مهسا امرآبادی
به مناسبت پانصدمین شماره، “روز” را از نگاه روزنامه نگاران دیده ایم. روزنامه‌نگاران جوانی که علاوه بر حضور در روزنامه‌ها، با رسانه های اینترنتی وکار در فضای مجازی هم آشنایی دارند.
تمایز با سایت های اپوزیسیون
مرتضی کاظمیان روزنامه نگار و از فعالان ملی مذهبی با اشاره به اینکه روزآنلاین در فضایی که نشریات اصلاح طلب وجود نداشتند و صدایی به جز صدای روزنامه‌های وابسته به قدرت شنیده نمی شد توانست با حضور در فضای اینترنتی عملا فضای حاکم بر کشور را به شکلی غیرمستقیم بشکند می گوید: “این نشریه اینترنتی اکنون هم در مقایسه با برخی روزنامه های مستقل و نیمه مستقل که خارج از انحصار جریان وابسته به قدرت منتشر می‌شوند با اطلاع‌رسانی گسترده‌تر در مناسبات ایران و غرب، وقایع داخلی کشور و حوادث منطقه‌ای موفق عمل می کند.در واقع نویسندگان آن در مقایسه با خبرنگاران داخل کشور که از محدودیت‌ها و مشکلاتی برخوردارند، با فراغ بال بیشتری می توانند اخبار و تحلیل‌های خبری را منعکس کنند”.
وی در ادامه با اشاره به اینکه خط تمایز و وجه محسوس روزآنلاین در مقایسه با برخی سایت‌های وابسته به اپوزیسیون در خارج از کشور این است که گردانندگان آن به نحو کاملا مشخصی در صدد ارائه تحلیل های تقابل جویانه با نظم مستقر در ایران نیستند می افزاید: “برخلاف بسیاری از سایت های اینترنتی که اخبار و اطلاعات داخل کشور را وارونه و یا غیرواقعی جلوه می‌دهند و در تحلیل های خود با افراط و تفریط به هجو نزدیک می شوند، روزآنلاین به طور نسبی توانست خود را در چارچوب مطبوعات اصلاحی تعریف کند.مصداق حرف من هم این است که نشریه روز با برخی شخصیت های سیاسی متعلق به ساختار قدرت در پارلمان یا مسوولان دستگاه اجرایی و حتی جناح مخالف اصلاح طلبان هم گفتگوهایی انجام داده و کوشیده تا وظیفه تحلیلی خود را در فضایی متکثر و چندصدایی دنبال کند”.
ضعف در بهره گیری از فضای مجازی
مازیار خسروی، سردبیر خبرگزاری آفتاب که در حال حاضر روزنامه نگاری در دنیای مجازی را تجربه می‌کند با اشاره به اینکه نشریه اینترنتی روز توانست کانال ارتباطی میان روزنامه نگارانی که تازه از کشور خارج شده بودند را با فضای داخل کشور برقرار کند، مهم ترین نقطه ضعف در فعالیت این رسانه را عدم بهره گیری مناسب از فضای اینترنتی می داند و می‌گوید: “نقطه ضعف اصلی این سایت این است که گردانندگان آن اکنون در مقایسه با سایت های مشابه که در روز چندین بار به روز می شوند هنوز سایت خود را به صورت 24 یکبار به روز می کنند و همین عامل باعث شده است تا نتوانند از امکانات موجود در فضای مجازی به اندازه کافی استفاده کنند و اخبار و گزارش ها را به مخاطبان‌شان برسانند”.
وی در ادامه با تحلیل مواضع سیاسی روز و گنجاندن آن در گروه اصلاح‌طلبان بیرون از حاکمیت، می افزاید: “خوشبختانه در روز فضای بی‌منطق و رادیکالی حاکم نیست و شاهدیم که بسیاری از مطالب موجود در این نشریه قابلیت انتشار در داخل کشور را هم دارد اما واقعیت این است که با توجه به تاخیر روزانه این رسانه سایبر در ارائه اخبار و اطلاعات، من شخصا یادداشت ها و تحلیل های نویسندگان و ستون نویسان آن را می پسندم”.
دوری از دوقطبی خارج از کشور
رضا خجسته رحیمی که در حال حاضر در روزنامه هم‌میهن حضور دارد با اشاره به اینکه “در دوره های اخیر شاهد انتشار برخی گزارش ها و اخبار در روزآنلاین هستیم که سندیت و مرجعیت آن را زیر سئوال می برد” می گوید: “متاسفانه در دوره جدید فعالیت روزآنلاین شاهد ارائه گزارش های دسته دومی هستیم که نوینسدگان با بهره گیری از اخبار دیگر سایت‌های خبری و یا شنیده های خود اقدام به انتشار آن می کنند و همین آسیب سلامت و استقلال حرفه ای این نشریه اینترنتی را در معرض خطر قرار داده است”.
وی در ادامه با یادآوری اینکه گردانندگان روزآنلاین موفق شده‌اند به شکل کاملا محسوسی تحت تاثیر فضای روانی فعالان سیاسی خارج از کشور قرار نگیرند و از دوقطبی حاکم بر عرصه سیاست‌ورزی که در خارج از مرزهای ایران وجود دارد دوری کنند، می افزاید:” البته متاسفانه علی‌رغم اینکه روزآنلاین یادداشت ها ودیدگاه‌های مختلف را منتشر می کند اما باید گفت به نظر می رسد این رسانه اکنون جریان‌ساز نیست و باید با هدف‌گذاری دقیق‌تر و برنامه‌ریزی و طراحی ستون‌های مشخص خود را به این درجه برساند. اگر چه گردانندگان این مجموعه از فضای سیاسی داخل کشور دور هستند اما می توانند با نوآوری و خلاقیت رسانه‌ای نقش جریان‌سازی خود را در فضای کشور حفظ کنند”.
تحلیل به جای خبر
احمد پرهیزی، روزنامه نگاری که در کنار فعالیت های مطبوعاتی به ترجمه برخی آثار نویسندگان فرانسوی هم دست زده و در حال حاضر یکی از فعالان دانش‌نامه اینترنتی ویکی‌پدیای فارسی است، با تاکید بر اینکه بایستی همچنان این نشریه اینترنتی را در کنار سایر روزنامه های اصلاح‌طلب داخلی ارزیابی کرد می گوید: “روزآنلاین از ابتدا کوشید خود را روزنامه‌ای اینترنتی معرفی کند که می‌خواهد فضایی برای توسعه گفتمان اصلاح‌طلبی معتقد به اصول جنبش دوم خرداد بگشاید. لذا به نظرم نباید انتظار داشت تا این روزنامه اینترنتی با رقبای سایبر دیگر که در قامت یک خبرگزاری و یا رسانه‌های آنلاین در فضای خبری کشور حاضر می‌شوند رقابت کند”.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه انتظار مخاطبان این روزنامه بیشتر معطوف به تحلیل‌ها و موضع‌گیری‌های ارائه شده از سوی نویسندگان آن است می‌افزاید: “من بیشتر علاقه مند به یادداشت‌ها و نوشته‌های مسعود بهنود، ابراهیم نبوی و نوشابه امیری هستم تا خواننده اخبار و اطلاعاتی که گاه از فرط توجه به جذابیت خبر از میزان تاثیرگذاری آن غفلت می‌شود. به نظرم هنوز هم خوانندگان داخلی این نویسندگان بخش اصلی مخاطبان روزآنلاین هستند”.