ارزش پول ملی ایران روز سه شنبه در میانه انزوای بیشتر اقتصاد کشور بر اثر تحریم های بین المللی و عدم توانایی مسئولین کشور در ارائه راه حلی قابل قبول، به پائین ترین سطح خود تنزل کرد.
ارزش ریال ایران ماه هاست که در حال کاهش است، ولی این سقوط ناگهانی از سوی اقتصاددانان به عنوان نتیجه نگرانی عمومی در جامعه بر اثر اخبار متناقض منتشر شده از سوی مقامات جمهوری اسلامی ارزیابی شده است.
خبری که از تلویزیون دولتی مبنی بر قطع روابط تجاری ایران با امارات متحده عربی به دلیل حمایت این کشور از تحریم های آمریکا علیه ایران منتشر شد، باعث تمایل به فروش ریال در برابر سایر ارزها در بازار ایران شد. این خبر بعدا تکذیب شد. امارات متحده عربی یکی از مهمترین دروازه های ایران به روی واردات است.
جواد صالحی اصفهانی، اقتصاد دانی در دانشگاه ویرجینیا تک گفت : “این بزرگترین بحران مالی است که ایران تا کنون به آن دچارشده است. برداشت من آن است که هیچ کس در حال حاضر ناظر بر وضعیت اقتصادی ایران نیست تا بتواند به سرعت عکس العمل نشان دهد و مساله را حل کند.”
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران قیمت دلار در بازار تهران به 15500 ریال در برابر 13350 ریال در چند روز گذشته رسید.
این بحران مالی در بدترین موقع برای ایران رخ داده است. در حال حاضر نتایج چهار دور از تحریم های سازمان ملل و همچنین تحریم های یک جانبه آمریکا و کانادا و اتحادیه اروپا کم کم نمایان می گردد.
تعداد روز افزونی از شرکت های بین المللی از انجام معاملات با ایران سر باز می زنند؛ اتحادیه اروپا در حال تصمیم گیری در مورد اعمال تحریم های بیشتر برخرید نفت از ایران است؛ انتظار می رود دولت اوباما نیز به تحریم بانک مرکزی ایران اقدام کند. مقامات ایران به تازگی با روشنی بیشتری در مورد آثار تحریم ها و انزوای ایران صحبت کرده اند.
خزانه داری آمریکا هم در تازه ترین اقدام خود 10 شرکت در مالت را، که به عنوان شرکت های پوششی کشتیرانی برای جمهوری اسلامی کار می کردند به فهرست سیاه خود افزود. خزانه داری آمریکا در بیانیه ای گفت دلیل اتخاذ این تصمیم آن بوده است که ایران به طور روزافزونی از شرکت های درجه دوم و سوم برای دور زدن تحریم های آمریکا استفاده می کند.
سقوط ارزش ریال از سوی دیگر نتیجه تورم لجام گسیخته ای است که بر اثر اجرای طرح حذف یارانه های سوخت و انرژی تشدید شده است. دولت برای حمایت از مصرف کنندگان اقدام به پرداخت نقدی یارانه ها کرد که به نوبه خود عرضه و نقدینگی ریال را افزایش داد.
خبرگزاری رسمی ایران گفته نرخ تورم هم اکنون 20 درصد است، در حالیکه برآوردهای دیگر این رقم را بیش از این تخمین می زند.
اقتصاد دانان می گویند دولت ایران توان کنترل تورم را ندارد زیرا اسلام اجازه افزایش نرخ های بهره بانکی را نمی دهد تا باعث جمع آوری نقدینگی شود. چنین اقدامی می توانست در کاهش نقدینگی موثر باشد.
سقوط ناگهانی ارزش ریال به گفته خبرگزاری های رسمی به دلیل اعلام توقف تجارت ایران با امارات متحده اتفاق افتاد.
پس از اعلام اولیه این خبر، محمد رضا رحیمی، معاون رئیس جمهوری ایران گفت ایران تنها به امارات «هشدار» داده و از این کشور خواسته است از اقدامات آمریکا در زمینه تحریم ایران پیروی نکند.
منبع: نیویورک تایمز – 19 دسامبر 2011
