توصیه بر اولویت مردان به زنان

نویسنده
مریم کاشانی

» امام جمعه اصفهان تاکید کرد

نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در استان و امام جمعه اصفهان باز هم از کار کردن زنان انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری ایسنا، آیت‌الله یوسف طباطبایی‌نژاد در خطبه‌های نماز جمعه اصفهان با انتقاد از به کارگیری فرمانداران زن در کشور گفت: “صدها مرد در ایران بیکار هستند و بعد برخی هنوز بر به کار گماردن زنان در برخی مناصب مهم اجرایی مانند فرمانداری اصرار می‌ورزند. مسئولان باید در تعیین عامل در پست‌های مختلف تقوا به خرج دهند و اگر کسی برای انجام یک کار فردی را انتخاب کند در حالی که به صلاحیت‌های فرد بهتر از او ایمان داشته باشد به خدا، پیامبر و سایر مسلمین خیانت کرده است.”

امام جمعه اصفهان اواخر آبان ماه گذشته نیز در دیدار با مسؤولان و سرمربیان حلقه‌های شجره طیبه صالحین استان اصفهان وابسته به بسیج، گفته بود: “این‌که بنده تأکید بر اولویت اشتغال مردان به جای بانوان دارم توهین به خانم‌ها نیست بلکه اسلام تأکید دارد که مخارج و هزینه‌های زندگی باید بر عهده مردان باشد و نه زنان، در دولت و حکومت اسلامی باید مسائل مالی مردان برطرف شود تا مشکلاتی نظیر ازدواج هم برطرف شود.” او تاکید داشت: “حکومت اسلامی باید منافع مالی مردان را تأمین کند تا آنها بتوانند به زنان خدمت کنند، کسانی که برای رأی آوردن به عنوان طرفداری از زنان آنها را فریب می‌دهند و دائما شعار حمایت از حقوق زنان سر می دهند باید به اشتغال مردان توجه کنند، این درست نیست که زن شاغل باشد و مرد بیکار، مرد تحقیر می‌شود وقتی که بخواهد از همسر خود پول بگیرد در حالی که زنان از این‌که شوهرشان از آنها حمایت مالی می‌کنند لذت می‌برند.”

آیت‌الله طباطبایی‌نژاد همچنین گفته بود: “این کار غلطی است که همه دولت‌ها هم انجام می‌دهند، آقای روحانی هم می‌گوید حق زنان درست ادا نشده است، حق زن این نیست که کار کند این است که دولت، مردان را از نظر مالی تأمین کند تا آنها با بانوان ازدواج و به آنان خدمت کنند.”

روحانیون محافظه‌کار در ایران بارها با کار زنان مخالفت کرده‌اند. در اواخر اردیبهشت ماه امسال نیز آیت‌الله جعفر سبحانی، از روحانیون بلندپایه ساکن قم، گفته بود: “متأسفانه برخی از مسئولان نظام، خانم سالاری را بر شایسته‌سالاری ترجیح می‌دهند و برای آن‌ها اشتغال ایجاد می‌کنند و این امر سبب می‌شود بسیاری از مردان جامعه که وظیفه تامین مالی خانواده بر دوش آنها است از کار بیکار شوند.” او تاکید داشت: “اگر آمار جوانان و مردان بیکار در جامعه زیاد شده، به این سبب است که بانوان بیشتر مشاغل را گرفته‌اند و خانه‌ها خالی مانده و فرزندان در پرورشگاه و شیرخوارگاه‌ها تربیت می‌شوند، در حالی این امر خلاف حکومت و مبنای اسلامی می‌باشد.”

البته نگرانی محافظه‌کاران از فعالیت‌های اجتماعی زنان تنها به بهانه اشتغال مردان نیست، بلکه حضور زنان در جامعه را خطری برای “سبک زندگی اسلامی” مورد نظر آیت‌الله خامنه‌ای می‌دانند. خامنه‌ای در فروردین ماه سال ۱۳۹۳ طی دیدار با گروهی از زنان هوادارش گفته بود: “اگر می‌خواهیم نگاه ما نسبت به مسئله‌ زن، نگاه سالم و منطقی و دقیقی باشد، شرط اوّل آن این است که ذهنمان را از این حرفهایی که غربی‌ها در مورد زن می‌زنند - در مورد اشتغال، در مورد مدیریّت، در مورد برابری جنسی - باید بکلّی تخلیه کنیم. یکی از بزرگ‌ترین خطاهای تفکّر غربی در مورد مسئله‌ زن، همین عنوان «برابری جنسی» است.” او معتقد بود: “مسئله‌ زن از مسئله‌ خانواده قابل تفکیک نیست. این را هم عرض بکنیم، اگر چنانچه کسی بخواهد مسئله‌ی زن را جدای از مسئلهی خانواده بحث بکند، دچار اختلال در فهم و در تشخیص علاج خواهد شد؛ این دو را باید در کنار هم دید.”

این دیدگاه که درسال‌های گذشته از سوی دولت نیز حمایت می‌شد، زمینه‌ای برای کنار زدن زنان از فعالیت‌های اجتماعی شد. تریبون‌های وابسته به حکومت نیز با انتشار مقالات متعدد از فراهم شدن زمینه اشتغال زنان انتقاد کردند.

برای نمونه “موسسه امام خمینی” وابسته به مصباح یزدی در سال ۱۳۹۰ همایشی با عنوان “ خانواده و جنسیت” برگزار کرد و در آن از اشتغال زنان به شدت انتقاد شد. از جمله معاونت تهذیب حوزه های علمیه در مقاله‌ای با عنوان “ آسیب شناسی اشتغال زنان از نگاه اسلام و روان شناسی “ فهرستی از آسیبهای اشتغال برای زنان آورده بود که برخی از آنها چنین بود: “انتقال خستگی ناشی از شغل به خانه و عدم آمادگی جسمانی و روانی برای برآوردن نیازهای روانی، عاطفی اعضای خانواده،/عدم سرپرستی و نظارت مستقیم فرزندان در منزل، محله و مدرسه و غفلت از نیازهای آن ها / اشتغال و درگیری ذهنی در مورد مسائل کاری و در پی آن / گاهی سنگینی کارهای منزل بر دوش شوهر و فرزندان می افتد/ برخی از خانم های شاغل در محیط کار به اندازه کافی با همکاران و مراجعان صحبت کرده و نیازهای کلامی و عاطفی خود را از این راه ارضاء می کنند/کم میلی به بچه دار شدن یا اکتفا به فرزند کمتر/ اشتغال مادر ممکن است نقش و جایگاه پدر را در بین فرزندان پسر مخدوش کند/ حضور کم رنگ و نداشتن فرصت کافی برای پخت و پز و استفاده بیش از حدّ از غذاهای آماده و گاه ناسالم/ احتمال آسیب پذیری اخلاقی زنان شاغل به خصوص در محیط های کاری که با مردان در تعاملند بیشتر است / احساس گناه، مهم­ترین احساس منفی مادران شاغل است / از جمله پیامدهای آشکار روی آوردن زنان به اشتغال، بی کاری مردان است/ برخی از خانم ها که دارای شغل هایی هستند که از نظر عاطفی و مالی ارضا کننده است، از انگیزه کمتری برای ازدواج برخوردارند “

از سوی دیگر سایت برهان، وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی با عنوان “بررسی نقش اشتغال زنان در کاهش وظایف مادری” که بهمن سال ۱۳۹ ۱منتشر شد، به دولت پیشنهاد بود: “1- دولت با استفاده از رسانه از تضعیف نقش خانه‌داری و فرزندپروری جلوگیری کند و باعث بالا رفتن سطح آگاهی و درک اجتماعی زنان شود. 2- ممنوع کردن برخی از کارهای سخت و طاقت‌فرسا برای زنان و پایین آوردن سطح اشتغال تمام‌وقت. 3- توسعه‌ مشاغل خانگی و ایجاد کارگاه‌های کوچک در خانه‌ها؛ یعنی تجزیه کردن کارهای صنعتی و تولیدی بزرگ. 4- اولویت دادن مردان برای شغل و کار، زیرا در نظام حیات اسلامی بار سنگین زندگی در جنبه‌ی تأمین معاش بر دوش مردان است. “

همین سایت در گزارشی دیگر با عنوان “ اشتغال زنان؛ اولویت اول یا اولویت دست چندم؟! ” که اواسط خرداد ماه سال ۱۳۹۳ منتشر شد نوشت: “نگاه کنونی اصلی‌ترین دستگاه متولی امور زنان در دولت، یعنی معاونت امور زنان ریاست‌جمهوری، نه تنها تکریم و ارج نهادن بر مسئله‌ مادری و تربیت فرزندان نیست، بلکه نگاه این معاونت، نگاهی تشویقی نسبت به حضور زن در جامعه است؛ یعنی نگاهی در نقطه‌ مقابل دیدگاه رهبر معظم انقلاب.” نویسنده اضافه کرده بود: “هنگامی که رهبر معظم انقلاب بر دست‌چندم بودن اشتغال زنان تأکید دارند، تأکید ایشان نه یادآوری این موضوع به زنان، بلکه توصیه‌ای است به قوه‌ مقننه و مجریه، بابت اصلاح نگاه به «مادر و زن خانه‌دار» و فراهم آوردن زمینه‌های حمایتی و پدید آوردن موجبات آسایش روانی زن در خانه برای هرچه بهتر انجام دادن وظیفه‌ی خطیر مادری.”

با چنین نگرشی است که مجلس ایران نیز “طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده” را تهیه کرده و قرار است که در زمینه اشتغال اولویت‌بندی‌های جدیدی صورت گیرد که زنان و خصوصا زنان مجرد به اولیت آخر در امر اشتغال تغییر مکان خواهند یافت.