سخنان اخیر هاشمی‌رفسنجانی پیرامون موافقت آیت‌الله خمینی با حذف شعار “مرگ بر آمریکا” و حمایت‌های وی از دولت روحانی٬ باعث شده است که برخی اصول‌گرایان٬ نقش وی در دولت روحانی را مشابه نقش اسفندیار رحیم‌مشایی در دولت احمدی‌نژاد توصیف کنند.
محمدکاظم انبارلویی٬ عضو شورای مرکزی حزب موتلفه و سردبیر روزنامه رسالت٬ در این زمینه چنین اظهارنظر کرده: “دخالت هاشمی رفسنجانی در امور دولت مفید نیست… همان نسبتی که مشایی با دولت گذشته داشت هاشمی رفسنجانی با دولت فعلی دارد و عملا او مشایی دولت یازدهم شده است که این اتفاق را یک انحراف می‌دانیم و معتقدیم رئیس دولت باید جلوی این انحراف را بگیرد”.
“جریان انحرافی” نامی است که اصول‌گرایان از آن برای توصیف حلقه اطرافیان احمدی‌نژاد - مانند رحیم‌مشایی٬ رحیمی و بقایی استفاده می‌کردند. آن‌ها این جریان را به عنوان عامل اصلی فساد در دولت و انحراف احمدی‌نژاد معرفی می‌کردند و طی سال‌های گذشته بارها به آن حمله کردند. اسفندیار رحیم‌مشایی٬ به همین دلیل در انتخابات ریاست‌جمهوری٬ ردصلاحیت شد.
این البته تنها دلیل حملات روزهای گذشته علیه هاشمی‌رفسنجانی نیست. پس از گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما٬ اکبر هاشمی رفسنجانی٬ با ذکر خاطره‌ای از آیت‌الله خمینی٬گفته بود: “موافق نبودیم که در مجامع عمومی مرگ کسی را شعار دهیم. مثلاً در اجتماعات ما «مرگ بر بنی صدر» شعار داغ مردم بود که در نماز جمعه خواهش کردم که نگویند. «مرگ بر بازرگان» بود که خواهش کردم نگویند. «مرگ بر شوروی» بود که گفتم الان با شوروی مشکل آنچنانی نداریم. درباره آمریکا هم گفته بودم. من ذاتاً با حرف‌های تند و فحاشی‌ها مخالفم و آن‌ها را مفید نمی‌دانم”.
این خاطره هاشمی‌رفسنجانی از آیت‌الله خمینی نخستین بار در کتاب “صراحت نامه” وی منتشر شده بود که پس از اتفاق‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
این سخنان هاشمی رفسنجانی اما با واکنش تند اصول‌گرایان مواجه شده بود. حسین شریعتمداری٬ مدیرمسوول منصوب آیت‌الله خامنه‌ای در روزنامه کیهان٬ رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام را به تحریف سخنان آیت‌الله خمینی متهم کرد و در سرمقاله این روزنامه نوشت: “آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، پیش از این نیز نمونه‌هایی از تحریف نظرات حضرت امام(ره) را در کارنامه سیاسی خود ثبت کرده است از جمله آن که گفته بود در نامه‌ای خطاب به حضرت امام(ره) از ایشان خواسته بودند در زمان حیات خویش مانع «رابطه با آمریکا» را بردارند و برای نشان‌دادن این که امام راحل(ره) با نظر ایشان موافق بوده‌اند! اعلام کرده‌بود «اگر بحث‌هایم در مورد رابطه با آمریکا در آن نامه مورد ایراد بود، حتما حضرت امام در همان زمان پاسخ من را می‌دادند»! و توضیح نداده بود که آیا حضرت امام(ره) بعد از نامه ایشان، نظر خود را درباره رابطه با آمریکا تغییر داده بودند؟! و آیا اصرار بعدی و پی‌درپی حضرت امام(ره) بر نظر خود پاسخ منفی به پیشنهاد ایشان نبوده است؟”
هم‌زمان علی سعیدی٬ نماینده ولی‌فقیه در سپاه پاسداران٬ نیز پیرامون سخنان هاشمی رفسنجانی٬ گفته بود: “آیا اظهارات هر فرد و شخصی را بدون اسناد و مدارک قطعی می توان پذیرفت و هر ادعایی را باید باور کرد. امام(ره) هم در آن زمان از این نقل قول ها هراس داشتند و می فرمودند که آنچیزهایی که بعد از من نقل می شود یا دست خط و یا صدا باشد. فکر می کنم روشن است آنچه که مستد به دست خط یا صوت و تصویری از امام نباشد اصلا واقعیت ندارد و در شان وشخصیت کسی نیست که این مطالب را به امام نسبت می دهند”.
برخی از نمایندگان مجلس نیز به انتقاد از سخنان هاشمی‌رفسنجانی پرداختند. محمداسماعیل کوثری٬ نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی در این زمینه گفته بود: “نقل قول‌هایی که توسط هاشمی در حال طرح است اصلا کار درستی نیست. دستگاه امنیتی و رئیس جمهور باید هرچه سریع‌تر به هاشمی تذکر بدهند تا تشنج سیاسی ایجاد نشود وگرنه مردم خودشان وارد صحنه می‌شوند”.
این انتقادها اما باعث شد که وب‌سایت هاشمی‌رفسنجانی با اشاره به خاطره‌ی وی از آیت‌الله خمینی پیرامون مناسب بودن آیت‌الله خامنه‌ای برای رهبری جمهوری‌اسلامی و تاثیر آن در انتخاب وی توسط اعضای مجلس خبرگان٬ یادآوری کند که چنین مساله‌ای می‌تواند موجب زیر سوال رفتن این انتخاب هم بشود.
اصول‌گرایان خواستار واکنش موسسه مسوول نشر آثار آیت‌الله خمینی در این زمینه شده بودند. حمید انصاری٬ قائم‌مقام این موسسه٬ در این زمینه٬ گفت: “خاطره‌ای که آقای هاشمی رفسنجانی در موضوع حذف شعار نسبت به امام ذکر کرده است مربوط به موافقت و دستور امام بر قطع این شعار از رسانه‌های دولتی است. مطلبی که در سال ۶۲ روی میز بررسی و تصمیم‌گیری مسئولین نظام و رهبری انقلاب قرار داشت همین بود نه بحث بر سر دستور و یا توصیه به مردم برای حذف این شعار. در عبارات خاطرات آقای هاشمی هم که بر اساس یادداشت‌های ثبت شده روزانه می‌باشد به صورت دقیق تصریح شده است که موضوع موافقت و دستور امام حذف شعار «مرگ بر آمریکا و مرگ بر شوروی» از رسانه‌های دولتی بوده است نه نفی و نهی از این شعار”.
وی ادامه داده: “اینکه به طور کلی و به عنوان یک سیاست راهبردی، نظر امام خمینی در موضوع مذاکره و یا رابطه جمهوری اسلامی ایران با آمریکا چیست و اینکه بر اساس مبانی فقهی و سیاسی حضرت امام در باب سیاست خارجی آنچه که در فرمایشات ایشان در موضوع نفی مذاکره و رابطه با آمریکا در آن ایام آمده است بیانگر یک اصل بنیادین و همیشگی و خط قرمز نظام است یا اینکه معطوف به شرایط زمانی و مکانی است و اگر چنین است این شرایط کدامند؛ چون موضوع به تحلیل و تفسیر دیدگاه امام و برداشت از مواضع و سخنان امام باز می گردد، همه افراد ذی‌صلاح می‌توانند بصورت مستدل و مستند برداشت خود را منتشر کنند و بنده هم اگر توفیق بیابم به عنوان تحلیل شخصی و نه موضع رسمی موسسه مقاله‌ای را منتشر خواهم کرد”.
این پاسخ اما با واکنش رسانه‌های اصول‌گرا مواجه شده است. جهان‌نیوز - نزدیک به علی‌رضا زاکانی - با ذکر این نکته که “انتظار بحق دوستداران امام راحل محقق نشد”٬ این موضع‌گیری را قابل تامل توصیف کرده و نوشته است: “قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(س) سرانجام درباره ادعاهای اخیر هاشمی رفسنجانی موضع گیری کرد اما خلاف انتظار مردم و اسناد متعدد از مواضع امام راحل، حاضر نشد صریحا این ادعاها را رد کند. حمید انصاری بیشتر سعی کرد سخنان جنجالی هاشمی را موضوعی عادی و “خاطرات شخصی” جلوه دهد. او حتی این سخنان را با تعریف و تمجیدهای بسیار از هاشمی بیان کرد تا احتمالا او دلگیر نشود… به نظر می رسد داشتن انتظار برخورد قاطع بر هرگونه تحریف در رویکرد و مواضع امام راحل از سوی موسسه تنظیم، انتظاری نابجا باشد زیرا این موسسه در سال های گذشته از جمله در فتنه ۸۸ نشان داده است که مواضعش همراه با چاشنی جناحی و سیاسی‌کاری بوده و خط و رویکرد امام(ره) در اولویت بعدی آن قرار دارد”.
هم‌زمان رجانیوز٬ وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری هم در این زمینه چنین اظهارنظر کرد: “روند انحراف در عملکرد موسسه تنظیم و نشر اثار امام خمینی(ره) که بعد از فتنه ۸۸ اوج گرفته بود، اکنون به حدی از بزرگی و گسترش رسیده که مسئولان این موسسه به جای استناد به مکتوباتی که از بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران باقی مانده، دیگر افرادی را که خاطرات جعلی و انحرافی خود را به ایشان نسبت می‌دهند، مورد استناد قرار داده و بر اساس نظر دیگران درباره مشی فکری امام خمینی(ره) نظرسازی می‌کنند”.
این سایت ادامه داده: “اظهارات عجیب، غیرمعقول و خطرناک که از سوی حمید انصاری بیان شده، می‌تواند سرآغاز جنبش بزرگ تحریف منش فکری و رفتاری بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران باشد؛ چرا که از این به بعد هر کس می‌تواند خاطره‌ای را به امام خمینی(ره) منتسب کند و در پاسخ به شبهات و سوالات مطرح شده احتمالی، بگوید که چون هیچ سندی مبنی بر مخالفت و تکذیب با آن از سوی امام وجود ندارد، پس این مساله صحت دارد”.
