هم‌زمان با اوج‌‌گیری درگیری‌های لفظی میان مسئولان جمهوری‌اسلامی و عربستان سعودی، آیت‌الله خامنه‌ای طیّ سخنانی در جمع نظامیان گفت که ایران تاکنون “خویشتن‌داری” کرده و اگر “بنا شد عکسالعمل نشان” دهد، این واکنش “خشن و سخت” خواهد بود.
به گفته رهبر جمهوری‌اسلامی، او درباره حادثه کشته شدن حجاج در منا “قضاوت پیش از موعد” ندارد، اما اضافه کرد که به عقیده او باید “از دنیای اسلامی” از جمله ایران افرادی برای تحقیق به مکه بروند.
آیت‌الله خامنه‌ای اضافه کرد که مسئولان عربستان “به وظایف‌شان عمل نمی‌کنند بلکه در مواردی نقطه‌ی مقابل وظایف‌شان عمل می‌کنند، موذی‌گری می‌کنند”. به گفته او ایران تاکنون “در قضایای متعددی خویشتن‌داری” کرده و دلیل آن “رعایت ادب اسلامی، رعایت حرمت برادری در امّت اسلامی” بوده است.
بعد از سخن‌رانی آیت‌الله خامنه‌ای، مسعود جزایری - سخن‌گوی ارشد ستادکل نیروهای مسلح - به تسنیم گفت که “نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران آماده انجام هرگونه مأموریت درباره فاجعه منا هستند”. به گفته جزایری “در همان ساعات اولیه فاجعه منا، نیروهای مسلح کشور آمادگی خود را برای هرگونه کمک به دستگاه‌های مربوطه اعلام کردند و اکنون نیز در آمادگی کامل به سر می‌برند”.
چند ساعت پس از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای، علی‌اکبر ولایتی - مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری‌اسلامی - گفت که این سخنان تنها هشدار “به عربستان سعودی نیست بلکه به همه حامیان آن‌ها هم هست”.
آیت‌الله خامنه‌ای پیش از این دوبار درباره این حادثه سخن گفته و از عربستان سعودی خواسته بود که مسئولیت خود را در این واقعه بپذیرد.
در تحولی دیگر محمد کوثری، نماینده مجلس و از فرماندهان سابق سپاه پاسداران نیز گفت که اگر مقام‌های عربستان هشدار ایران را جدی نگیرند “در عمل خواهند دید که ما چگونه در کمترین زمان ممکن ورود کرده و مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی سعودی را پشیمان خواهیم کرد چرا که عکسالعمل ایران بسیار جدی و کوبنده خواهد بود”.
هفته گذشته در جریان برگزاری مراسم حج، هزاران تن از افرادی که برای مراسم رمی جمرات حاضر شده بودند، جان باختند. در این میان حداقل ۲۳۹ ایرانی کشته و ۲۴۱ تن نیز مفقود شده‌اند. پیش از این علی جنتی، وزیر ارشاد و نماینده دولت برای پیگیری این مساله، گفته بود که گمان می‌رود ۷۰ تا ۸۰ درصد افراد مفقود شده نیز جان باخته باشند. مقام‌های جمهوری‌اسلامی بر این باورند که اهمال مسئولان عربستانی عامل این حادثه بوده است. دولت‌مردان سعودی اما معتقدند این مساله به دلیل بی احتیاطی حجاج رخ داده و ایران به دنبال سوءاستفاده سیاسی از این مساله است.
درگیری‌های لفظی که پیش از این به دلائلی چون اختلاف بر سر پرونده‌ی سوریه و نیز حضور نظامی عربستان سعودی در یمن، میان ایران و عربستان آغاز شده بود، از زمان وقوع این حادثه بالا گرفته است. از جمله وزیر امورخارجه عربستان درخواست ملاقات با ظریف در نیویورک را رد کرد و هم‌زمان دولت عربستان از صدور ویزا برای برخی مقام‌های دولتی ایران که قرار بود برای بررسی حادثه در این کشور حاضر شوند، خودداری کرد. در مقابل تاکنون چندین بار کاردار عربستان سعودی در تهران به وزارت امورخارجه احضار و یادداشت‌های اعتراض‌آمیز به وی تحویل داده شد.
روز گذشته اما حسن قشقاوی، معاون کنسولی وزیر امور خارجه گفت که مقام‌های عربستان سعودی در روزهای اخیر رفتار مناسب‌تری در این زمینه داشته‌اند: “هیات ایرانی که به عربستان رفت نشست چند ساعته‌ای با همه دست اندرکاران حج داشته و گزارش خوبی دریافت کرده است”. به گفته قشقاوی “راهبرد رسانه‌ای ایران باید در مسیر بازگشت پیکر جان‌باختگان باشد و هر نوع حرکت و شعار و تندروی که این موضوع را مخدوش کند، خلاف مصلحت است”.
هم‌زمان با این تحولات، ائتلاف عربی که به یمن حمله کرده و با نیروهای مسلح حوثی می‌جنگد، خبر از توقیف یک قایق ایرانی حامل سلاح داد. به ادعای این ائتلاف این قایق روز شنبه هفته جاری در دریای عرب توقیف شد و حامل انواع گلوله، خمپاره‌انداز و سایر تجهیزات نظامی برای نیروهای حوثی و دارای ۱۴ ملوان ایرانی بوده و اسناد آن نشان می‌دهد که مالکیت آن در اختیار یک شرکت دولتی ایران است. طبق این بیانیه، قایق یاد شده برای مقاصد ماهیگیری ثبت شده است. مقام‌های جمهوری‌اسلامی اما این مساله را تکذیب کردند.
هنوز مشخص نیست که سرنوشت درگیری‌های لفظی میان دو کشور چه خواهد شد، اما به نظر می‌رسد دست‌کم در فضای مجازی این تهدیدها جدی گرفته شد و کاربران نیز هشتگی ضدجنگ ایجاد کردند.
