تهران تلاش کرده تا با “هویت جعلی” برای خرید کمپرسور اقدام کند.
طی سال جاری، جمهوری چک از تلاش ایران برای خرید یک محموله بزرگ از فن آوری های حساس که در غنی‌سازی اورانیوم هم مصرف دارند جلوگیری بعمل آورد. به گزارش رویترز و به نقل از کارشناسان سازمان ملل و منابع غربی، کشف اسناد جعلی در همین راستا باعث شک و گمان مسؤولان شده است.
این اتفاق می تواند بدگمانی کشورهای غربی را نسبت به تهران و حسن نیت‌اش درخصوص توافق هسته ای که برای رسیدن به آن درحال مذاکره است افزایش دهد. براساس این توافق قرار است سرعت فعالیت های اتمی ایران کاهش یابد و در ازای آن، تحریم‌های بین المللی اعمال شده علیه ایران به تدریج لغو شوند.
پس از عقد پیش‌توافق در تاریخ ۲ آوریل، مذاکره کنندگان ازاین پس باید به جزئیات فنی بپردازند تا ماهیت صرفاً صلح‌آمیز فعالیت های اتمی ایران در ازای لغو تحریم های بین المللی که از سال ۲۰۰۶ علیه این کشور وضع شده مسجل شود.
برخی از جزئیات تلاش ایران برای خرید این تجهیزات در گزارش سالانه اخیر گروهی از کارشناسان “کمیته تحریم علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل”، که رویترز نیز به آن دسترسی داشته، منتشر شده است.
به گفته این گروه کارشناسان، ایران در ماه ژانویه تلاش کرد تا کمپرسورهای ساخته شده توسط شرکت آمریکایی “هاودن کمپرسورز” [Howden Compressors] را خریداری کند.
یکی از کارمندان جمهوری چک و یکی از دیپلمات های غربی نزدیک به این پرونده نیز به رویترز تأیید کردند که ایران محموله ای را از این شرکت به جمهوری چک فرستاده، ولی مقامات چک مانع انجام این مبادله شدند.
هنوز مشخص نیست آیا واسطه هایی در خرید تجهیزات دخیل بوده اند یا خیر.
ازسوی دیگر، به نوشته رویترز، هیچ چیز نشان نمی دهد که شرکت هاودن اقدامی خلاف قانون انجام داده باشد. مسؤولان شعبه پراگ این شرکت از اظهارنظر درخصوص این مبادله خودداری ورزیده اند.
گروه کارشناسان سازمان ملل که بر رعایت تحریم های این سازمان نظارت می کند، اعلام کرده که این سفارش با یک “هویت جعلی” انجام شده.
قرارداد ۶۱ میلیون دلاری
یکی از مقامات عالی رتبه جمهوری چک که نخواست نامش ذکر شود، خاطرنشان کرده که تجهیزات شناسایی شده در واحدهای کمپرس کاربرد دارد؛ درست همانند آنچه برای انتقال گاز طبیعی از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
او همچنین اظهار داشت که ارزش کلی این قرارداد به حدود ۶۱ میلیون دلار [۵۴ میلیون یورو] می رسد.
واشنگتن و متحدان غربی اش براین نکته تأکید کرده اند که ایران علاوه بر مذاکره برای رسیدن به توافق درخصوص برنامه اتمی، همواره تلاش کرده تا تحریم های بین المللی اعمال شده علیه برنامه اتمی و بالستیکی خود را دور بزند.
گروه کارشناسان سازمان ملل در گزارش خود همچنین به این نکته اشاره کرده که بریتانیا از وجود شبکه ای خبر داده که انواع تجهیزات مورد نیاز برای برنامه اتمی ایران را تهیه و تأمین می کند. این شبکه شامل شرکت هایی می شود که اسامی شان در لیست سیاه است.
اولی هاینونن، نایب رییس سابق آژانس بین المللی انرژی، به رویترز گفت: “این کمپرسورها [که ایران برای تهیه شان تلاش کرده] می توانند به طور مستقیم در استخراج اورانیوم غنی شده به شیوه آبشاری مورد استفاده قرار گیرند.”
او در ادامه افزود: “این کمپرسورها به ویژه در صورتی مفیدند که بخواهید اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنی کنید.”
کشورهای غربی و اسراییل مظنون به آنند که ایران قصد دارد تحت لوای یک برنامه صلح آمیز اتمی به جنگ افزارهای هسته ای دست پیدا کند و تهران همواره این مسأله را تکذیب کرده است.
آی ۲۴ نیوز، ۱۴ مه ۲۰۱۵
