محمود احمدی نژاد در دیدار با اعضای شرکت کننده در نشست مشورتی تهران درباره سوریه، سخنرانی مفصلی کرد اما حتی یک بار نیز از سوریه نام نبرد. در خبری که پایگاه رسمی اطلاع رسانی ریاست جمهوری از سخنرانی رئیس دولت منتشر کرده، مشخص است که احمدی نژاد در سخنان طولانی خود حتی به کشور سوریه اشاره هم نکرده است.
نمایندگان تعدادی از کشورهای جهان در اجلاس مشورتی تهران برای حل بحران سیاسی سوریه که بعد از ظهر پنجشنبه، ۱۹ مرداد برگزار شد، شرکت کردند.
مقام ها و نمایندگان هیات های دیپلماتیک ۲۸ کشور جهان به دعوت دولت جمهوری اسلامی در نشستی در تهران شرکت کردند تا بحران سیاسی سوریه و راه حل سیاسی آن را مورد بررسی قرار دهند.
در این اجلاس، تنها وزیران خارجه پاکستان، زیمبابوه و عراق حضور داشتند و هفت کشور در سطح معاونان و دستیاران وزیر خارجه، دو کشور در سطح مدیران کل و پانزده کشور در سطح سفیر شرکت کردند.
اندونزی، افغانستان، الجزایر، اردن، اکوادور، روسیه، چین، گرجستان، کوبا، عمان، هند، سودان، قزاقستان، تاجیکستان، بلاروس، موریتانی، نیکاراگوئه، سریلانکا، ارمنستان، بنین، قرقیزستان، ترکمنستان و ونزوئلا، دیگر کشورهای شرکت کننده در این نشست بودند.
بر اساس گزارش ها، دولت جمهوری اسلامی از ترکیه، عربستان سعودی و تعدادی دیگری از کشورهای منطقه برای شرکت در این اجلاس دعوت به عمل آورده بود اما این دعوت مورد قبول قرار نگرفت.
تأکید احمدی‌نژاد بر اصلاح جهان
محمود احمدی نژاد در دیداری که با شرکت کنندگان در اجلاس مشورتی تهران درباره سوریه داشت، ضمن تشکر از هیات‌های مشارکت‌کننده، گفت که “شرایط امروز جهان به هیچ وجه شرایط قابل قبولی نیست و قطعاً خداوند انسان را خلق نکرده تا در چنین شرایطی زندگی کند”.
او با اشاره به اینکه عده قلیلی از صاحبان قدرت و ثروت بر مراکز اصلی جهان حاکم بوده و می‌خواهند سرنوشت همه ملت‌ها و مسایل جهان را رقم زده و اراده خود را بر بشر تحمیل کنند، تصریح کرد: “امروز مراکز قدرت سیاسی، ثروت و رسانه دنیا در اختیار این عده قلیلی است و آنها خود را معیار همه ارزش‌ها معرفی کرده و آزادی، عدالت و دموکراسی را همان چیزی می دانند که خودشان معرفی می‌کنند و هر ملت و دولتی که می‌خواهد شیوه خود را داشته و مستقل زندگی کند، از ناحیه آنها تحت فشار قرار می‌گیرد.”
احمدی نژاد با بیان اینکه نظم امروز جهان بجایی رسیده که بیش از سه میلیارد نفر فقیر در دنیا وجود داشته و فاصله طبقاتی بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است، گفت: “نظم کنونی جهان باید تغییر کرده و اصلاح شود و همه دولت‌ها و ملت‌ها در یک روند دمکراتیک واقعی و حقیقی و در شرایطی که احترام و حق همگان محفوظ باشد، در مدیریت جهان مشارکتی عادلانه داشته باشند.”
او با اشاره به اینکه مردم آمریکا تحت فشار قرار دارند و اراده مردم در این کشور حاکم نیست، خاطرنشان کرد: “در آمریکا همه مبادلات و مکالمات و مراودات مردم شنود و رهگیری می‌شود، فضا کاملا امنیتی است و مردم اجازه ندارند در مسایل اصلی دخالت کنند و در حالی که مردم با جنگ و تجاوز دولت‌های پی در پی آمریکا مخالفت می کنند، هر دولت دیگری که بر سر کار می آید، باز هم جنگ و اشغالگری در دنیا راه می‌اندازد.”
احمدی‌نژاد با بیان اینکه در آمریکا تنها دو حزب که از یک مرکز پشت صحنه مدیریت می‌شوند حق حاکمیت دارند و هر وقت لازم باشد چهره مناسب آن شرایط را رو می‌کنند، گفت: “وقتی مدیران اصلی کشور نقشی در اداره آن کشور ندارند، دیگر تکلیف مردم مشخص است.”
رییس‌جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه در اروپا نیز اوضاع به همین شکل است، اظهار کرد: “مردم اروپا باید چگونه و با چه زبانی اعلام کنند که از شرایط موجود ناراضی هستند و چه کسی سخن مردم را در آنجا پذیرفته و اجازه اعمال اراده به مردم می‌دهد.”
احمدی‌نژاد افزود: “آمریکا دولت ورشکسته‌ای است که با پول دیگران زندگی می‌کند و کافی است همان کسانی که ۱۶ هزار میلیارد دلار وام در اختیار این کشور قرار داده اند، امروز بخواهند آن را مطالبه کنند. در سیاست هم سردمداران آمریکا با فریبکاری، خود را در قله‌ها حفظ کرده‌اند و مانند ورزشکاری هستند که بارها با دوپینگ به پیروزی رسیده است.”
راه حل مرضی الطرفین
اقدام دولت جمهوری اسلامی در برگزاری نشست مشورتی سوریه در تهران ظاهرا واکنشی به برگزاری نشست هایی با عنوان “کنفرانس دوستان سوریه” است که به ابتکار و عمدتا با شرکت کشورهای مخالف حکومت سوریه برگزار شده است. از ایران برای شرکت در این جلسات دعوتی به عمل نیامده بود.
علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره دستور نشست تهران گفت که “عمده بحث ما در این نشست نفی خشونت، و گفتگوی ملی در سوریه است و اهتمام ایران این است که خشونت هرچه زودتر در سوریه به پایان برسد.”
همچنین، حسین امیر عبداللهیان، معاون وزارت خارجه، اعلام کرد که “اجلاس تهران با این هدف برپا می شود که تلاش های فراگیر منطقه ای و بین المللی برای کمک به مردم سوریه جهت خروج از بحران کنونی را تقویت کرده و آنها را مورد تاکید قرار دهد.”
وی افزود: “این اجلاس بر این باور است که گفتگوی ملی بین طرف های درگیر، بهترین گزینه جهت بازگرداندن آرامش به جامعه سوریه و مهیا شدن شرایط برای دستیابی به یک راه حلی مرضی الطرفین است.”
جمهوری اسلامی از جمله معدود کشورهای طرفدار بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه است و راه حل قابل قبول برای بحران سیاسی هفده ماهه این کشور را انجام اصلاحات مورد نظر رئیس جمهوری سوریه می داند و آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی،گفته از سوریه “ به دلیل حمایت از خط مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی” دفاع خواهد کرد.
مقامات و رسانه های دولتی جمهوری اسلامی، که معمولا اخبار و دیدگاه های رسانه های دولتی سوریه را منعکس می کنند، مخالفان مسلح حکومت آن کشور را “تروریست” و وابسته به کشورهای خارجی یا گروه های اسلامگرا نامیده و عامل کشتار و ویرانی در آن کشور معرفی کرده اند.
در مقابل، کشورهای مخالف حکومت سوریه، نیروهای دولتی را به کاربرد تسلیحات سنگین در مناطق شهری و کشتار بیش از هفده هزار تن از شهروندان این کشور در جریان اعتراضات کنونی متهم کرده و گفته اند که بشار اسد صلاحیت ادامه زمامداری را از دست داده است.
خارج کردن ایرانی‌ها از سوریه
از سوی دیگر محمدرضا رئوف شیبانی، سفیر جمهوری اسلامی در سوریه، در یک مصاحبه اعلام کرد پس از آنکه ۴۸ ایرانی در شهر دمشق، پایتخت سوریه، گروگان گرفته شدند “اغلب ایرانیان مقیم سوریه” از این کشور خارج و به تهران و همچنین لبنان انتقال داده شده‌اند.
به گفته شیبانی در مصاحبه‌ای با روزنامه جام جم که روز شنبه، ۲۱ مردادماه، منتشر شده، اغلب ایرانی‌های مقیم سوریه در “روزهای اخیر و با سه هواپیما” به تهران منتقل شده و عده‌ای از آنها که “تمایل به سفر به لبنان داشتند” از سفارت ایران در سوریه امکانات لازم را دریافت کرده‌اند.
این در حالی است که تعدادی از کشورها از چند ماه پیش و بعضی از آنها از ماه‌ها پیش اقدام به خارج کردن شهروندان خود از سوریه و به‌ویژه شهر دمشق کرده بودند و هفته‌ای نیست که خبری از تخلیه یک سفارت در پایتخت سوریه منتشر نشود.
در همین حال از عربستان سعودی خبر می رسد که برگزاری نشست اضطراری وزیران امور خارجه اتحادیه عرب برای بررسی وضعیت سوریه در این کشور که قرار بود دیروز در شهر جده برگزار شود به تعویق افتاد.
احمد بن حلی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب گفته عمل جراحی وزیر امور خارجه عربستان سعودی دلیل به تعویق افتادن این نشست بوده است.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز که در ترکیه به سر می‌برد، گفته است که آمریکا و ترکیه در حال بررسی طرح‌هایی برای حمایت از مخالفان دولت سوریه هستند.
او در استانبول گفت که هر دو کشور در حال آماده شدن برای واکنش مناسب در صورت سرنگونی احتمالی دولت بشار اسد در سوریه، کاربرد تسلیحات شیمیایی و یا افزایش احتمالی تعداد پناهجویان سوری هستند.
در میانه رایزنی‌های دیپلماتیک، درگیری در شهرهای دمشق و حلب، دو شهر بزرگ سوریه، همچنان ادامه دارد.
مخالفان دولت گفته‌اند که ارتش منطقه صلاح‌الدین در شهر حلب را دوباره زیر آتش گرفته است. گروه‌های مسلح مخالف دولت روز پنجشنبه گذشته از این منطقه عقب‌نشینی کرده بودند.
همچنین تلویزیون دولتی سوریه از بازداشت “تروریست”هایی خبر داده است که در منطقه مرجه در حوالی ساختمان بانک مرکزی در دمشق، پایتخت سوریه، بمبگذاری کرده و “برای به وحشت انداختن شهروندان، به تیراندازی دست زده بودند”.
