پیش‌تر واردات گوشت آلوده به مواد رادیواکتیو از اوکراین توسط مسوولان وزارت بهداشت تکذیب شده بود. این وزارتخانه اعلام کرده بود تنها یک بسته گوشت ۱۰ کیلویی را از اوکراین وارد و برای آزمایش به سازمان انرژی اتمی سپرده و این سازمان هیچ مورد مشکوکی را گزارش نکرده است. اما حالا علی ایرانپور، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس خبر داده است: “پس از پی‌گیری نتایج بررسی آزمایشات سازمان انرژی اتمی درخصوص شائبه آلودگی این گوشت‌ها در چند روز گذشته، متأسفانه یکی از مسئولان سازمان انرژی اتمی اظهار کرد به هیچ وجه گوشت های وارداتی از اوکراین تحویل سازمان انرژی اتمی داده نشده و این موضوع کاملا کذب است.”
احمد آریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت ودرمان مجلس نیز در گفت‌وگو با “روز” با اشاره به اینکه واردات گوشت از کشورهای مختلف در طی سال‌ها همواره حوزه سلامت را با مشکلاتی مواجه کرده است می‌گوید: “در حال حاضرنمی‌توانم به طور قطع آلودگی گوشت‌های اوکراینی را رد یا تایید کنم. اما انتظار از مسوولان این است که نظارت بیشتری بر واردات محصولات غذایی صورت بگیرد تا مردم با اطمینان خاطر کالاهای مورد نیازشان را از بازار تهیه کنند.”
خبرهای مربوط به آلودگی مواد غذایی از برنج و میوه گرفته تا گوشت، مرغ و حتی آب، در سال‌ها اخیر به قدری از سوی مسوولان و صاحبنظران تایید و تکذیب شده که دیگر کمتر شهروندی است که با خواندن خبرهایی از این دست، حساسیتش برانگیخته شود.
به این ترتیب سلامت و امنیت خاطر شهروندان ایرانی زیر سایه تاییدها و تکذیب‌های مسوولان رنگ می‌بازد تا مبادا سازمان یا نهادی مسوولیت اشتباهش را بپذیرد و در صدد جبران برآید. آریایی‌نژاد، نماینده مجلسی هم که با روز گفت‌وگو می‌کند با تایید کمتر شدن حساسیت مردم می‌گوید: “از سوی دیگرمعتقدم مسوولان هم نباید تا قطعی شدن خبرهای اینچنینی دست به انتشار آن بزنند و در بین مردم نگرانی ایجاد کنند. وقتی خبر آلودگی هر یک از مواد غذایی تایید شد باید آن را به اطلاع عموم برسانیم و بخواهیم از مصرف آن دست بکشند. گمانه‌زنی‌ها به مرور باعث می‌شود تا اعتماد مردم از دست برود.”
وقتی روسیه هم ار اوکراین گوشت نمی‌خرد
روزنامه شرق در گزارشی که مهرماه سال ۹۰ منتشر شد با اشاره به حادثه چرنوبیل که در سال ۱۹۸۶ با انفجار در رآکتور هسته‌ای و انتشار تشعشع رادیواکتیو به وقوق پیوست و پنج‌میلیون‌نفر قربانی گرفت، نوشت: “پس از این حادثه بود که ورود تمام محصولات خوراکی از اوکراین ممنوع شد و تاکنون این ممنوعیت‌ها در سراسر جهان ادامه دارد. حتی کشور روسیه به‌عنوان همسایه اوکراین نیز در واردات از این کشور وسواس زیاد به خرج داده و مواد غذایی خود را از سایر کشورها تامین می‌کند. اما در واپسین روزهای دولت دهم، مسوولان بازرگانی برای کنترل قیمت‌های مواد پروتئینی تصمیم می‌گیرند واردات گوشت از این کشور را آزاد کنند. از آنجا که محصولات پروتئینی این کشور با یک سوم قیمت‌های جهانی قابل خریداری است، بنابراین دولت هم انگیزه مهیاکردن شرایط ورود این محموله‌ها را پیدا کرده است.”
بر اساس آمار گمرک، دولت دهم در سال ۹۰، پس از فراگیرشدن تلاطمات قیمت در بازار مرغ، ۳۹ تن گوشت مرغ، به ارزش ۹۴ هزار و ۵۵۲ دلار از اوکراین وارد کرده است.
“سرانه مصرف گوشت قرمز درکشور حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن است و میزان تولید سالیانه این ماده پروتئینی حدود ۹۰۰ تا ۹۵۰ هزار تن یعنی ۷۵ تا ۸۰ درصد برآورد شده که از این میزان حداقل ۲۵۰ هزار تن کسری محاسبه شد که برای جبران این کسری حدود 25درصد واردات گوشت قرمز به ویژه از کشور برزیل انجام می شود.” این را علی ایرانپور، عضو کمیسیون کشاوری مجلس در ادامه انتقاداتش به ورود گوشت‌آلوده اوکراینی به کشور گفته و اضافه کرده است: “در چند ماه گذشته کشور شاهد واردات گوشت قرمز آلوده به رادیو اکتیو از اوکراین بود و در حال حاضر هم شاهد واردات دام زنده از ارمنستان است که متأسفانه این عملکردها نشان دهنده رفتارهای دوگانه در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی است.”
احمدآریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با بیان اینکه کشور ما پتانسیل رسیدن به خودکفایی در زمینه تولید گوشت قرمز را دارد به روز می‌گوید: “بهترین راه این است که با یک برنامه‌ریزی دقیق بتوانیم نیاز کشور در این زمینه را خودمان مرتفع کنیم و از مشکلاتی که گوشت‌های وارداتی همواره برای ما به دنبال داشته‌اند رهایی یابیم.”
از گاومیش‌های هندی تا دام‌های قطب جنوب
مساله گوشت‌های آلوده اوکراینی تنها خبر مربوط به آلودگی گوشت‌های وارداتی به کشور نیست. خردادماه سال گذشته هم خبرهایی مبنی بر ورود دام‌های مشکوک به بیماری از افغانستان، هند و پاکستان منتشر شده بود. پس از آن با بروز نشانه‌هایی از وجود تب کریمه کنگو که بیماری خطرناک مشترکی بین انسان و حیوان است، نگرانی‌ها شدت گرفت. همچنین برخی نمایندگان در صحن علنی مجلس از واردات بدون نظارت و بی رویه گوشت غیر بهداشتی به کشور انتقاد کردند و گفتند تحقیقات مرکز پژوهشها نشان می دهد یک عده خاص در واردات گوشت دست دارند. همچنین خبر واردات گوشت از سردترین و خشک‌ترین قاره جهان، که کمترین امکانات را برای پرورش دام دارد، در ماه‌های نخست امسال در رسانه‌ها انعکاس پیدا کرد؛ خبری که در وهله اول بیشتر به شایعه و شوخی شباهت داشت. این خبر اما وقتی نگرانی ها را برانگیخت که مشخص شد در جدول‌های گمرک جمهوری اسلامی واردات بیش از ۴۰۰ هزار قطعه گوشت بی‌استخوان یخ‌زده گاو، از منطقه” آنتارکتیکا” (قطب جنوب) ثبت شده است. پس از انتشار این خبر، صمد یگانه، مدیر کل دفتر قرنطینه و امور بین‌الملل سازمان دامپزشکی با اشاره به عدم نظارت شرعی بر این گوشت‌ها گفت: “واردات گوشت قرمز به صورت رسمی و با تایید و نظارت ناظران سازمان دامپزشکی تنها از کشورهای استرالیا، برزیل، پاکستان و هندوستان صورت می‌گیرد و مابقی محموله‌های گوشت وارداتی مورد تایید سازمان دامپزشکی نیست.”
پس از آن مسئولان دامپزشکی به کلی منکر چنین وارداتی شدند و آمار گمرک را اشتباه قلمداد کردند. در همین راستا مدیر کل دفتر قرنطینه گفت: “گمرک اعلام می‌کند که فلان میزان گوشت از قطب جنوب وارد شده است. اما قطب جنوب که گوشت ندارد.”
دکتر پرویزی، متخصص بیماری‌های داخلی در خصوص وجود مواد غذایی آلوده در کشور چندی پیش به روز گفته بود: “ایران در بین کشورهای جهان آمار غیر قابل قبولی در زمینه ابتلا به سرطان معده دارد، علاوه بر سرطان بیمارهای گوارشی هم در بین شهروندان ایرانی بسیار شایع است. بارها در کنفرانس‌های داخلی بین پزشکان مطرح شده است که یکی از مهمترین علت این گونه بیماری‌ها می‌تواند همین مواد غذایی باشد که بدون نظارت کافی وارد بازار می‌شود.”
او در خصوص مصرف گوشت‌های آلوده هم هشدار داده است: “من موارد بسیار زیادی از بیماری‌هایی داشته‌ام که در اثر مصرف گوشت آلوده به وجود آمده است. شایع‌ترین آنها هم انگل بوده است”.
این پزشک با ابراز نگرانی در مورد خبرهای منتشر شده در مورد ورود گوشت‌های آلوده به کشور تاکید کرده است: “شهروندان ایرانی باید با دقت بیشتری به خرید مواد غذایی بپردازند چرا که نمی‌شود به سیستم نظارتی بهداشتی کشور اعتماد کرد.”
