شیرین کریمی
کوی دانشگاه تهران سومین روز ناآرامی را پشت سر گذاشت. دانشجویان ساکن این خوابگاه که روز جمعه در اعتراض به “کیفیت نامناسب غذا” و دیگر مشکلات “صنفی” گرد هم آمده بودند، دیروز و به دنبال برخورد مسئولین دانشگاه و سپس ورود نیروهای ضد شورش، تظاهرات اعتراضی خود را از سرگرفتند.
گزارش های اولیه از این تجمع اعتراضی روی خروجی های ایسنا ـ خبرگزاری دانشجویان ایران که به علت انعکاس مسائل دانشگاه ها با تغییرات وسیع مدیریتی رو به رو شده ـ حاکی از آن بود که:“جمعی از دانشجویان کوی دانشگاه تهران در اعتراض به آنچه که «کیفیت نامناسب غذا» اعلام کردند، در محوطه کوی تجمع کردند”.
در ادامه این مطلب آمده بود:“ به گزارش خبرنگار صنفی آموزشی خبرگزاری دانشجویان ایران، در این تجمع که گفته شد صنفی است و با اعتراض به کیفیت غذا برگزار شد، در عین حال شعارهایی غیرصنفی نیز از سوی برخی سر داده شد. دکتر قمصری معاون دانشجویی دانشگاه تهران با حضور در جمع دانشجویان معترض ضمن دعوت آنها به آرامش خواستار پیگیری مطالبات از طریق شیوه‌های قانونی شد. در این تجمع برخی نیز اقدام به سنگ‌پرانی از داخل کوی دانشگاه به سمت خیابان می‌کردند.ماموران نیروی انتظامی نیز با حضور در مقابل کوی دانشگاه، آن دسته از دانشجویانی که از کوی خارج شده بودند را به داخل کوی بازگرداند”.
ایسنا در ادامه این گزارش همچنین از«پایان گرفتن» این تجمع نوشته بود و اینکه: “دقایقی پیش با بازگشت دانشجویان معترض به خوابگاهها پایان” گرفته است.
اما گزارش ادوار نیوز و خبرنامه امیرکبیر،از ماجرا چنین بود: “ناآرامی در کوی دانشگاه تهران که از ظهر روز جمعه و در اعتراض به مسائل صنفی آغاز شده بود از غروب امروز[شنبه] با تجمع بیش از هزار دانشجوی ساکن این کوی در برابر سلف کوی دانشگاه تهران از سر گرفته شد….دانشجویان خشمگین با حرکت به سمت درب اصلی کوی دانشگاه این درب را خرد کرده و وارد خیابان امیرآباد شده اند این درحالی است که ده ها پلیس ضد شورش و پلیس موتور سوار کنترل خیابان امیرآباد و اطراف کوی دانشگاه را در دست گرفته اند.حضور انبوه نیروهای امنیتی و انتظامی موجب تحریک دانشجویان شده و برخی از گزارشها حاکی از سنگ اندازی دانشجویان به سمت گارد ضد شورش و درگیری دانشجویان خارج شده از کوی با پلیس حکایت دارد. برخی دانشجویان در این درگیری توسط پلیس مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.گزارشهای تکمیلی حاکی است در ساعت 21 دستکم دوهزار دانشجوی ساکن کوی در خیابان امیرآباد تجمع کرده اند و فرهادی مدیر کوی در حال گفتگو با دانشجویان و تلاش برای بازگرداندن ایشان به داخل محوطه کوی است.تحصن دانشجویان معترض علی رغم سردی هوا تا ساعت 10 ادامه پیدا می کند ودر این لحظه دانشجویان با اعلام مطالبات خود اعلام می کنند که این تجمع تا برآورده شدن مطالبات هر شب از ساعت 7تا 10 شب ادامه خواهد یافت.“
فهرست مطالبات دانشجویان نیز که خبرگزاری ایسنا ـ خبرگزاری دانشجویان ایران ـ هیچ اشاره ای به آن نکرده بود، بدین شرح اعلام شد:
1. تهیه ی منشورحقوق صنفی دانشجویان
2. بهبود وضعیت رفاهی کوی دانشگاه تهران
3. بهبود غذای کوی
4. برقراری مجدد سرویس های ایاب و ذهاب دانشجویان از خوابگاه به دانشگاه و بر عکس که از اول امسال همراه با تفکیک این سرویس ها به سرویس دختران وپسران زمان آن نیز محدود شده بود . [دانشجویان خواهان کار این سرویس ها از ساعت 7 صبح تا 7 بعد از ظهر برای پسران و تا 10 شب برای دختران شدند.]
5. آزادی دانشجویان سیاسی دربند
6. توقف احضار فعالین دانشجویی سیاسی وصنفی به کمیته های انضباطی
و البته که در چنین شرایطی «”تعدادی از دانشجویان نیز برای زمان کمی بازداشت شدند و از آنها خواسته شد که فردا به پلیس امنیت مراجعه کنند.“
اما این پایان ماجرا نبود. دیشب، دانشجویان به وعده اعتراض از7 تا 10 شب وفا کردند و باز با سردادن شعارهایی که بر اساس گزارش های مختلف و در اثر تندتر شدن برخوردهای نظامی و امنیتی ، تندی بیشتری گرفته بود، به خیابان های کوی و سپس خیابان های مجاور ریختند. ادوار نیوز در این مورد می نویسد:“کوی دانشگاه تهران برای دومین شب متوالی شاهد اعتراض و تجمع دانشجویان و ورود بی سابقه یگان ضد شورش به محوطه کوی و ضرب و جرح دانشجویان بود. دانشجویان ساکن کوی مطابق قراری که دیشب و به هنگام پایان تجمع گذاشتند از ساعت 20 امشب در محوطه کوی تجمع وسپس به سمت سمت درب فنی کوی دانشگاه تهران حرکت کردند و به سر دادن شعار پرداختند. دانشجویان که در شبهای گذشته عمدتا خواسته های صنفی داشته اند در تجمع امشب اقدام به سر دادن شعارهای تند سیاسی کرده اند. مهمترین شعار دانشجویان برکناری عمید زنجانی رییس روحانی دانشگاه تهران است. این در حالی است که نیروهای ضد شورش در برابر درب کوی صف ارایی کرده اند. شاهدان عینی گزارش می دهند یگان ویژه ضد شورش برای ترساندن دانشجویان اقدام به رژه در برابر درب فنی کوی در خیابان امیرآباد کرد. به دنبال این اقدام پلیس، دانشجویان خشمگین با هجوم به سمت درب فنی کوی پس از شکستن این درب قصد ورود به خیابان امیرآباد را داشتند که پلیس ضمن مقاومت در برابر این تلاش دانشجویان در اقدامی بی سابقه از تیرماه 78 با ورود محدود به محوطه کوی دانشگاه تهران اقدام به ضرب و شتم دانشجویان کرد. همچنین تعدادی از دانشجویان در جریان این درگیری و تعقیب و گریز از ناحیه سر و دست دچار شکستگی شده اند. در مقابل تعدادی از نیروهای پلیس نیز زخمی شده اند و با امبولانس از خیابان امیراباد به بیمارستان انتقال داده شده اند. گفتنی است نیروهای پلیس پس از عقب راندن دانشجویان از محوطه کوی خارج شده اند.“
دانشجویان ساکن کوی دانشگاه در شرایطی دایره خواست های خود را به لزوم آزادی همکلاسی های خود گسترش داده اند که اخبار رسیده از بند امنیتی 209 اوین، حکایت از افزایش فشارها بر دانشجویان طیف چپ به منظور واداشتن آنان به اعترافات تلویزیونی دارد. کمیته دانشجویی گزارشگران حقوق بشر در همین ارتباط ضمن ابراز نگرانی شدید از وضعیت دانشجویان زندانی، اعلام کرده است که”وزارت اطلاعات با اعمال فشارهای شدید بر تعدادی از این دانشجویان، تلاش دارد آنان را وادار نماید با قرار گرفتن در برابر دوربین، به داشتن ارتباط با جریانات خارج از کشور، اعتراف نمایند. به گفته خانواده بهروز کریمی زاده، دانشجوی سابق دانشگاه تهران که در روز 12 آذرماه توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد، دست راست وی از مچ تا آرنج دچار بریدگی های عمیق بوده است. مسعود کریمی زاده، برادر این دانشجوی زندانی می گوید: «برادرم از مدتها پیش دچار مشکل کلیوی بود، که در طی مدت بازداشت این بیماری شدت پیدا کرده است ، بطوریکه دو هفته پیش او به مدت 2 روز از زندان به بیمارستان شهدا در تجریش انتقال یافته است.” همچنین گفته می شود، پیمان پیران نیز از ناحیه کتف دچار شکستگی شدید شده است”.
از سوی دیگربا خودداری مسئولین زندان اوین از آزادی سه دانشجوی دربند پلی تکنیکی ـ احسان منصوری، مجید توکلی، احمد قصابان ـ انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر [پلی تکنیک تهران] با صدور “بیانیه شماره یک” خود از مسئولین خواست هر چه زود این دانشجویان را آزاد کنند. در این بیانیه که در خبرنامه امیرکبیر درج شده، ضمن اشاره به “تبرئه مظلومانه” این سه دانشجو که اینک نزدیک به ۹ ماه است که در زندان به سر می برند، و همچنین خودداری دادیار و مسئولین زندان از آزادی آنان برغم تودیع وثیقه،آمده است: “اگر تا دیروز اقتدارگرایان با نفوذ در دستگاه های اجرایی و قضایی بر اعمال غیرمنصفانه خود در متهم نمودن دانشجویان و حبس و زنجیر نمودن ایشان ردایی از شرعیت و درد دین، و بر سیاه بازی ها و سیاست بازی های خود لباسی از قانون می پوشاندند، گذشت یک ماه از صدور دستور آزادی دانشجویان توسط دستگاه قضایی و عدم اجرای این دستور، بار دیگر پرده از این واقعیت برمی دارد که اراده ای قاهر، خارج از روال حقوقی و قانونی، از ابتدا در این موضوع وجود داشته که تنها هدفش معرفی نمودن دانشجویان بیگناه به عنوان مجرمان اصلی است. پس از سیر پرونده در مجرای حقوقی و فقدان هر گونه مدرک محکمه پسند برای محکوم نمودن دانشجویان و اثبات بیگناهی ایشان، این جریان ناکام از نیل به مقصود و مطلوب خویش این بار به صورت کاملا فراقانونی اراده خویش را به کار انداخته و در عملی بی سابقه دانشجویان بیگناه را همچنان در محبس نگاه داشته است تا به تمام نهادهای قانونی نیز نشان دهد که صاحب قدرت قاهر و اراده صائب چه کسی است”.
در بخش دیگری از این بیانیه می خوانیم:“طنز زمانه ما این است که در همه حال و در جای جای دنیا اصل بر برائت متهم است، مگر خلافش اثبات شود. اما در خصوص پرونده دانشجویان دانشگاه امیرکبیر از همان ابتدا اصل بر گناهکاری بود و از دانشجویان خواسته می شد بیگناهی خود را اثبات کنند. خوشبختانه تلاش بی وقفه وکلا و خانواده ها و همچنین ایستادگی و مقاومت ستودنی سه یار دبستانی در زندان و هزاران یار دبستانی دیگر در بیرون از زندان و در دانشگاه های ایران موجب شد بیگناهی دانشجویان به اثبات برسد. این طنز تلخ آن گاه تلخ تر می شود که پس از اثبات بیگناهی، نه تنها نهادهای مسئول به اعاده حیثیت فرد بیگناه برنمی خیزند که از تداوم حبس و زجر او نیز دست برنمی کشند”.
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر سپس با تاکید بر “وجود و اعمال اراده ای فراقانونی، غیرقضایی و سیاسی در پرونده ای قضایی” نگهداری “طولانی مدت” این دانشجویان در زندان را «امری بر خلاف کلیه قوانین موجود در ایران” دانسته و آن را “ظلمی مضاعف” خوانده است که”در صورت تداوم به هیچ وجه از سوی جریانات دانشجویی عدالت طلب و آزادیخواه سراسر کشور بدون پاسخ نخواهد ماند”.
در چنین شرایطی است که ناآرامی کوی دانشگاه که به گفته بسیاری از مطلعین، رد جراحت ناشی از آن از بدنه دانشجویی ایران زدوده نخواهد شد ـ کم نیستند کسانی که 18 تیر را در کنار 16 آذر می نشانند ـ دور دیگری از بحران در دانشگاه های ایران را به نمایش می گذارد.