مجلس و دولت جلسه صبح روز سه شنبه جلسه مشترکی در خصوص تفاهم لوزان خواهند داشت. ایرج ندیمی، عضو فراکسیون رهروان ولایت مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با روز از حمایت و موافقت ریس مجلس شورای اسلامی با تفاهم لوزان خبر داده و می گوید که این تصمیم در جلسه روز گذشته این فراکسیون با حضور علی لاریجانی اتخاذ شده است. او برخی انتقادهایی که متوجه دولت و تیم مذاکره کننده ایران در بحث هسته ای شده را بی انصافی می خواند و می گوید که برخی به گونه ای حرف می زنند که انگار دولت کنونی موجبات تحریم ها شده و مسول واقعه است. در حالیکه دولت کنونی موجبات تحریم ها را ایجاد نکرده و بلکه هر اقدامی می کند از سر مسولیت است.
این نماینده مجلس می گوید: هیچ کسی مایل نیست که تحریم ادامه پیدا کند. هیچ کسی هم مایل نیست که فعالیت هسته ای تعطیل شود. جمع این دو مدیریت می خواهد و تیمی که این کار را انجام می داد از نظر تخصص، از نظر شجاعت، از نظر وقت گذاشتن و از نظر ایثار زحمت خودش را کشید و معلوم نیست که هر کدام از ما بودیم موفق تر بویم. باید قدر بدانیم و البته حق نقد هم داریم.
ایران و کشورهای گروه ۵+۱ روز پنج شنبه، ۱۳ فروردین ماه درخصوص برنامه هسته ای ایران به بیانیه واحدی رسیدند که براساس آن می توانند تا ۳ ماه دیگر، تیرماه سالجاری، راه را برای توافقی نهایی هموار کنند. از مجلس شورای اسلامی اما نظرات متفاوتی در قبال تفاهم یا توافق لوزان به گوش می رسد، مهدی کوچک زاده از مخالفان توافق و از نمایندگان عضو جبهه پایداری، با پلاکارد به مجلس می رود، پلاکاردی که روی آن نوشته شده: “هرگونه قرارداد که موجب سلطه بیگانه بر منابع طبیعی، اقتصادی، فرهنگی، ارتش و دیگر شئون کشور شود، ممنوع است-اصل ۱۵۳ قانون اساسی”. کریمی قدوسی، دیگر عضو جبهه پایداری در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه درگیر می شود و خبرنگاران و دیگر حاضران در جلسه به بیرون رانده می شوند، بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس می گوید که راه همواری برای تصویب پروتکل الحاقی در مجلس وجود ندارد، در مقابل اما ابوترابی، نایب رئیس مجلس با حمایت از تیم مذاکره کننده ایرانی اعلام می کند که اذعان دشمنان جمهوری اسلامی به این که کشور ما در کلوپ هستهای جهان تعریف میشود دستاوردی است که در سایه پایداری ملت ایران به دست آمده است.
همزمان، جواد هروی. دیگر نماینده مجلس در نطق پیش از دستور خود خواستار محاکمه افرادی می شود که در تشدید تحریمها علیه ایران نقش جدی داشتند و می گوید: این امر باید درس عبرتی شود تا کسی به خاطر عقاید شخصی با سرنوشت یک ملت بازی نکند.
در چنین وضعیتی رفته ایم سراغ ایرج ندیمی، نماینده لاهیجان و عضو فراکسیون رهروان ولایت که روز گذشته در جلسه این فراکسیون با رئیس مجلس حضور داشته. رفته ایم تا از او درباره مواضع مجلس نشینان و همچنین جلسه روز گذشته سوال کنیم. ایرج ندیمی ابتدا توضیح می دهد: در ارتباط با این توافق باید به توجه شود که این دولت موجبات تحریم را ایجاد نکرده بنابراین هر اقدامی که انجام می دهد از سر مسولیت است و نباید افراد به گونه ای برخورد کنند که گویی این دولت خود موجب تحریم شده. برخی در مورد دولت بی انصافی می کنند. چرا؟ به گونه ای حرف می زنند که انگار مسول واقعه دولت کنونی است.
به گفته او دومین نکته این است که: تاکنون هرچه با عنوان مذاکره صورت پذیرفته از سر شجاعت و ریسک بوده چون کاملا معلوم است که در مذاکرات همه آن چه که آدم می خواهد نصیب اش نشود. منتقدین ممکن است همان را بهانه کنند که مملکت برباد رفت، کشور فروخته شد و… اصل مذاکره از طرف یک کشور با ۶ کشور در شرایطی که آنها با قدرت بیشتر و حربه تحریم را دارند باید قبول کرد که ریسک است و شجاعت می خواهد.
ایرج ندیمی می گوید: نکته دیگر این که هنوز توافق به معنای واقعی صورت نگرفته و مذاکرات هنوز ادامه دارد اما چند رویکرد در این متن تفاهم وجود دارد که قابل دفاع است. اولین رویکرد قابل دفاع این است که اصل فعالیت تعطیل نشده حالا در میزان اش می شود مذاکره کرد. البته ممکن است میزان مورد توافق ما و شما نباشد اما خود این اصل قضیه مهم است. دومین این است که هیچ جابجایی از داخل کشور به خارج صورت نگرفته در گذشته یکی از پیشنهادها این بود که باید به خارج منتقل شود.
عضو فراکسیون رهروان ولایت تثبیت حق هسته ای ایران را دستاورد توافق لوزان می داند و می گوید: نکته دیگری که وجود دارد این است که حق هسته ای ما ثابت شده. موقعی که از سر زورگویی و تحکم و جباریت، این حق را برای ما قائل نبودند خب الان این حق ما ثابت شده. لغو همه تحریم های ناشی از فعالیت هسته ای، پیامد پذیرش این تفاهم یا توافق آتی است.
در مجموع باید گفت همه ما می توانیم نقد کنیم، همه ما می توانیم ایراد بگیریم، همه ما می توانیم سوال کنیم اما نمی توانیم انکار کنیم که این تیم زحمت کشیده، فعالیت کرده و به هر صورت حداقل هایی را فعلا در تفاهم آورده و انشالله در مذاکرات بعدی این حداقل ها را به حداکثرها تبدیل کند اما به هر حال هیچ کسی مایل نیست که تحریم ادامه پیدا کند. هیچ کسی هم مایل نیست که فعالیت هسته ای تعطیل شود. جمع این دو مدیریت می خواهد و تیمی که این کار را انجام می داد از نظر تخصص، از نظر شجاعت، از نظر وقت گذاشتن و از نظر ایثار زحمت خودش را کشید و معلوم نیست که هر کدام از ما بودیم موفق تر بویم. باید قدر بدانیم و البته حق نقد هم داریم.
از او سوال می کنم که در جلسه فراکسیون رهروان ولایت با علی لاریجانی چه گذشت و چه مسائلی مطرح شد؟ او می گوید: آقای لاریجانی امروز در جلسه شورای مرکزی نظر موافق خودشان را با کلیات مطرح کردند البته ایشان در رابطه با این بحث دو پیشنهاد مطرح کردند. یک پیشنهاد این بود که ما جلسه مشترکی با دولت در نهاد داشته باشیم که اگر اردوغان به ایران نیایداین کار مطلوب تر است اما اگر آقای رئیس جمهور درگیر اردوغان شد جلسه را سه شنبه صبح می گذاریم.
ایرج ندیمی می افذاید: آقای لاریجانی در جمع جمیعت قابل توجهی از فراکسیون اکثریت نظرات خود را مطرح کردند و حتی بعضی از افرادی که سوال داشتند قانع شدند. نمایندگان با کلیات از نظر اینکه این تصمیم نظام است نظر مثبتی داشتند ولی اینکه نماینده ها حق نداشته باشند سوال کنند، حق نداشته باشند پی گیری کنند را به هیچ وجه نه از نظر قانون اساسی و نه از نظر مدیریت قبول نداشتند بلکه مطرح کردند که حتما یک جلسه تفسیری با اقای ظریف داشته باشیم و جلسه مشترک دولت و مجلس باشد.
سوال می کنم که برخی نماینده ها گفته اند بحث پروتکل الحاقی که در توافق لوزان مطرح شده نیازمند تصویب مجلس است. عضو فراکسیون رهروان ولایت توضیح می دهد:
الان ما در مرحله تفاهم هستیم هیچ توافقی صورت نپذیرفته و اگر توجه کرده باشید بعد از چند روز تعطیلی، دوباره مذاکرات شروع می شود. اما ما در مورد مساله هسته ای با دو نوع عملکرد مواجه هستیم یا مواردی که در قرارداد آورده خواهد شد در مصوبات قبلی مجلس بوده که نیازی به تنظیم قانون جدید نیست یا مازاد بر آن است که اسم اش قرارداد است و همانطور که امریکایی ها به کنگره می برند ما هم به مجلس می بریم. طبق قانون اساسی هر قرارداد دولت با خارج را مجلس باید نظر بدهد. البته مجلس در کلیات کار حتما موافق است.
درگیری در کمیسیون امنیت مجلس
دیروز اما در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درگیری رخ داده است. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه و مسول تیم مذاکره کننده ایرانی با کشورهای گروه ۵+۱ روز گذشته با درخواست اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس در جلسه این کمیسیون حضور یافت. پیشتر سخنگوی این کمیسیون اعلام کرده بود که ظریف برای ارائه توضیحات درخصوص تفاهم لوزان به کمیسیون دعوت شده است و حالا خبرگزاری ها و سایت ها از درگیری لفظی شدید در این جلسه خبر می دهند. سایت تابناک به نقل از یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گزارش داده است: در این جلسه بعد از تبادل نظرات مختلف آقای کریمیقدوسی بحثهایی را در رابطه با فوردو و نطنز مطرح کرد و عنوان داشت که رهبری در یک جلسه خصوصی در خصوص اقدامات وزارت خارجه وشخص وزیر خارجه تذکرداده است. آقای کریمیقدوسی به آقای ظریف گفت حضرت آقا به شما تذکر داده است؛اما ظریف به کریمیقدوسی گفت شما دروغ میگویید و با این گونه حرفها به آقا تهمت میبندید و به آقا ظلم میکنید و در آن جلسه هرگز آقا به من تذکر ندادند. جلسه برای چند لحظه به شدت متشنج شد و نیروهای حفاظتی مجبور شدند سریعا خبرنگاران و افراد دیگر حاضر در جلسه را از کمیسیون به بیرون هدایت کنند.
درباره مباحث مطرح شده در این جلسه هم منصور حقیقت پور، نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس به خبرگزاری مهر گفته است که در این جلسه ابتدا وزیر امور خارجه، گزارشی از روند مذاکرات هستهای اخیر و بیانیه امضا شده در پایان آن، ارائه کرد و در ادامه تعداد قابل توجهی سؤال از سوی نمایندگان مطرح شد. در مجموع کمیسیون امروز به جمعبندی نرسید و قرار شد ادامه سؤال و جوابها روز سهشنبه ۱۸ فروردین در نشست غیرعلنی در صحن مجلس انجام شود. نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون هم به خبرگزاری فارس گفته است که در این جلسه بیش از ۶۰ نماینده حضور داشته اند و : در این جلسه ظریف گفت کههیچ تفاوتی بین متن قرائت شده اینجانب و موگرینی نبود. ظریف گفت که اشکال در ترجمه بود، دوم اینکه آنچه که بیان شده یک چارچوب مفهومی است و متن اصلی توافق هنوز نگارش نشده است و گام بعدی ما نگارش و تدوین توافق نهایی است که البته کار بسیار سختی هم خواهد بود، موضوع سوم فکتشیت آمریکاییهاست که ابهامات، کذبها و اشکالات زیادی داشت؛ موضوع چهارم هم تضمینهای ماست؛ ما تا تیرماه مذاکره میکنیم و امیدواریم به توافق برسیم ولی قطعی هم نیست که طی سه ماه آینده به توافقی برسیم. اگر توافق شد، توافق به شورای امنیت سازمان ملل محدود میشود بر اساس ماده ۴۱ فصل هفتم قطعنامه را تأیید میکند و همه قطعنامههای قبلی را “لغو” میکند و اتفاق در همان لحظه و قبل از اجرا صورت میپذیرد و پروژه هستهای از دستورکار شورای امنیت خارج میشود.