پال ریتر
ممکن است چهار کشور از پشتیبانی قطعنامه جدید سازمان ملل که انتظار می رود تحریم های جدیدی را علیه ایران وضع کند، خودداری کنند. به گفته دیپلمات های مطلع، این وضعیت باعث شده تلاش های غرب برای نمایش موضع متحد بین المللی با مشکل روبرو شود.
عدم تمایل چین به وضع تحریم های جدید کاملاً شناخته شده است. اما به گفته این دیپلمات ها، برزیل، ترکیه، و لبنان نیز علائمی نشان داده اند که از احتمال خودداری آنها از دادن رأی مثبت به تمهیدات تنبیهی جدید حکایت دارد. این تحریم ها که دور چهارم از تحریم های سازمان ملل از سال 2006 محسوب می شوند، اعمال فشار بر تهران برای دست برداشتن از بلندپروازی های هسته ای را هدف گرفته اند.
تصویب قطعنامه جدید به تنها 9 رأی از 15 رأی شورای امنیت نیاز دارد. با این حال، خودداری اعضا از رأی دادن به این قطعنامه یک ضربه محسوب می شود، زیرا مقامات ایالات متحده و متحدان آن کشور مایلند ایران را متقاعد کنند که در صورت ادامه کار بر روی برنامه هسته ای، با انزوای سیاسی و اقتصادی روبرو خواهد شد.
یک دیپلمات خارجی که این مسائل را از نزدیک دنبال می کند و نخواست نامش فاش شود، گفت: «هدف، دستیابی به توافق است و این کار آسانی نخواهد بود.» وی گفت هرچند برای قضاوت درباره دورنمای این وضعیت زود است، اما طرفداران دور جدید تحریم ها برای دست یافتن به هدفشان، «به انجام برخی فعالیت های دیپلماتیک نیاز خواهند داشت.»
دنیل برومبرگ کارشناس جهان اسلام در مؤسسه صلح ایالات متحده نیز با این نظر موافق است. وی گفت دست یافتن به رأی مورد قبول همگان، «از نظر نمادین، کارآئی بسیار بیشتری خواهد داشت.»
در حال حاضر احتمال بسیاری وجود دارد که روسیه از تمهیدات تنبیهی حمایت کند. سایر اعضای شورای امنیت را ایالات متحده، فرانسه، انگلستان، اتریش، بوسنی و هرزگوین، گابن، ژاپن، مکزیک، نیجریه و اوگاندا تشکیل می دهند.
ایران اصرار دارد که برنامه غنی سازی آن کشور در جهت اهداف صلح جویانه است. با این حال، مقامات ایالات متحده و متحدان آن کشور سوء ظن دارند که دولت ایران در پی توسعه تسلیحات هسته ای است.
وزارت خارجه آمریکا در اقدامی که نشان از آگاهی دولت اوباما از چالش های دیپلماتیک موجود بر سر راه خود دارد، روز پنجشنبه اعلام کرد ویلیام جی برنز مقام شماره سه خود را برای دیدار با مسؤلان عالیرتبه برزیل، روز شنبه به آن کشور اعزام خواهد کرد. ویلیام برنز مسؤولیت اصلی دستگاه سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران را برعهده دارد. هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا نیز قرار است هفته آینده از برزیل دیدار کند و به گفته مقامات واشنگتن، مسأله ایران در صدر برنامه های وی قرار دارد.
مسؤولان برزیل به عنوان کشوری که سعی در ایجاد پیوندهای اقتصادی و سیاسی با ایران دارد، اعلام کرده اند که تحریم ها می توانند تلاش قدرت های دنیا را برای حل و فصل دیپلماتیک این موضوع تحت الشعاع قراردهند.
لویس ایناسیو داسیلوا رئیس جمهور برزیل، که سعی می کند موقعیت دیپلماتیک کشور خود را با نشان دادن استقلال از ایالات متحده به رخ بکشد، قصد دارد در سال جاری از ایران دیدار کند.
اما موضوع ایران، روابط ایالات متحده- برزیل را تحت تأثیر خود قرار داده است. کلینتون بدون اشاره مستقیم به برزیل، به دفعات به کشورهای آمریکای لاتین هشدار داد به جمهوری اسلامی که از دید واشنگتن، دولت پیشروی حامی تروریسم است، زیاد نزدیک نشوند. ونزوئلا نیز دارای پیوندهائی با ایران است.
ترکیه که به عنوان همسایه ایران صاحب تجارت سالانه 10 میلیارد دلاری با این کشور است، اعلام کرده تحریم های اقتصادی به ندرت کارآیی دارند و احتمال دستیابی به توافق از طریق مذاکره هنوز وجود دارد؛ در اینصورت، دیگر نیازی به وضع تحریم ها نیست.
اسماعیل کوبان اوقلو کنسول دفتر نمایندگی ترکیه در سازمان ملل گفت هنوز برای پیش بینی نتیجۀ آرا «زود» است، زیرا اعضای شورای امنیت سازمان ملل هنوز سرگرم بحث درباره مفاد قطعنامه تحریمی جدید هستند. وی خاطر نشان کرد که رهبران دولت وی متقاعد نشده اند که تمهیدات تنبیهی فایده ای خواهد داشت.
احتمال وضع تحریم های جدید، لبنان را که صاحب یک دولت شکننده در داخل است در موضع دشواری قرارداده است.
طرفداران غربی دولت لبنان، از جمله ایالات متحده و فرانسه، خواستار پشتیبانی بیروت از قطعنامه جدید شده اند. اما سوریه و شبه نظامیان حزب الله که تحت حمایت ایران هستند، شدیداً مخالف این قطعنامه اند و این باعث شده مقامات لبنانی سعی کنند از بروز هرگونه مشکلی دوری کنند.
مسؤولان ایالت متحده با پشتیبانی متحدانی نظیر انگلستان، فرانسه، آلمان و ایتالیا، در صدد پایان دادن به روند وضع قطعنامه تحریمی جدید تا ماه آوریل هستند.
آنها امیدوار به متمرکز کردن تحریم ها بر روی سپاه پاسداران انقلاب، به عنوان یک عنصر قدرتمند در حال گسترش در دولت هستند و در عین حال، مایل به برداشتن گام هائی برای کاستن از آسیب اقتصادی به مردم عادی ایران هستند.
منبع: لوس آنجلس تایمز- 25 فوریه
