پشت ویترین

نویسنده
نسرین تبریزی

تازه های بازار کتاب…

 

 

 

نمایش های ایرانی، جلد چهارم: نقالی

نویسنده: صادق عاشورپور

475ص، تهران: انتشارات سوره مهر، 1389، چاپ اول

جلد چهارم از مجموعه «نمایش های ایرانی» به معرفی و بررسی نقالی، پیشینه، ویژگی ها و تحولاتش در دوره های مختلف تاریخی، اختصاص دارد. نقالی، گونه ای از نمایش های ایرانی است که به وسیله یک نفر اجرا می شود. در این گونه نمایش، یک رویداد یا داستان (بزمی، رزمی، مذهبی، اخلاقی، اجتماعی) به وسیله نقال، روایت و نقل می شود. نقالی در ایران پیشینه ای دراز دارد، اما در روزگار ما دچار زوال و اسیر فراموشی شده است. عناوین برخی از مباحث اصلی کتاب عبارت انداز: «نقالی چیست؟»، «منشاء و پیدایش نقالی»، «نقالی در ایران باستان»، «مدح و مدیحه سرایی»، «نقالی در ایران مسلمان»، «نقالی در عصر غزنویان»، «چگونگی اجرای نقالی در عصر سامانی و غزنوی»، «نقالی در عصر سلجوقیان»، «مناقبیان در عصر سلجوقیان»، «سخنوران عصر سلجوقی»، «نقالی در عصر خوارزمشاهیان»، «مناقبیان در عصر سلجوقیان»، «سخنوران عصر خوارزمشاهیان»، «نقالی در عصر استیلای مغولان در ایران»، «نقالی در عصر تیموری»، «نقالی در عصر صفوی»، «نقالی در عصر قاجار»، «نقالی بعد از مشروطه»، «نقالی در عصر پهلوی»، «شاهنامه خوانی»، «نقل اهل حق (آواز با تنبور)»، «چاووشی خوانی»، «غزل خوانی»،‌ «خطبه خوانی»، «روضه خوانی» و …

 

 

اسطوره زمین و آسمان: زمین و آسمان در باور ایرانیان

نویسنده: فائقه سرخوش

320ص،‌ تهران: انتشارات ترفند، 1389، چاپ اول

روایت آفرینش هستی و انسان در اساطیر ایران که با حضور قدرت های فرا طبیعی چون جادو، فره، طالع بینی، مرگ و حیات جاوید همراه بوده، در قالب اسطوره و افسانه، نسل به نسل انتقال یافته و منجر به خلق آثاری هم چون «شاهنامه فردوسی»، «گرشاسب نامه اسدی طوسی» و «ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی» شده است. پژوهش حاضر، تلاشی است برای یافتن ردپای اندیشه های کهن اساطیری این مرز و بوم در ادبیات حماسی آن. این پژوهش به شیوه ای نقدگونه به تطبیق میان برخی از این اندیشه ها با اساطیر و ادبیات ملل دیگر و یا گذر آن در ادبیات می پردازد. هدف از گزینش اسطوره آسمان و زمین به عنوان موضوع پژوهش نیز، تحریر مقدمه ای بر آغاز هستی از دیدگاه اسطوره های ایرانی بوده است. عناوین فصول پنجگانه کتاب عبارت انداز: «کلیات»،«آسمان مزدایی»،«زمین مزدایی»،«پیوند و جدایی آسمان و زمین» و«پیوند دهندگان آسمان و زمین». 

تاریخ و شیوه های نامه نگاری در ایران

نویسنده: علی حمیدی نیا

540ص،‌ تهران: انتشارات نگارستان کتاب، 1389، چاپ اول

در این کتاب، ضمن آشنایی با تاریخ و تحولات نامه نگاری در ایران از دوره مغولان تا عصر پهلوی، با شیوه ها والگوهای نامه نگاری و نمونه هایی از   نامه های شخصیت ها و افراد نامدار در دوره های مختلف  آشنا می شویم.عناوین فصل های پنجگانه کتاب عبارت انداز: «تاریخ نامه نگاری»،«بایدها و نبایدها»،«الگوهای نامه نگاری»،«نامه های دوستانه و عاشقانه» و«نامه های الکترونیکی». بعضی از نامه های تاریخی و نامه های نمونه ای که متن آنها در این کتاب چاپ شده عبارت انداز: «نامه شاه اسماعیل به شیبک خان ازبک»،«نامه شاه سلطان حسین صفوی به لویی چهاردهم»،«نامه ناصرالدین شاه قاجار به امین السلطان (اتابک) در زمان سفر سوم شاه به فرنگستان»،«نامه ادوارد براون به سید حسن تقی زاده»،«نامه صادق هدایت به اعتضاد الملک»،«نامه مصدق به ژنرال آیزنهاور»،«نامه فروغ فرخزاد به همسرش پرویز شاپور»،«نامه عاشقانه نیما یوشیج به همسرش»،«نامه سیمین دانشور به همسرش جلال آل احمد» و«نامه جلال آل احمد به نیما یوشیج».

پیمانه های بی پایان: قصه های کوتاه ادبیات عرفانی (مجموعه 2 جلدی)

انتخاب و تعلیقات: مهدی محبتی

689ص، تهران: انتشارات هرمس، 1389، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از قصه های کوتاه عرفانی است که از میان حدود ده هزار قصه عرفانی در متون منظوم و منثور فارسی انتخاب شده اند. این قصه ها که در آثار ادبیات و عرفان ایران پراکنده بوده و در درازنای زمانی هزار ساله پیدا شده اند و جزء ناب ترین و نایاب ترین قصه های ایرانی و بعضا بشری به شمار می آیند، هم بهترین گواه ذوق و اندیشه و استعداد و هنر ایرانیان و فارسی زبانان در طول تاریخ حیات اجتماعی و فکری آنهاست و هم بهترین آیینه رنج ها و شادی ها و آمال و‌آلام و فراز و نشیب های روحی و روانی و اجتماعی آنها. برای فهم بیشتر این قصه ها و درک ارزش های هنری و روایی شان، مقدمه مفصلی در آغاز این مجموعه آمده است تا تفاوت و تمایز ساخت و بافت قصه ها از نظر ادبی، فرهنگی و روایی روشن شود. هم چنین برای وضوح بیشتر قصه ها، لغات، ترکیبات، تلمیحات و نام های خاص، شرح و توضیح داده شده است.

خاصیت آینگی: نقد حال، گزاره آراء و گزیده آثار فارسی عین القضات همدانی

 نویسنده: نجیب مایل هروی

468ص، تهران: نشر نی، 1389، چاپ دوم

این کتاب، نگاهی است دقیق و نکته سنج به زندگی، اندیشه و آثار یکی از شوریده ترین عارفان ایرانی، همراه با گزیده آثار فارسی او. «عین القضات»، عارف و اندیشمند برجسته ایرانی که در فاصله سال های 492 تا 525 ه. ق می زیست، سرانجام در عنفوان جوانی، تکفیر و به دار آویخته شد. کتاب شامل دو بخش است. بخش اول که به زندگی، آراء و آثار «عین القضات» می پردازد، دارای سه فصل با این عناوین است: «عمری کوتاه، با پایانی اندوه بار»؛ «گزارش آثار»؛ «پسندهای عرفانی و منظومه فکری عین القضات». بخش دوم کتاب به گزیده آثار فارسی این عارف پرشور اختصاص دارد. این بخش شامل نوشته هایی از «تمهیدات»، «نامه ها» و «رساله جمالی» است. این نوشته ها، با یادداشت ها و توضیحات ارزشمندی از «نجیب مایل هروی» همراه است؛ یادداشت ها و توضیحاتی که خواندن و فهم نوشته های زیبا و سحرانگیز‌ «عین القضات» را آسان تر می کند. پایان بخش کتاب نیز، مجموعه ای از فهرست های راهنما و مفید است.

انسان و بازی

نویسنده: روژه کیوئا

ترجمه: مهدی داودی

198ص، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، 1389، چاپ اول

این کتاب، پژوهشی ارزشمند در حوزه خاصی از روانشناسی اجتماعی و فرهنگ مردم است. نویسنده که خود از صاحبنظران نامدار در این حوزه است، بازی را به منزله فعالیتی آزاد، جدا، غیر قطعی و بی حاصل، و نیز قانونمند و تخیلی تعریف می کند.او انواع گوناگون بازی در فرهنگ های گوناگون را، در چهار مقوله، یعنی «رقابت»، «بخت و اقبال»، «شبیه سازی» و «سرگیجه» می گنجاند. «روژه کیوئا» در این کتاب، پس از تثبیت سنخ شناسی خود برای بازی، بخش اصلی پژوهشش را، با شرح و تفصیلی جذاب، به توصیف بازی ها، قماربازی و شرط بندی های ویژه جامعه های ابتدایی و همچنین فرهنگ های تاریخی غرب و شرق اختصاص می دهد. او آثار قوم نگاران، تاریخ دانان و پژوهشگران  معاصر را با زبردستی به هم می تند تا سنخ شناسی خود را به نحوی فراگیر مستند سازد.

قرارداد الجزایر و پی آمدهای آن، تجاوزی که درهم شکسته شد                  

نویسنده: هوشنگ طالع

321ص،‌ لنگرود: انتشارات سمرقند، 1389، چاپ اول

این کتاب، گزارشی است از اختلافات دیرینه میان ایران و عراق که سرانجام به بستن «قرارداد الجزایر» در سال 1975 میلادی و تجاوز حکومت عراق به خاک ایران در سپتامبر 1980 و هشت سال جنگ ویرانگر منجر شد. کتاب با نگاهی به چگونگی تشکیل کشور عراق و سیاست حاکمان آن نسبت به ایران تا پیش ازعقد«قرارداد الجزایر» آغاز می شود. به دنبال آن، یورش نظامی عراق به ایران در سال 1980 و پیامدهای آن مورد بررسی قرار می گیرد. پایان بخش کتاب مجموعه ای از پیوست ها، شامل بعضی اسناد و مدارک تاریخی نظیر عهدنامه ها، پروتکل ها و اعلامیه های مشترک میان دولت های ایران و عراق است.

شعاع شمس: غزلیات شمس تبریزی به روایت دکتر دینانی/ مجموعه 2 جلدی

تالیف: کریم فیضی

936ص، تهران: انتشارات اطلاعات، 1389، چاپ اول

موضوع این کتاب که به صورت پرسش و پاسخ است، «غزلیات شمس تبریزی» است. «غلامحسین ابراهیمی دینانی» در قالب این پرسش ها و پاسخ ها، روایت خود را از «غزلیات شمس» و معارف و حقایق نهفته در این گنجینه ارزشمند ادبیات فارسی و عرفان ایران به علاقمندان ارائه می دهد. در این گفتگوها، حتی الامکان سعی شده است که مباحث طرح شده، قابل استفاده عموم باشد و از هر نوع بحث تخصصی و دشوار اجتناب شود. از این رو، می توان گفت که «شعاع شمس» کتابی است عمومی که در عین آکادمیک بودن، در حد وسع و گنجایش خود، می کوشد جهان فکری «مولانا» را با رویکردی جدید و با پس زمینه عقلی و فلسفی، مورد توجه قرار دهد. با توجه به آگاهی گسترده «دکتر دینانی» در زمینه فلسفه و عرفان اسلامی و توانایی کم نظیر او در کاوش ها و پژوهش های مربوط به عارفان بزرگ ایرانی، این اثر دارای برجستگی هایی است که در آثار مشابه، کمتر می توان به آنها دست یافت.

شبیه عطری در نسیم

نویسندهک رضیه انصاری

128ص، تهران: انتشارات آگه، 1389، چاپ اول

این کتاب رمانی است که ماجراهای آن در کشور آلمان اتفاق می افتند. رمان سه شخصیت اصلی و کم و بیش مشابه دارد که هر سه با هم دوست و همراه هستند. آنان که به دلایل گوناگون از ایران مهاجرت کرده اند، زندگی خانوادگی از هم پاشیده ای دارند. زندگی روزانه شان، مجموعه ای از رابطه های کوتاه مدت، حرف های پوچ و بی حاصل و درگیرشدن در مشکلات گوناگون آن روابط است. رمان تصویری است از زندگی گروهی از مهاجران ایرانی که از اینجا رانده و از آنجا مانده اند. آنان در جهانی برزخ گونه زیست می کنند و در حالی که پیوندهای دیرینه خود با زادگاه و محیط فکری و فرهنگی دیرآشنای خود را از دست داده اند، از برقراری رابطه با محیط جدید و پیرامون تازه خود عاجز مانده اند. 

 

تاریخ

نویسنده: جان ایچ. آرنولد

مترجم: احمد رضا تقاء

184ص، تهران: نشر ماهی، 1389، چاپ اول

درباره موضوع «تاریخ» به طور کلی شاید بشود سه نوع کتاب نوشت: خودآموز علمی؛ پژوهش فلسفی در نظریه های شناخت؛ شرح و اثبات یک رویکرد خاص. کتاب حاضر درآمدی است بر تاریخ و بنابراین هیچ کدام از این ها نیست، اما از هر کدام کمی دارد، و روی هم رفته کتابی است که به قول نویسنده،« قراراست خواننده را سر ذوق بیاورد». مطالب کتاب به طور عمده به ماهیت تاریخ، شیوه پژوهش در آن و فایده آن می پردازد.

جامعه شناسی

نویسنده: استیو بروس

مترجم: بهرنگ صدیقی

163ص، تهران: نشر ماهی، 1389، چاپ اول

این کتاب، خوانندگان را به گونه ای مختصر و مفید با مفاهیم اساسی در علم    جامعه شناسی آشنا می کند. فصل اول کتاب به موقعیت جامعه شناسی اختصاص دارد. در این فصل، تبعات در نظر گرفتن جامعه شناسی به عنوان شاخه ای از علوم اجتماعی بررسی می شود. فصل های دوم، سوم و چهارم کتاب به برخی مفروضات بنیادین جامعه شناسی می پردازد.