محبوبه نیک‌نهاد
در حالی که فشار بخش‌های مختلف جناح اصولگرا بر احمدی‌نژاد برای برکناری رحیم مشایی به شدت بالا گرفته و به تهدید رئیس‌جمهور کشیده شده است، دیروز سایت خبری انتخاب از استعفای مشایی پس از جلسه با احمدی‌نژاد خبر داد؛ اما تا ساعات پایانی شب گذشته، هیچ منبع دیگری این خبر را تایید نکرد. رحیم مشایی هم چند ساعت پس از درج این خبر در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس به تکذیب استعفای خود پرداخت.
اخبار منتشره در رسانه‌ها حاکی از این است که تاکنون کمتر طیفی از جبهه اصولگرایان باقی مانده که علیه اظهارات رحیم مشایی در تایید وجود “ملت اسرائیل” و تاکید “هزارباره” وی بر سخنان خود، موضع‌گیری نکرده باشد.
این بحث ها هفته گذشته از سایت‌های اصولگرای منتقد دولت آغاز شد و با موضع‌گیری گروهی از نمایندگان و سپس انتقاد رئیس مجلس هشتم ادامه یافت و در نهایت با درخواست 200 نماینده مجلس از احمدی‌نژاد برای برخورد با مشایی وارد مرحله جدیدی شد.
پاسخ احمدی نژاد به موج انتقادها اما قرار دادن مشایی در کنار خود و جلوی دوربین تلویزیون در دو مراسم رسمی بود که به لحاظ حوزه مسئولیت کاری مشایی نیز ارتباطی با وی ندارند؛ پیام آشکاری که از دید مخالفان چیزی جز حمایت قاطع احمدی‌نژاد از معاونش نبود؛ معاونی که علاوه بر ارتباط کاری و نزدیکی فکری، پدر عروس احمدی‌نژاد نیز هست.
بدین ترتیب مخالفت‌ها با اظهارات معاون احمدی‌نژاد و درخواست برکناری وی به حدی گسترده شد که پای مراجع و علمای قم، امامان جمعه شهرهای مختلف، دفتر سیاسی سپاه پاسداران، تشکل‌های دانشجویی مدافع پروپاقرص احمدی‌نژاد همچون بسیج دانشجویی و جامعه اسلامی، مطبوعات اصولگرا و حتی مدافعان سرسخت دولت نهم نظیر روزنامه کیهان، سایت رجانیوز و فاطمه رجبی را نیز به عرصه انتقاد از مشایی و درخواست عزل او کشاند.
اجماع اصولگرایان علیه معاون احمدی‌نژاد
برخی صاحبنظران معتقدند این یکی از کم‌نظیرترین مخالفت‌های سیاسی با احمدی نژاد است که دایره آن از محتشمی‌پور و روزنامه اعتماد ملی در جناح اصلاح‌طلب تا حسین شریعتمداری، سایت رجانیوز و بسیج دانشجویی امتداد می‌یابد؛ جالب اینجاست که در این میان بیشترین نگرانی متعلق به تندروترین طیف در جناح اصولگرایان است که ادامه حضور مشایی در دولت را سبب “قطع امید از احمدی‌نژاد” و یا دست‌کم رسیدن “پالس‌های غلط” به بدنه حامیان وی تلقی می‌کند.
در این راستا نه تنها سایت الف نسبت به جایگزین شدن “امثال مشایی” به جای دانشجویان بسیجی در حلقه نزدیکان احمدی‌نژاد هشدار داد و این وضعیت را باعث “دلسرد شدن دانشجویان آرمانگرا از وفاداری دولت به شعارها و آرمان‌هایش” دانست، بلکه سایت رجانیوز نیز که در محافل رسانه‌ای به عنوان ارگان حامیان دولت نهم شناخته می‌شود، در یادداشتی با عنوان “چرا مشایی باید برود” تاکید کرد که سخنان مشایی و حضور وی در دولت، به معنای “پالس‌های منفی و غلط” و “سمّی مهلک برای بدنه جریان جدیدی است که تازه وقت روییدن آن است”؛ که اشاره‌ای آشکار به جریان جوانان بسیجی حامی دولت دارد.
همچنین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، دیروز در یادداشتی صریح خطاب به احمدی‌نژاد، از تاخیر وی در برکناری مشایی انتقاد کرد و نوشت: “تاخیر در برکناری مشایی ضربه غیرقابل جبرانی به جایگاه ایشان می‌زند و دوستداران دولت نهم را اگر با ناامیدی مواجه نکند، به یقین آزرده خاطر خواهد کرد، که متاسفانه کرده است.” این در حالی بود که روز قبل از آن هم رئیس دفتر سیاسی سپاه در یادداشتی در هفته‌نامه “صبح صادق”، ارگان رسمی سپاه پاسداران، سخنان معاون احمدی‌نژاد را “بی‌بنیان، بی‌پایه و اساس و باعث تعجب و تأسف” خواند و نوشت: “او خواسته یا ناخواسته اشتباه بزرگی را برای اولین بار در تاریخ انقلاب اسلامی به عنوان یک مقام مسئول مرتکب شده است.“
اسدالله بادامچیان، عضو برجسته حزب موتلفه نیز دیروز پس از نشست هفتگی دبیران این حزب اصولگرا در جمع خبرنگاران از احمدی‌نژاد خواست “ضمن احترام به نظرات مراجع محترم و علمای اسلام و بیش از 200 نماینده برای برخورد با رحیم مشایی که در پی اظهارات اخیر وی صورت گرفته، بی‌تفاوت نماند و اقدامی قاطع و سریع انجام دهد.“
اما در این میان به نظر می‌رسد صریح‌ترین بیان متعلق به فاطمه رجبی، همسر سخنگوی دولت نهم است که با بیان تحلیل نزدیک‌ترین حامیان احمدی‌نژاد از این ماجرا، حضور مشایی در دولت را باعث “هزینه‌های هنگفت برای دکتر احمدی‌نژاد” ارزیابی کرده و با اشاره به اینکه این ماجرا ممکن است به بهای ضربه به احمدی‌نژاد در آینده تمام شود، تاکید کرده است: “میدان بیشتر دادن به چنین فردی برای ترویج دانش و عقیده و باورهایش به هیچ روی مصلحت نیست.“
انتقاد علمای مذهبی از مشایی
سخنان معاون احمدی‌نژاد در اظهار دوستی با “ملت اسرائیل” باعث موضع‌گیری‌های کم‌سابقه برخی از علمای برجسته مذهبی علیه وی و احمدی‌نژاد شد. مکارم شیرازی، از مراجع نزدیک به محافظه‌کاران در قم، دو روز پیش به شدت از سخنان مشایی انتقاد کرد، خواستار شکسته شدن سکوت دیگر علما و روحانیون در این باره شد و گفت: ”چه لزومی دارد کسانی که این گونه فکر می کنند جزء همکاران رییس جمهور محترم باشند؟”
همچنین دیروز خبرگزاری فارس گزارش داد که نوری همدانی، از دیگر مراجع وابسته به اصولگرایان، درخواست مشایی برای ملاقات حضوری را نپذیرفته است. البته ساعتی بعد این خبر از سوی روابط عمومی سازمان زیر نظر مشایی تکذیب شد، اما خبرگزاری نیمه‌رسمی فارس اعلام کرد که: “این خبر در پی تماس خبرنگار سیاسی خبرگزاری با دفتر حضرت آیت‌الله نوری همدانی منتشر شده است و فایل صوتی این گفتگو در خبرگزاری فارس موجود است.“
علمای مذهبی دیگری نیز وارد این جدال سیاسی شدند؛ از جمله فرزند مرجع فقید، فاضل لنکرانی، که در جمع فرماندهان سپاه به شدت از مشایی انتقاد کرد و سخنان وی را ناشی از انحراف، غرور و جهالت وی دانست. همچنین، مبشر کاشانی سخنان مشایی را بدون “مبنای اسلامی و عقلانی” ارزیابی کرد و علوی گرگانی خواستار دخالت رهبری در این ماجرا شد.
یکی دیگر از تندترین موضع‌گیری‌ها در این زمینه متعلق به احمد خاتمی امام‌جمعه تهران بود که با اشاره به سخنان مشایی که گفته بود “زمان آن گذشته که دین بر همه جهان مسلط شود”، این سخنان را خلاف قرآن و سنت دانست و از معاون رئیس‌جمهور خواست سخنانش درباره اسرائیل را پس بگیرد و عذرخواهی کند.
با وجود این حجم بی‌سابقه از حملات به معاون احمدی‌نژاد، اگرچه مشخص نیست مخالفت‌ها با رحیم مشایی که رفته رفته در حال تبدیل به انتقاد از احمدی‌نژاد است، تا کجا قرار است ادامه یابد، ولی به نظر می‌رسد پیش‌بینی کیهان و رجانیوز به واقعیت نزدیک‌تر است و احمدی‌نژاد با اصرار بر ادامه حضور مشایی در دولت، در حال از دست دادن حامیان خود در آخرین سال ریاست‌جمهوری است.