حمل و نقل شهری در آستانه بحران

نویسنده

benzinsahmiebandi.jpg

امیرحسین لطیفی

در آستانه بررسی لایحه متمم بودجه واردات بنزین سال جاری در مجلس، دو مقام مسئول در جلسه دیروز کمیته ‏اجرایی کاهش آلودگی هوای شهر تهران تلویحا به شکست طرح سهمیه‌بدی بنزین اعتراف کردند. میرسلیم، عضو ‏مجمع تشخیص مصلحت، در این جلسه از “ضایع شدن سهمیه‌بندی بنزین و خیانت خیلی‌ها به آن” سخن گفت و ‏مشاور معاون ترافیک شهرداری تهران نیز هشدار داد که: “پس از سهمیه‌بندی بنزین فشار مضاعفی بر ناوگان ‏حمل و نقل عمومی وارد شده و این ناوگان در حال فرسوده شدن است.“‏

در همین حال مشاور معاون ترافیک شهرداری تهران نسبت به بحرانی شدن وضعیت حمل و نقل شهری هشدار داد ‏و با اشاره به عدم ایجاد ظرفیت‌های لازم پیش از گازسوز کردن خودروها و کمبود پمپ‌های گاز در سطح تهران، ‏گفت: “بیش از 800 دستگاه اتوبوس گازسوز، روزانه به جای سرویس‌دهی به شهروندان در صف پمپ‌های گاز ‏می‌ایستند.” وی در عین حال تاکید کرد که: “متاسفانه کمپرسورهای خریداری شده برای جایگاههای سوخت گاز ‏اتوبوسها برای سوخت‌گیری خودروهای سبک مناسب بوده و برای اتوبوسها مناسب نیست.“‏

این در حالی است که ستاد تبصره 13 (مسئول اجرای سهمیه‌بندی بنزین در کشور) پیش از این اعلام کرده بود که ‏مشکلات ناشی از سهمیه‌بندی بنزین با ارجاع مصرف‌کنندگان به سمت سوخت‌های دیگر به ویژه گاز برطرف ‏خواهد شد. با این حال کارشناسان هشدار داده بودند که امکان استفاده گسترده از خودروهای گازسوز به خاطر نبود ‏زیرساخت‌های کافی غیرممکن است؛ تا جایی که برخی مقامات در ماههای اخیر چند بار از احتمال سهمیه‌بندی گاز ‏سخن گفتند.‏

‎ ‎بار سنگین سهمیه‌بندی بنزین بر دوش گاز‎ ‎

اکنون نوروزی، مشاور معاون ترافیک شهرداری، به صراحت از واقعیتی سخن گفته است بی‌تدبیری دولت در ‏پیش‌بینی نکردن چنین وضعیتی را نشان می‌دهد. او بدون آنکه مستقیما از فروش سهمیه بنزین توسط رانندگان ‏تاکسی و استفاده آنها از سوخت گاز صحبت کند، گفته است: “قرار بود با گازسوزکردن تاکسی‌ها به حمل و نقل ‏عمومی کمک شود، این در حالی است که خودروهای شخصی برای صرفه خود از گاز استفاده می‌کنند.” و این ‏یعنی آنها بنزین خود را به صورت آزاد و البته دور از چشم ماموران می‌فروشند و در عوض بر طول صف‌های ‏طولانی پمپ‌های گاز در این روزها می‌افزایند.‏

این اعتراف چند روز پیش هم از زبان یک مقام مسئول دولتی به شکلی دیگر بیان شده بود. امیر جعفرپور، مسئول ‏بخش برنامه‌ریزی حمل و نقل ستاد تبصره 13 با اعتراف به اینکه ادعای دولت در خصوص کاهش ترافیک تهران ‏واقعیت ندارد بلکه ترافیک افزایش هم داشته است، در توجیه علت افزایش ترافیک گفته بود که: “اغلب نیازمندان ‏بنزین اضافی، راه تامین بنزین مورد نیاز خود را پیدا کرده اند” و مهمترین بخش این راه در واقع فروش سهمیه ‏بنزین تاکسی‌ها، وانت‌بارهاو خودروهای دولتی به مصرف‌کنندگان شخصی، و در عوض اضافه شدن بخشی از ‏بار آنها روی مصرف گاز است.‏

این وضعیت، حمل و نقل شهری را در آستانه بحرانی قرار داده که اتوبوس‌های شرکت واحد را به سرعت به ‏سمت فرسوده شدن می‌برد. مشاور معاون ترافیک شهرداری اکنون در این باره هشدار داده و برای رفع آن فعلا ‏پیشنهاد کرده که: “دست‌کم نصف اتوبوس‌های تهران دیزلی باقی بمانند و گازسوز نشوند.” او همچنین پیشنهاد ‏کرده است: “گازسوز کردن خودروهای شخصی فعلا متوقف شود و تعدادی از جایگاه‌های سوخت گاز نیز تنها ‏مختص تاکسی‌ها در نظر گرفته شود.” این پیشنهادات برای خروج از بحران در حالی مطرح می‌شود که هم‌اکنون ‏طبق اعلام مسئولان، چند صد هزار خودرو در سطح کشور در نوبت گازسوز شدن قرار دارند.‏

‎ ‎مونوریل اسباب بازی است؛ شاهکار اصولگرایان ضایع شد!‏‎ ‎

در همین حال در جلسه دیروز کمیته کاهش آلودگی تهران، یک عضو اصولگرای مجمع تشخیص مصلحت نیز در ‏خصوص طرح سهمیه‌بندی بنزین، که احمدی نژاد آن را “اقدامی جسورانه” و نمایندگان مجلس آن را “شاهکار ‏اصولگرایان” نامیده‌اند، گفت: “این طرح در تهران ضایع شده و خیلی‌ها در کمال حسن نیت، به این طرح خیانت ‏کرده‌اند.“‏

مصطفی میرسلیم، که عضو حزب موتلفه، وزیر اسبق ارشاد و عضو کنونی مجمع تشخیص است و در کمیته ‏آلودگی هوا نیز عضویت دارد، با وجود اشاره به “ضایع شدن سهمیه‌بندی و خیانت برخی به آن”، به عاملان این ‏خیانت و ضایع شدن اشاره مستقیم نکرد.‏

اما وی در همین حال، طرح احمدی نژاد برای ساخت مونوریل در تهران را مسخره کرد و آن را یک “اسباب ‏بازی” نامید و گفت: “اگر می‌خواهیم برای مردم سرگرمی ایجاد کنیم، نباید اسم آن را در مقوله حمل‌ونقل بیاوریم. ‏قطار هوایی که پاسخگوی 12 میلیون شهروند تهرانی نیست، مگر ظرفیت این وسیله نقلیه چقدر است؟”‏

میرسلیم همچنین خواستار جلوگیری از پراکنده‌کاری در زمینه حمل و نقل شهری و گسترش مترو در تهران شد. با ‏این حال به گفته مسئولان شهرداری تهران، دولت احمدی نژاد تا چندی پیش بخش قابل توجهی از بودجه مترو ‏تهران را بلوکه کرده بود و به شهرداری نمی‌داد. در همین جلسه هم مشاور معاون ترافیک شهرداری تصریح کرد ‏که با وجود همه ادعاها و به‌رغم الزام قانون بودجه: “تاکنون از محل تبصره 13 بودجه سال 86 حتی یک اتوبوس ‏هم تحویل شهرداری تهران نشده است!“‏