دانشجویی شرافتمند و مستقل بود

امید معماریان
امید معماریان

» گفت‎ ‎وگو‎ ‎با‎ ‎آزاده‎ ‎کیان‎ ‎استاد‎ ‎راهنمای‎ ‎سعید رضوی‎ ‎فقیه

‎‎ ‎‎ ‎

po_memarian_01.jpg

آزاده‎ ‎کیان‎ ‎مدرس دانشگاه‎ ‎پاریس‎ ‎هفت‎ ‎و‎ ‎استاد‎ ‎راهنمای‎ ‎سعیدرضوی‎ ‎فقیه،‎ ‎که‎ ‎هفته‎ ‎پیش‎ ‎در‎ ‎تهران‎ ‎زندانی‎ ‎شد،‎ ‎در‎ ‎گفت‎ ‎وگو‎ ‎با‎ ‎‏”روز”‏‎ ‎به‎ ‎شرح‎ ‎ویژگی‎ ‎های‎ ‎تحصیلیو شخصی ‏‎ ‎دانشجوی‎ ‎خود پرداخته است. ‏‎ ‎وی امیدوار‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎رضوی فقیه‎ ‎بتواند‎ ‎به‎ ‎زودی‎ ‎تحصیل‎ ‎را از سر گیرد‎ ‎و‎ ‎دکترای‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎پایان‎ ‎برساند‎. ‎

azadehkian.jpg

آزاده‎ ‎کیان‎ ‎در‎ ‎چهار‎ ‎دانشگاه‎ ‎مختلف‎ ‎استاد راهنمای‎ ‎دانشجویان‎ ‎دوره‎ ‎دکتراست. وی علاوه‎ ‎بر‎ ‎دانشگاه پاریس‎ ‎هفت، در ‏‎ ‎مدرسه‎ ‎علوم‎ ‎سیاسی‎ ‎پاریس،‎ ‎دانشگاه‎ ‎سوربورن‎ ‎جدید‎ ‎و‎ ‎دانشگاه‎ ‎پاریس‎ ‎هشت، مجموعا‎ ‎‏۱۲‏‎ ‎دانشجوی‎ ‎دکترا‎ ‎را‎ ‎برای‎ ‎نوشتن‎ ‎پایان‎ ‎نامه‎ ‎هایشان هدایت‎ ‎می‎ ‎کند‎. ‎‎ ‎
او‎ ‎با‎ ‎اشاره‎ ‎به‎ ‎موضوع‎ ‎پایان‎ ‎نامه‎ ‎دانشجوی زندانی خود یادآور می شود:‏‎ ‎موضوع‎ ‎پایان‎ ‎نامه‎ ‎سعید‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎‏”اسلام‎ ‎سیاسی،‎ ‎شکست‎ ‎یا‎ ‎تطبیق‎ ‎باشرایط‎ ‎جدید‎” ‎بود. تزی‎ ‎که‎ ‎ایشان‎ ‎اراپه‎ ‎می‎ ‎کرد‎ ‎بسیار‎ ‎جالب‎ ‎بود،‎ ‎چرا‎ ‎که‎ ‎برخلاف‎ ‎بسیاری‎ ‎از‎ ‎نظریه‎ ‎پردازان‎ ‎متخصص‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی که به‎ ‎خصوص‎ ‎در‎ ‎فرانسه‎ ‎‏ معتقد‎ ‎هستند‎ ‎به‎ ‎طور‎ ‎کلی‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی‎ ‎در‎ ‎کشورهای‎ ‎مسلمان‎ ‎شکست‎ ‎خورده ‏‎ -‎و‎ ‎یکی‎ ‎از‎ ‎نمونه‎ ‎هایی‎ ‎هم‎ ‎که‎ ‎مطرح‎ ‎می‎ ‎کنند‎ ‎ایران‎ ‎است - ‏‎ ‎وی‎ ‎معتقد‎ ‎بود‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی‎ ‎اصلا‎ ‎شکست‎ ‎نخورده،‎ ‎بلکه‎ ‎نشان‎ ‎داده‎ ‎که‎ ‎قابلیت‎ ‎انطباق‎ ‎با‎ ‎شرایط‎ ‎جدید‎ ‎سیاسی‎ ‎واجتماعی‎ ‎را‎ ‎دارد.‏
‎ ‎
این استاد دانشگاه‎ ‎درخصوص‎ ‎کیفیت‎ ‎کاری‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه تاکید دارد: از‎ ‎آنجایی که‎ ‎وی‎ ‎به‎ ‎خاطر‎ ‎تجربه‎ ‎و‎ ‎تحصیلات‎ ‎گذشته‎ ‎اش‎ ‎شناخت‎ ‎تئوریک‎ ‎و‎ ‎تجربی‎ ‎کافی از‎ ‎موضوع‎ ‎داشت،‎ ‎به‎ ‎نظرم‎ ‎اگر‎ ‎تز‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎پایان‎ ‎می‎ ‎رساند‎ ‎می‎ ‎توانست‎ ‎بسیار‎ ‎مورد‎ ‎توجه‎ ‎قرار‎ ‎گیرد،‎ ‎چرا‎ ‎که‎ ‎علیه‎ ‎تزهای‎ ‎مسلطی‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎غرب‎ ‎و‎ ‎به‎ ‎خصوص‎ ‎در‎ ‎فرانسه‎ ‎مطرح‎ ‎می‎ ‎شود،‎ ‎از‎ ‎جمله‎ ‎از‎ ‎سوی‎ ‎آقای‎ ‎اولیویه‎ ‎روا‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎سال‎ ‎‏۱۹۹۲‏‎ ‎کتاب”‏‎ ‎شکست‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی”‏‎ ‎را‎ ‎منتشرکرد،‎ ‎یا از سوی‏‎ ‎آقای‎ ‎ژیل‎ ‎کپه‎ ‎که‎ ‎کتایش‎ ‎در‎ ‎سال‎ ‎‏۲۰۰۰‏‎ ‎به‎ ‎نام”‏‎ ‎اصول‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی”‏‎ ‎در‎ ‎کشورهای‎ ‎مختلف‎ ‎چاپ شد.‏


کیان‎ ‎در‎ ‎خصوص‎ ‎اهمیت‎ ‎پایان‎ ‎نامه‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎‏ می افزاید: به‎ ‎نظرم‎ ‎پژوهشی‎ ‎که‎ ‎وی‎ ‎در‎ ‎خصوص‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی‎ ‎کرده‎ ‎بود‎ ‎موضوعی‎ ‎بسیار‎ ‎بدیع‎ ‎است‎ ‎و‎ ‎می‎ ‎تواند‎ ‎حتی‎ ‎تئوری‎ ‎های‎ ‎موجود‎ ‎در زمینه‎ ‎شکست‎ ‎اسلام‎ ‎سیاسی‎ ‎در‎ ‎جهان‎ ‎را‎ ‎تحت‎ ‎تاثیر‎ ‎قرار‎ ‎دهد. ‏‎ ‎او‎ ‎شناخت‎ ‎دقیقی‎ ‎از‎ ‎موضوع‎ ‎پایان‎ ‎نامه‎ ‎خود‎ ‎داشت،‎ ‎چرا‎ ‎که‎ ‎هم‎ ‎فلسفه‎ ‎اسلامی‎ ‎خوانده‎ ‎بود‎ ‎و‎ ‎هم‎ ‎از‎ ‎جامعه‎ ‎ایرانی‎ ‎شناخت‎ ‎کامل‎ ‎داشت. ‏‎ ‎امیدوارم‎ ‎ایشان‎ ‎بتواند به اینجا برگردد‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎شرایط‎ ‎بهتری‎ ‎تز‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎پایان‎ ‎برساند‎ ‎و‎ ‎ایده‎ ‎هایش در‎ ‎جهان‎ ‎معاصر‎ ‎اسلامی‎ ‎مطرح‎ ‎شود‎. ‎

رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎در‎ ‎هنگام‎ ‎اقامت‎ ‎درپاریس‎ ‎از‎ ‎فعالیت‎ ‎های‎ ‎مطبوعاتی‎ ‎به‎ ‎دور‎ ‎بود‎ ‎و روزگار‎ ‎سختی‎ ‎را‎ ‎طی‎ ‎این‎ ‎سالها‎ ‎پشت‎ ‎سر ‏می گذاشت. ‏‎ ‎آزاد‎ ‎کیان‎ ‎در‎ ‎این‎ ‎خصوص‎ ‎تصریح می کند: سعید‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎به لحاظ مالی در شرایط دشواری بود‎ ‎وناچار بود ‏‎ ‎وقت‎ ‎آزاد‎ ‎خودش‎ ‎را‎ ‎صرف‎ ‎کارآزاد ‏‎ ‎برای‎ ‎کسب درآمد کند تا‎ ‎درآمدی‎ ‎داشته‎ ‎باشد‎ ‎و‎ ‎هزینه‎ ‎زندگی‎ ‎خود‎ ‎و‎ ‎خانواده‎ ‎اش‎ ‎را ‏تامین‎ ‎کند.‏‎ ‎

وی‎ ‎‏ یادآوری می کند: رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎از‎ ‎هیچ‎ ‎جایی‎ ‎کمک‎ ‎نمی‎ ‎گرفت‎ ‎و‎ ‎برای‎ ‎اقامت‎ ‎و‎ ‎گذران‎ ‎زندگی‎ ‎روزمره‎ ‎مجبور‎ ‎بود‎ ‎به ‏سختی کار کند. هر‎ ‎دانشجو‎ ‎درفرانسه‎ ‎می‎ ‎تواند‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎رسمی‎ ‎‏۲۰‏‎ ‎ساعت در هفته ‏‎ ‎کار‎ ‎کند. ‏‎ ‎اما‎ ‎متاسفانه‎ ‎ایشان‎ ‎مجبور‎ ‎بود برای گذران زندگی به‎ ‎کارهای‎ ‎طاقت‎ ‎فرسا‎ ‎تن‎ ‎بدهد‎ ‎و این،‎ ‎‏ وی‎ ‎را‎ ‎خیلی‎ ‎خسته‎ ‎می‎ ‎کرد‎ ‎و‎ ‎باعث‎ ‎شد‎ ‎که‎ ‎کار‎ ‎تدوین‎ ‎و‎ ‎دفاع‎ ‎از‎ ‎تز‎ ‎عقب‎ ‎بیافتد. ‏‎ ‎الان‎ ‎متاسفانه‎ ‎به خاطر‎ ‎وضعی‎ ‎که‎ ‎برای‎ ‎ایشان‎ ‎ایجاد‎ ‎شده‎ ‎دفاع از تز‎ ‎ممکن است باز‎ ‎هم‎ ‎بیشتر به عقب‎ ‎بیفتد.‏
‎ ‎
دکتر کیان‎ ‎درخصوص‎ ‎ویژگی‎ ‎های‎ ‎شخصیتی‎ ‎دانشجوی‎ ‎خود می گوید: آقای‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎بسیار‎ ‎فرد‎ ‎کوشا‎ ‎و‎ ‎شرافتمندی‎ ‎بود. ‏‎ ‎من‎ ‎ایشان‎ ‎را‎ ‎آدمی‎ ‎سخت‎ ‎کوش‎ ‎دیدم‎ ‎که‎ ‎به‎ ‎لحاظ‎ ‎فکری‎ ‎نیز‎ ‎بسیار‎ ‎مستقل‎ ‎بود. ‏‎ ‎در‎ ‎فرانسه‎ ‎برای‎ ‎تز‎ ‎دکترا‎ ‎چهارسال‎ ‎فرصت‎ ‎است‎ ‎و‎ ‎اگر‎ ‎دانشجو‎ ‎نتواند‎ ‎به‎ ‎هر دلیل‎ ‎این‎ ‎تز‎ ‎را‎ ‎بنویسد‎ ‎ممکن است‎ ‎از‎ ‎ادامه‎ ‎تحصیل‎ ‎محروم‎ ‎شود. امیدوارم‎ ‎آقای‎ ‎رضوی‎ ‎فقیه‎ ‎زودتر‎ ‎آزاد‎ ‎شود‎ ‎و تدوین‎ ‎تز‎ ‎دکترایش‎ ‎را‎ ‎ادامه‎ ‎بدهد.‏