مرگ در استکهلم
فاطمه بهروز، داستان‌نویس و مترجم ساکن سوئد روز گذشته در گورستانی در جنوب استکهلم به خاک سپرده شد.
این نویسنده ایرانی، چهارشنبه هفته گذشته 10 سپتامبر در 66 سالگی بر اثر بیماری سرطان در گذشت. او که در ایران در رشته ادبیات فارسی تحصیل کرده بود، از سال 1983 در سوئد زندگی می‌کرد و به داستان‌نویسی به زبان سوئدی مشغول بود.
فاطمه بهروز با سختکوشی و ممارست موفق شد در جامعه ادبی سوئد به چهره‌ای شناخته شده تبدیل شود. این داستان‌نویس آذری، به ریشه‌های فرهنگی ایران علاقه وافر داشت و همواره تلاش داشت وجوه زیبای آن را به جامعه سوئدی معرفی کند. به عنوان نمونه، در کتاب «ضربالمثلهای مشترک سوئدی- فارسی» (1989) که از نخستین کارهای او در سوئد به شمار می‌آید، تلاش کرده بود تا اصطلاحات و ضربالمثلهای مشابه در دو فرهنگ فارسی و سوئدی را به خوانندگان خود معرفی کند.
در مراسم تشییع پیکر او در کلیسایی در جنوب استکهلم، ده‌ها تن از نویسندگان، روزنامه‌نگاران، ناشران و فعالان فرهنگی حضور داشتند. «ماریا مودیگ»، نویسنده و سخنگوی پیشین کمیته نویسندگان زندانی و روابط بین‌الملل پن سوئد، «یوناس مودیگ» ناشر و سخنگوی انجمن ناشران اروپا، «لارش برات» ناشر و سخنگوی اتحادیه ناشران سوئد، «اینگر ادلفلت» نویسنده، «اگنتا کلینگزپور» نویسنده و «بیرگیتا اوهمن» کارگردان از جمله این فعالان فرهنگی بودند.
در آغاز برنامه، «لیلی» دختر فاطمه بهروز، درباره ویژگی‌های اخلاقی مادرش گفت: «او علی‌رغم تمام سختی‌های زندگی، زنی قوی و خوش‌خلق بود. همیشه تلاش می‌کرد به نیکی از آدم‌ها یاد کند و خوبی دیگران را به خودشان بگوید. من گاهی به این دلیل به او ایراد می‌گرفتم و مادرم می‌گفت چرا درباره گفتن خوبی‌های دیگران خست به خرج دهیم. من به آن‌چه درباره دیگران می‌گویم اعتقاد دارم و خوبی‌های آنها را می‌بینم.»
او ادامه داد: «یکی از دلمشغولی‌های اصلی مادرم نوشتن بود. او قصه‌گویی به تمام معنا بود. این ویژگی او را از کودکی به یاد دارم.»
پس از لیلا، «روژان»، دختر دیگر فاطمه بهروز به زبان آذری، از علاقه وافر مادرش به فرهنگ و هنر آذری و هم‌چنین شهریار، شاعر پرآوازه این خطه سخن گفت. «هاله»، دختر کوچک فاطمه بهروز نیز به کمک‌های فکری‌ای که از مادرش در همه‌ی عرصه‌های زندگی می‌گرفت اشاره کرد.
«هنریک»، نویسنده دانمارکی و همسر لیلی، با اشاره به پشتکار فاطمه بهروز در داستان‌نویسی گفت: «او با ترجمه شعرهای حافظ برای من دریچه‌ای باز کرد تا از طریق آن حافظ را بشناسم.»
«ایوون ایملس»، سردبیر و روزنامه‌نگار برنامه رادیویی «کبری»، شعری از حافظ را که توسط فاطمه بهروز ترجمه شده بود برای حاضران در جلسه قرائت کرد.
در پایان برنامه، صدای فاطمه بهروز که شعر «حیدربابا» را به زبان آذری می‌خواند پخش شد. ترجمه این شعر به زبان سوئدی پیش از آن در بین شرکت‌کنندگان مراسم پخش شده بود.
آثار فاطمه بهروز، سبکی رئالیستی دارد. اولین رمان او نیز که در سال 1997 با عنوان «هرطور سرنوشت بخواهد» منتشر شد به همین سبک، به زندگی یک پناهنده می‌پردازد.
دیگر کتاب‌های این نویسنده که همگی به زبان سوئدی منتشر شده‌اند، «من و آقای دیگر» (1995)، «دختری از آیین و سنت» (1990)، «کر زندانیان» (2001) و «در سایه ستاره» (2005) نام دارند. از میان این آثار فقط رمان «من و آقای دیگر» به زبان فارسی نیز منتشر شده است.
فاطمه بهروز، دو سال پیش مجموعه‌ای از شعرهای حافظ، شاعر نامدار ایرانی را به زبان سوئدی ترجمه کرد. این کتاب “نفس باد صبا” Östanvindens ande نام دارد و 111 غزل حافظ را در بر می‌گیرد.