نیل مک فارکوهار
کانون بین المللی محققان وودرو ویلسون روز گذشته اعلام کرد، دیپلمات های سوئیسی که خواهان ملاقات هاله اسفندیاری، محقق برجسته ایرانی ـ آمریکایی زندانی شده در ایران، بودند، نتوانستند به وی دست پیدا کنند.
در همین حال شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و وکیل فعال در زمینه حقوق بشر که دفاع از خانم اسفندیاری را به عهده گرفته است، روز گذشته تأیید کرد به دو تن از وکلای دفتر وی اجازه داده نشده موکلشان را ملاقات کنند، اما آنها به تلاش های خود ادامه خواهند داد.
ایران روز دوشنبه اعلام کرد که خانم اسفندیاری متهم به تلاش برای برپایی انقلاب مخملی در این کشور است. کانون ویلسون و خانواده وی از دولت آمریکا و یا هیچ دولت دیگری تقاضای وساطت نکرده بودند تا زمانی که دو هفته قبل خانم اسفندیاری به زندان اوین فرستاده شد.
لی همیلتون مدیر کانون ویلسون در واشنگتن در یک کنفرانس خبری اظهار داشت: دولت سوئیس که در زمان فقدان روابط دیپلماتیک میان ایران و آمریکا حافظ منافع آمریکا در ایران است، درخواست کرده به یکی از مقامات کنسولگری سوئیس اجازه ملاقات خانم اسفندیاری داده شود، اما تاکنون چنین اجازه ای صادر نشده است.
همیلتون افزود: از زمان زندانی شدن خانم اسفندیاری در 8 ماه مه، دولت های دیگر نیز که وی از بردن نام آنها خودداری کرد، در این مورد وساطت کرده اند. سفارت سوئیس در واشنگتن مسائلی را با دفتر امور ایرانیان در وزارت امور خارجه آمریکا مطرح کرده است. این دفتر اعلام کرده که دولت آمریکا درخواست های مکرری در مورد خانم اسفندیاری داشته است.
دیوید فولی سخنگوی دایره امور خاور نزدیک در وزارت امور خارجه آمریکا می گوید: “ تاکنون همه آنچه که عایدمان شده، سکوت بوده است.” وی افزود: وزارت خارجه آمریکا با درخواست های مکرر در خصوص ملاقات خانم اسفندیاری با یکی از مقامات کنسولگری سوئیس، بر لزوم ارائه اطلاعات بیشتر در مورد علت بازداشت و آزادی وی تاکید کرده است.
به گفته آقای همیلتون، به مادر خانم اسفندیاری اجازه داده شده برای دخترش دارو به زندان ببرد، اما ملاقات با وی ممنوع بوده است. در همین حال آقای همیلتون به کرات اعلام کرده که اتهامات خانم اسفندیاری بی پایه و اساس است.
همیلتون می گوید: “ایران در تلاش است یک محقق را به یک جاسوس تبدیل کند. هاله محقق نامداری است و بیشتر عمر خود را صرف تلاش برای افزایش گفتگو و مذاکره میان آمریکا و کشورهای خاورمیانه از جمله ایران کرده است.”
خانم اسفندیاری 67 ساله مدیر برنامه خاورمیانه در کانون ویلسون است و پنج ماه قبل برای دیدن مادر بیمار 93 خود به ایران رفت. دسامبر سال گذشته که وی قصد عزیمت از ایران را داشت، ممنوع الخروج شد.
خانم عبادی در یک مصاحبه تلفنی از آتلانتا گفت، تهران معمولا ً حق زندانیان سیاسی را برای گرفتن وکیل نادیده می گیرد و حتی به وکلا اجازه مرور پرونده ها را هم نمی دهد. خانم عبادی هم اکنون در یک تور معرفی کتاب در آمریکا بسر می برد و انتظار می رود 8 ماه ژوئن به ایران بازگردد.
خانم عبادی اظهار داشت، دو تن از وکلای دفتر وی در تهران همچنان دادگاه انقلاب را تحت فشار خواهند گذاشت، اما در گذشته شرایط به این صورت بوده که یک سال طول کشیده است تا اجازه گرفتن وکیل داده شود و در طول این یک سال بازجویی ها به اتمام خواهد رسید. خانم عبادی در ادامه افزوده این یک مسأله عادی است که قوه قضاییه از شهروندان می خواهد از قانون اطاعت کنند، اما خود قانون را زیر پا می گذارد.