مریم کاشانی
در حالیکه “مجلس هشتم از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است… و ما در یک پروسه هستیم و داریم از یک مرحله می‌گذریم و این مجلس، مجلس سرنوشت‌سازی” [علی لاریجانی] است تنها “با گذشت 24 ساعت از انتشار لیست سی نفره تقریبا نهایی گروه «6+5» در تهران، فشار طیف رایحه خوش خدمت، بر حذف نام برخی از افراد از لیست جبهه متحد اصولگرایان که انتقاداتی به دولت داشته‌اند شدت گرفته است”.[سایت فردا]
البته سران و وابستگان جبهه راست به تاکید از “خدمت” به جای “تقسیم” صندلی های مجلس سخن می گویند، اما بازخوانی آنچه در گروه های مختلف راست و به ویژه حامیان محمود احمدی نژاد می گذرد، تصویر دیگری پیش روی می گذارد.
تشکیل جبهه متحد
دعواهای اولیه وابستگان جناح راست برای تعیین لیست نهایی، عاقبت به تشکیل “جبهه متحد اصولگرایان” ختم شد.این جبهه متشکل از 11 گروه است که در میان آنها گروه رایحه خوش خدمت، معیت ایثارگران انقلاب اسلامی، روحانیت مبارز، اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، جبهه آبادگران جهادی… حضور دارند: “شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان شامل 11 نفر است که سید شهاب الدین صدر و اسدالله بادامچیان به نمایندگی از 14 تشکل و حزب، جبهه پیروان خط امام و رهبری، محمد صادق محصولی و حیدر مصلحی به نمایندگی از رایحه خوش خدمت ـ که به طرفداران دولت مشهور هستند ـ در این شورا حضور دارند و حیدر فدائی و علیرضا زاکانی نیز به نمایندگی اصولگرایان تحول خواه و جمعیت ایثارگران، عضویت شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان را بر عهده دارند. این مجموعه دارای سه ضلع است که عبارتند از: 1ـ رایحۀ خوش خدمت، 2ـ اصولگرایان تحول خواه، 3ـ جبهه پیروان خط امام و رهبری که از هر ضلع، 2 نفر مشخص می شوند و در نهایت 6 نفر کامل می شود و 5 نفر نیز به عنوان اعضای « مرضی الطرفین» هستند که این 5 نفر مسئولیت حکمیت در زمان بروز اختلاف را دارند.“
سید شهاب الدین صدر هم دبیر اجرائی جبهه متحد اصولگرایان [6+5] است. وی از روزهای آغازین تشکیل این جبهه به کرات از “وحدت و یکپارچگی” سخن گفته و همزمان اظهار امیدواری کرده است که: “اصولگرایان وحدت خود را در کل کشور حفظ کنند”.
قرار بود این جبهه “در انتخاب مصادیق انتخاباتی به وزن سیاسی افراد و گروه ها” توجه کند و “البته نظر مردم” که ”اهمیت بیشتری” داشت.
ساز ناهماهنگ دولتی ها
این جبهه به طور رسمی کار خود را از 6 ماه پیش آغاز کرد؛ کاری که از همان آغاز صدای سازهای ناهماهنگ آن به گوش رسید. و پر سر و صداترین ساز، متعلق به گروه رایحه خوش خدمت است که حامیان رسمی احمدی نژاد در آن گرد آمده اند.
پیش از اینکه این جمع به “لیست نهایی اصولگرایان” برسد، اخبار متناقض، فراوان بود. صریح ترین موضع گیری متعلق به علی دورانی، دبیرکل جبهه آبادگران جهادی بود که اعلام کرد: “دیگر از جبهه متحد اصولگرایی و گروه 6+5 ناامید شده‌ایم و به همین علت رایزنی‌های خود را با اصولگرایان مستقل و حامیان آقایان قالیباف، رضایی و لاریجانی جهت تشکیل ائتلافی اصولگراتر از جبهه متحد اصولگرایی آغاز کرده‌ایم.“
وی سپس با اشاره به اینکه “ما از ابتدا نیز دارای دیدگاه چندان نزدیکی با اعضای 6+5 در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نبودیم اما به علت مصلحت اندیشی و حفظ مصالح انقلاب و اصولگرایان به انها مساعدت کردیم تا ائتلاف اصولگرایان حداکثری باشد” خبر از عدم همکاری گروه خود با این گروه داد و اینکه: “جبهه اصولگرایان منهای گروه 6+5 را تشکیل می‌دهیم.“
او همچنین آشکارا از چهره هایی که سخن از حضور آنان در لیست انتخاباتی اصولگرایان متحد می رفت، انتقاد کرد و اظهار داشت: “اگر همانطور که از شواهد پیداست، بنا باشد تا لیست نهایی جبهه متحد اصولگرایی شامل افراد مستهلکی مانند بادامچیان، عسگراولادی یا خانم بهروزی باشد ما بسیار خوشحال خواهیم بود که نمایندگانمان در چنین لیستی حضور نداشته باشند.“
او در عین حال در گفت و گو با خبرنگار آفتاب، اخبار مربوط به توافق در این جبهه را “ساخته و پرداخته کمیته رسانه‌ای این جبهه” و”کذب محض” خواند. و به این ترتیب خبر از تشکیل جبهه متحد اصولگرایان دیگری داد که قرار است “ناب‌تر و علمی‌تر از ائتلاف گروه 5+6” باشد.
به این ترتیب “تق” جبهه ای که قرار بود به گفته حجت الاسلام سید محمدرضا میرتاج الدینی، نماینده تبریز و رئیس فراکسیون اکثریت مجلس هفتم، “مدل همه استان های کشور” شود، در آمد. اما خبرهای دیگر هنوز در راه بود: “این گروه در نشست‌های خود، حتی با جای دادن نام چهره‌ای چون دکتر احمد توکلی”[سایت فردا] مخالف بودند” و “اعلام نام دو تن از روحانیون عضو جامعه روحانیت مبارز که در مواردی به دولت انتقاداتی” کرده بودند هم “اعتراض این گروه را برانگیخت و منجر به تعرض آنان به جامعه روحانیت مبارز شد. به گونه‌ای که این رسانه نوشت: برخی از این افراد با فشار یک گروه سنتی که قصد داشت حسن روحانی را نیز به لیست اصولگرایان تحمیل کند، در فهرست جبهه متحد گنجانده شده‌اند”.
اعتراض کنندگان هم متعلق به گروه رایحه خوش خدمت بودند که بلافاصله پس از عدم ثبت نام حسن روحانی “دو روحانی نزدیک به خود را وارد لیست” کردند. اعتراض آنان به این دو روحانی هم مستند به توافقات اولیه جبهه بود که مهم ترین آن این بود: “عدم رویکرد تخریبی نامزد مورد نظر نسبت به دولت”[روزنامه حزب الله].
همه فرمانده
مشکل دیگر این جبهه زیاد بودن تعداد فرماندهان بود:سر لیست. در همین ارتباط سایت سپهر، از دیگر نوزادان دولت نهم، نوشت:” در کنار نام هایی که در انتخابات آینده ثبت نام کرده اند، نام چهره هایی همچون حجت الاسلام و المسلمین مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت، فدایی و دکتر فروزنده دبیرکل و قائم مقام جمعیت ایثارگران، مهندس باهنر و مهندس امیری دبیرکل و قائم مقام جامعه اسلامی مهندسین، حبیبی و دکتر بادامچیان دبیرکل و قائم مقام حزب موتلفه اسلامی، علی اصغرزارعی از چهره های شاخص رایحه خوش خدمت، دکتر صدر، دکتر زاکانی رییس ستاد انتخاباتی قالیباف در انتخابات 84 و چهره های شاخص دیگری که چهره حزبی کمتری داشتند همچون دکتر لاریجانی، دکتر حداد عادل، حجت الاسلام و المسلمین دکتر آقاتهرانی، دکتر توکلی و… دیده می شود و همین امر سبب گردیده که برخی از آن سوء استفاده نموده و تلاش نمایند با طرح بحث سرلیست پروژه شکست خورده شکاف میان اصولگرایان را احیا نمایند….این در حالی است که وحدت میان اصولگرایان بسیار امیدوارکننده است و با سرعتی مطلوب به توافق نهایی نزدیک می شود؛ از این منظر چندان دور از انتظار نیست که رقیب برای شکاندن این اتحاد آخرین تیرهای چله خود را رها کند و با طرح موضوع سرلیستی تلاش نمایند با شکاندن لیست اصولگرایان امکان پیروزی را برای خود هموارتر سازند. جالب آنکه بحث سرلیستی با سخنان اصلاح طلبان آغاز شد که از چهره هایی همچون سید محمد خاتمی به عنوان سرلیست خود نام می بردند تا در ذیل سایه او به وحدت دست یابند اما هیچ یک از شیوخ اصلاحات حاضر به پذیرفتن این ماموریت نشد. اما اصلاح طلبان که با حضور چهره های شاخصی از اصولگرایان در انتخابات شوکه شده اند، گمان می کنند طرح این بحث پاشنه آشیلی برای اصولگرایان خواهد بود و هر طیف در ذیل یک نام فهرست مستقلی را ارائه خواهد نمود. غافل از آنکه آنچه مسبب حضور این چهره ها شده است، احساس وظیفه شرعی آنها بوده و نه علاقه به دست یافتن به مقام و از همین منظر است که می توان امیدوار بود که آخرین تیر اصلاح طلبان نیز به هدف نخواهد خورد.”
به هر حال از روی “احساس وظیفه شرعی” یا غیرشرعی، این نکته نیز، دیگر چشم اسفندیار جبهه ای بود که همه در آن براساس اعتقاد به “وحدت” گرد هم آمده بودند.
وقتی لیست منتشر شد
عاقبت گروه 5+ 6 لیست خود را منتشر کرد.به گزارش فردا “این لیست که پس از حدود شش ماه فعالیت گروه 6+5 ارائه شده است شامل 30 نفر می باشد که عبارتند از: غلامعلی حداد عادل - سید رضا مصباحی مقدم -ابوالحسن نواب - سید رضا اکرمی - روح الله حسینیان - مرتضی آقا تهرانی - سید رضا تقوی -احمد توکلی - علی رضا زاکانی - حسین فدایی - زهره الهیان - محمد رضا باهنر - شهاب الدین صدر - لاله افتخاری - فاطمه رهبر - علی لاریجانی - علی اصغر زارعی - محمد کوثری -علی مطهری - خانم صفایی - فاطمه آلیا - بیژن نوباوه - نسرین سلطانخواه - علیرضا مرندی - علی ثمری - علی عباسپور - الیاس نادران - مهدی کوچک زاده - پرویز سروری -اسداله بادامچیان.“
لیستی که خبرگزاری فارس، به نقل از “یک منبع آگاه” و کیهان به نقل از فارس آن را انعکاس داد، با این تفاوت که عنوانی کیهان که برای خبر برگزید، چنین بود: “نامزدهای احتمالی اصولگرایان تهران”.
شهاب الدین صدر دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایان هم اعلام کرد: “در تهیه فهرست موجود از نظرات و منویات اکثریت گروه ها و شخصیت های اصولگرا استفاده شده است”. اما دیگر اعضای این جبهه متحد اصولگرایی، در قالب ”منابع خبری” بر سخنان او این نکته را افزودند که: “این احتمال وجود دارد که فهرست اصولگرایان در تهران تغییرات جزیی داشته باشد”. و البته که “در جهت کارآمدی بیشتر لیست”.
در اینجا بود که اعضای این جبهه یک به یک به میدان آمدند و پیش از همه وابستگان گروه رایحه خوش خدمت. آن هم ”در شرایطی که طیف رایحه خوش، نسبت به دو طیف دیگر سه ضلع 6+5، بیشترین سهم را در لیست سی نفره منتشره از آن خود” [تابناک] کرده بود.سایت فردا در این مورد نوشت: “با گذشت تنها 24 ساعت از انتشار لیست سی نفره تقریبا نهایی گروه «6+5» در تهران، فشار طیف رایحه خوش خدمت، بر حذف نام برخی از افراد از لیست جبهه متحد اصولگرایان که انتقاداتی به دولت داشته‌اند شدت گرفته است”.
رجا نیوز نیز که بلندگوی بخشی دیگر از حامیان محمود احمدی نژاد است، ضمن خبر دادن از انصراف “2 تن از نامزدهای اصولگرایان” نوشت: ”باوجود آنکه برآیند کلی اسامی منتشر شده از کاندیداهای اصولگرایان تهران مثبت ارزیابی می شود اما قرارگرفتن برخی افراد خاص در این لیست، شبهه عدول از برخی توافقات قبلی جبهه متحد را دامن زده است”.
به نوشته این سایت “به دنبال پیام نوروزی رهبر انقلاب مبنی بر اتحاد ملی و انسجام اسلامی، رئیس جمهور اوایل سال جاری، با دعوت از 14 نفر اصولگرایان، بر تعیین و تدوین راهکارهای اتحاد و هماهنگی اصولگرایان تأیید کرد.حدادعادل، ولایتی، توکلی، عسگراولادی، باهنر، چمران، زاکانی، فدایی، کوهکن، کردان، رحیمی، لاریجانی، مصلحی و محصولی مدعوین این جلسه بوند که در آن کمیته ای 9 نفره برای تعیین راهکاریهای اتحاد اصولگرایان تشکیل شد.بنابراین گزارش، حاصل 3 ماه جلسات مستمر این کمیته، تدوین تفاهمات 21 ماده ای، منشور اصولگرایی و نحوه همکاری و تعامل بیشتر دولت و مجلس بود که این نتایج، در جلسه دوم 15 نفره مورد جرح و تعدیل و در نهایت تصویب قرار گرفت.در میان تفاهمات مصوب، مواردی مانند تشکیل گروه 6+5 در تهران و به تبع آن شهرستانها، انتخاب نامزدها با اجماع و نه رأی گیری وجود داشته است. از سوی دیگر، یکی از مهمترین این مصوبات در نحوه و نوع انتخاب نامزدها، عدم رویکرد تخریبی نامزد مورد نظر نسبت به دولت بوده است.این درحالیست که در میان اسامی منتشر شده، برخی مکرراً نسبت به دولت موضع تخریبی داشته و این موارد تا آنجا روشن است که نمی توان از آن برداشت خلط مرز میان نقد منصفانه و تخریب را نیز داشت”.
مقبول نیستند
و این یعنی اینکه دیگران هم معترض اند. یکی از گروه های معترض، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی بود که مجتبی شاکری، عضو شورای مرکزی آن “ضمن تقدیر از زحمات شبانه‌روزی گروه یازده نفره جبهه متحد اصولگرایان و تاکید بر حمایت جدی از نتایج برای حفظ وحدت و همگرایی” اظهار داشت: “انتظار داریم فهرست اصولگرایان با توجه به معیار مقبولیت و کارآمدی اصلاح شود تا فهرست اصولگرایان همچون گذشته مورد اقبال و اعتماد مردم قرار گیرد.قرارگرفتن چهره‌هایی که از مقبولیت لازم برخوردار نیستند، همچنین افرادی که در میان مردم از رآی‌آوری قابل توجهی برخوردار نیستند، نه تنها موجب پذیرش عمومی لیست نمی‌شوند، بلکه کل فهرست جبهه متحد را دچار آسیب می‌کنند.”[ایسنا]
معترضین بعدی، به نوشته عصر ایران، اعضای “ائتلاف فراگیر اصولگرایان” بودند که در واکنش به این لیست خبر از برگزاری “اولین همایش سراسری” خود را در حسینیه جماران دادند. این گروه قرار است به دعوت سید حسن خمینی، در حسینیه جماران به “بررسی و تحلیل نحوه حضور اصولگرایان در انتخابات مجلس هشتم” بپردازند: “در این نشست جمعی از اعضای گروه های مختلف اصولگرا از جمله ائتلاف حزب الله، اصولگرایان مستقل، جامعه اتمام و حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی حضور خواهند داشت. در این همایش سید حسن خمینی، محسن رضایی و احتمالاً حسن روحانی به ایراد سخن خواهند پرداخت.با توجه به محل برگزاری این نشست و سخنرانان آن، به نظر می رسد این نشست نقطه عطف جدایی اصولگرایان مستقل از 6+5 باشد.این جریان، منتقد سیاست های دولت نهم و جریان های سیاسی حامی آن از جمله 6+5 است و جبهه متحد اصولگرایی را به تنگ نظری، باندبازی و رفیق گرایی به جای اصولگرایی متهم می کند.“
خبر اعتراض بخش دیگری از اصولگرایان را هم سایت تابناک ـ بازتاب، وابسته به سردار رضایی ـ منتشر کرد: “در پی اعلام فهرست 30 نفره جبهه متحد اصولگرایان، فشارها بر مثلث علی لاریجانی، محمد باقر قالیباف و محسن رضایی برای ارائه لیست مستقل تشدید شده است. یک منبع نزدیک به ائتلاف این سه که به «مثلث اصولگرایی» معروف شده اند، در گفت و گو با خبرنگار عصرایران، با اعلام این خبر افزود: برخی از اصولگرایان منتقد دولت با این باور که فهرست 6+5 جامع همه تفکرات جریان اصولگرایی نیست و در آن، «سهم گرایی» بیش از «اصولگرایی» دخیل بوده است از این سه، مخصوصا علی لاریجانی که شخصا کاندیدا شده است خواسته اند اقدام به انتشار یک فهرست مستقل کند.وی افزود: مثلث اصولگرایی در مذاکرات اولیه، پیشنهاد داده بود به جای آنکه از ابتدا سهم هر جریان اصولگرا مثل رایحه، ایثارگران و… تعیین و بر مبنای سهم تعیین شده به آنها ظرفیت کاندیداتوری داده شود، ملاک هایی مورد توافق قرار گیرد و هر کس که با این معیارها تطابق داشت وارد لیست گردد که در این صورت به عنوان مثال تعداد افراد متعلق به رایحه خوش خدمت می توانست بیشتر یا کمتر از تعداد فعلی باشد ولی در عمل شاهد «سهمیه بندی از پیش تعیین شده» بودیم به گونه ای که رایحه خوش خدمت با حدود 10 نفر بیشترین سهم را از آن خود کرد و سایر جریان های اصولگرا هم سهم های از پیش تعیین شده خود را گرفتند.وی گفت: با نگاهی به این فهرست مشخص می شود که به جز نام علی لاریجانی، از افراد نزدیک به جریان مثلث اصولگرایی فقط نام دکتر مرندی [وزیر اسبق بهداشت] در فهرست قرار دارد و البته هنوز مشخص نیست که آیا علی لاریجانی با این وضعیت به ابقای نام خود در این فهرست، آن هم نه به عنوان سرلیست، رضایت می دهد یا به تقاضاهای اصولگرایان برای تشکیل یک فهرست مستقل پاسخ مثبت خواهد داد”.
این “منبع خبری” همچنین در پایان “با اظهار تاسف از شرایط به وجود آمده” گفت: “زیاده خواهی و ملاک گریزی در 6+ 5 باعث شده است که بخش مهمی از اصولگرایان از آن جدا شوند و این حق را برای خود محفوظ بدارند که در رقابت های انتخاباتی مستقلانه و خارج از فهرست اصولگرایان سنتی شرکت کنند و مسوولیت این اتفاق به عهده کسانی است که 6+5 را وسیله زیاده خواهی های خود کردند.”[تابناک]
اعتراض بعدی را خبرگزاری فارس منتشر کرد و از قول مجتبی ابراهیمی دبیر ستاد انتخابات اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان. آقای ابراهیمی اما دیگران را به تمکین می خواند. او “با اشاره به خبرهایی مبنی بر قطعی شدن لیست جبهه متحد اصولگرایان” از همه گروه‌ها و مجموعه‌های اصولگرا خواست تا “تعهدات و میثاق خود را با جبهه متحد اصولگرایان به هم نزنند”.
با این حال او نیز نتوانست این مسئله را پنهان کند که “البته حضور برخی از افراد لیست جبهه متحد اصولگرایان جای تامل دارد و ما بر روی آنها بحث داریم.“
سایت الف اما از “انصراف برخی کاندیداهای جبهه متحد” خبر داد، اما خبرگزاری فارس از قول علی اصغر زارعی، نماینده رایحه خوش در هیئت اجرایی جبهه متحد اصولگرایان نوشت: “این موضوع در جبهه متحد مطرح شده و امکان دارد برخی از عزیزان انصراف دهند اما اینکه این اقدام به چه نتیجه ای برسد، مشخص نیست.” چرا که: “احتمال ایجاد تغییرات در لیست جبهه متحد در شهر تهران ضعیف است”. و چون “تصمیمات اتخاذ شده در شورای مرکزی جمعی بوده، بهتر است همگی اصولگرایان نسبت به آن تمکین کنند.“
یک اقلیم و چند پادشاه
اما این تمکین حتما شامل حال علی لاریجانی نمی شد. هم او که از ابتدا، بخشی از جنگ به “سر لیست” بودن یا نبودن وی بر می گشت. ظاهرا عدم حضور وی در بالای این لیست بود که ناگهان بر حوزه انتخابیه وی هم اثر گذاشت و او را از تهران به “قم” برد؛ هر چند سایت خبر دانشجو، دلیل این تغییر را “درخواست جامعه مدرسین حوزه عملیه قم از وی جهت کاندیدا شدن از این استان” اعلام کرد. وی بلافاصله در مصاحبه ای دو ساعته با خبرگزاری ایسنا، احتمال خارج شدن خود از جمع اصولگرایان مقیم تهران را اعلام کرد و با اشاره به انتشار لیست، اظهار داشت: “من نیز این قضیه را شنیده‌ام، ولی اینکه به صورت رسمی از طرف جبهه متحد نامه‌ای بدهند و بگویند که تصمیم 6+5 این است، این‌گونه نبوده است. ولی افرادی با من صحبت کردند و در سایت‌ها نیز دیدم که لیستی منتشر شده که البته اعلام شده که ممکن است تغییراتی در آن ایجاد شود و من در این حد شنیده‌ام.“
وی سپس با اشاره به امکان “بازنگری و تغییرات” در این لیست، گفت: “بحث ما این است که افرادی که در لیست قرار می‌گیرند و به مجلس راه پیدا می‌کنند باید متخصص، دارای سابقه‌ی خوب، خوش وجهه و دارای شجاعت برای تغییر باشند و بتوانند برای مردم یک سیمایی ترسیم کنند که مردم به آنها اطمینان پیدا کرده و حداقل امیدی داشته باشند که این جریان می‌تواند شرایط را عوض کند و مشکلاتی را که از باب معیشت و تورم و… وجود دارد رفع شود.”
و ادامه داد: “ما این فکر را داریم که این لباس را بر تن کسانی بپوشانیم که توده‌ی مردم آن را بپسندند و بگویند که این کار از دست این افراد بر می‌آید. ولی وقتی این لباس را بر تن کسی بکنید که این لباس برازنده‌ی آن نباشد ممکن است که این مساله رخ ندهد.“
لذا: “آنچه که در حال حاضر می‌بینم ارضا کننده نیست”. به همین دلیل با وجودی که “برای کشور منطقی‌تر است که اصولگرایان یک لیست بدهند” اما: “ممکن است این امر نیز اتفاق نیافتد.” به هر حال: “ما نظرات خاص خود را داریم و این نظرات را با گروه 6+5 در میان گذاشته‌ایم و برای سعادت کشور و توسعه‌ی تفکر مردم‌سالاری دینی به جای دولت‌سالاری، نظرات خود را مطرح کرده‌ایم.“
در این فضاست که حجت الاسلام محمدحسین موسی پور، رئیس ستاد مرکزی بازرسی انتخابات از “رقابتی بودن فضای انتخابات مجلس هشتم” سخن می گوید و محمدنبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در گفت و گو با روزنامه راست گرای رسالت، “با اشاره به پیشرفت توافق سه طیف اصلی اصولگرایی” در مورد فهرست مشترک می گوید: “جبهه متحد اصولگرایان در سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی راهکارهای بسیار خوبی را انتخاب و تاکنون در یک آزمون مهم کارنامه خوبی به‌جای گذاشته است.”