها و فشار ها برای وادار کردن ایران به توقف غنی سازی اورانیوم که به عقیده غرب به ‏منظور تولید بمب اتمی است، بررسی می شود. ایران می گوید که برنامه های اتمی اش صرفا به منظور تولید انرژی ‏است.‏

رابرت وود، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، با اشاره به دفتر دیپلماتیکی که دولت بوش تصمیم به دایر کردن آن ‏در ایران گرفته بود اما اجرای آن به اوباما واگذار شد، می گوید: “ما به دنبال ایجاد راهی برای ایجاد رابطه با مردم ‏ایران هستیم. باز کردن دفتر حافظ منافع در تهران هم موردی است که در دست بررسی است”.‏

جان آلترمن، کارشناس خاورمیانه گفت که بهتر است بجای یک تغییر بزرگ در روابط، اولین قدم با ایجاد روابط ‏دیپلماتیک در سطوح پایین آغاز بشود. بهتر است این رابطه از تبادلات فرهنگی و ورزشی آغاز شود.‏

آلترمن با اشاره به انتخابات ماه ژوئن در ایران گفت: “بسیاری از مسائل بستگی به اتفاقاتی دارد که در داخل ایران ‏خواهد افتاد”.‏

اولین برخورد زود هنگام دو کشور هفته آینده خواهد بود که بیل برنز، نماینده وزارت امورخارجه آمریکا در مورد ‏مسائل ایران، با مقامات ارشد قدرت های بزرگ جهان، چین، روسیه انگلستان، فرانسه و آلمان درباره ایران به تبادل ‏نظر می پردازند.‏

یک مقام ارشد آمریکایی که به دلیل اینکه اجازه اظهارنظر عمومی نداشت، نخواست که نامش فاش بشود، درباره نشست ‏برلین گفت: “ما به دنبال خط مشی های تازه ای هستیم، اما ما بخاطر گفتگو با ایران وارد گفتگو نمی شویم”.‏

دولت جدید همچنان در تشکیل تیم کارشناسان ایران است که احتمال دارد گری سیمور از شورای روابط خارجی به ‏شورای امنیت ملی، بپیوندد.‏

احتمال دارد که دنیس راس، کارشناس خاورمیانه بعنوان مشاور مسائل ایران به وزیر امور خارجه آمریکا، هیلاری ‏کلینتون، معرفی بشود.‏

‎ ‎کانال دوجانبه‎ ‎

در مقاله ای که گری سیمور و بروس ریدل، رئیس سابق سیا که در حال حاضر با موسسه بروکینگز کار می کند، ‏نوشتند، سیمور به باز کردن راه های گفتگو های دوطرفه را ترجیحا با نماینده ای از طرف رهبر ایران، پیشنهاد کرده ‏است که این گفتگو ها باید در مورد موضوعاتی چون مسئله اتمی، روابط ایران و آمریکا، عراق و مناقشه اسرائیل و ‏فلسطین باشد.‏

دولت اوباما که افغانستان را در اولویت قرار داده است، مایل است در این مورد هم با ایران گفتگو کند.‏

این دو کارشناس معتقدند که مذاکره درباره این موارد، بدون نیاز به اینکه ایران به عنوان پیش شرط غنی سازی ‏اورانیوم را متوقف کند، ندارد.‏

آغاز این مذاکرات نیروی تازه ای به گفتگو های چند جانبه با حضور قدرت های بزرگ جهان می دهد که بعنوان پیش ‏شرط گفنگو ها از ایران خواسته بودند که غنی سازی اورانیوم را متوقف کند.‏

دولت بوش که تلاش می کرد تا از خشونت های عراق بکاهد، گفتگوی محدود با یران را پذیرفته بود اما به غیر از ‏گفتگویی که بین برنز و همتای ایرانی اش در سال گذشته صورت گرفته بود، بوش گفتگو درباره مسائل اتمی با یران را ‏منتفی می دانست، اما هیلاری کلینتون در جریان سخنرانی اش بعنوان وزیر امور خارجه، گفت که به دنبال یک مشی ‏جدید برای نزدیک شدن به سیاست های ایران است و این اقدام با مشورت با قدرت های بزرگ جهان صورت می گیرد.‏

دولت بوش رابطه خوبی با روسیه نداشت که در کنار چین دائما مانع از تحریم های شدید تر علیه ایران می شد. امید ‏اینکه اوباما رابطه بهتری با روسیه برقرار کند، بیشتر است.‏

‏ با این حال انتظار می رود که روسیه در گفتگو های دوجانبه علیه ایران موضع گیری کند و در عین حال می خواهد با ‏سپر موشکی اروپا و به عضویت در آمدن گرجستان و اوکراین در ناتو مخالفت کند.‏

ریدل در موسسه بروکینگز به رویترز گفت: “روس ها قصد دارند گرو کشی بکنند و می گویند اگر می خواهید تحریم ‏های شدید تری در قبال ایران انجام بدهید زمان آن رسیده است که به گرجستان و اوکراین بگویید که نمی توانند عضو ‏ناتو بشوند”.‏

دولت جدید آمریکا همچنین به دلیل رابطه نزدیکش با اسرائیل باید پاسخگو باشد. رئیس جمهور ایران، محمود احمدی ‏نژاد، نابودی اسرائیل را پیش بینی کرده است و برخی از کارشناسان حدس می زنند که آمریکا باید “چتر اتمی” اش را ‏به اسرائیل تقدیم کند. ‏

آمریکا برای کنترل ایران به حمایت متحدان عربش هم احتیاج دارد. یک عامل بازدارنده این است که بسیاری از ‏کشورهای دنیای عرب معتقدند که آمریکا در مورد مناقشه غزه به اندازه کافی اقدامات اسرائیل را محدود نکرده است.‏

ترکی الفیصل، سفیر سابق عربستان در آمریکا، در مقاله ای در فایننشال تایمز، این کشور را متهم کرد که در مورد ‏کشتار غزه رفتاری خودخواهانه در پیش گرفته است و این مسئله باعث به خطر افتادن روابط آمریکا و عربستان می ‏شود. ‏
ریدل می گوید: “جنگ در غزه همه چیز را تحت الشعاع قرار داده است و کشورهای میانه رو در منطقه موضع دفاعی ‏گرفته اند و تمایل ندارند با ایران برخورد بکنند”.‏

منبع: رویترز 26 ژانویه