سیریل مارتین
روز ۱۰ فوریه ۱۹۷۹ آیت الله خمینی قدرت را در ایران در دست گرفت. اکنون که ۳۰ سال از آن می گذرد، سرنوشت انقلاب اسلامی چه شده است؟ از نظر دنی بوشار، مشاور مؤسسه روابط بین المللی در فرانسه و کارشناس خاورمیانه و جهان عرب، امروز ایران از همان منطق پیروی می کند. او در مصاحبه ای با لوپوئن به سؤالاتی در این زمینه پاسخ می دهد.
رییس جمهور احمدی نژاد در تاریخ ۳۱ ژانویه اعلام کرد که “انقلاب در ۳۰ سالگی خود همچنان زنده است”. آیا به نظر شما همین طور است؟
بله، احمدی نژاد مظهر بازگشت به اساس انقلاب است ، به ویژه با سخنان مذهبی و نظامی اش. در حالی که او خود درحقیقت یک شخصیت لائیک است. این رییس جمهور نماینده نسلی است که در زمان انقلاب ۲۰ سال داشته اند و در جنگ ایران و عراق که بین مردم و حکومت اسلامی ایجاد انسجام نموده شرکت کرده اند.
در سال ۱۹۷۹ با به قدرت رسیدن آیت الله خمینی، ایران در صحنه بین المللی منزوی شد. آیا این انزوا همچنان برقرار است؟
بله، این مورد نیز به مانند مورد قبلی از سال ۱۹۷۹ تداوم داشته. ایران مایل است خود را به عنوان یک قدرت منطقه ای در خلیج فارس مطرح سازد. این یکی از سیاست های خارجی ایران است که از زمان شاه یعنی از قبل از انقلاب اسلامی تغییر نکرده. این سیاست از زمان خروج بریتانیایی ها از ایران در سال ۱۹۴۵ آغاز شد. امروز ایران در خط مقدم “جبهه مخالفت” قرار دارد: مخالفت با ایالات متحده، اسراییل و به طور کلی مخالفت با غرب.
با این حال، ایران با وارد شدن در مسایل هسته ای باعث یک تغییر ناگهانی دیپلماتیک و فن آوری در وضعیت بین المللی خود شده. نظرتان در این باره چیست؟
خیر! ایران از سال ۱۹۶۰ به مسایل هسته ای علاقه پیدا کرد. انقلاب ۱۹۷۹ بی شک یک ضربه متوقف کننده برای این سیاست بود، ولی به نظر می رسد که این برنامه مجدداً از اوایل سال های ۱۹۸۰ از سر گرفته شد. در مورد این موضوع نیز تداوم وجود دارد. مسأله هسته ای از نظر ایران وسیله ای برای ثابت کردن قدرت منطقه ای و همچنین وسیله ای است برای ایجاد یک قدرت بازدارنده در فضایی که با حضور قدرت های اتمی و پایگاه های هوایی امریکایی خصومت آمیز به نظر می رسد. در واقع حکومت احساس خطر کرده.
آزادی های مردمی در ایران در چه وضعیتی است؟ آیا این آزادی ها از سال ۱۹۷۹ پیشرفتی داشته؟
پیشرفت این آزادی ها از زمان شاه آغاز شده [از ۱۹۴۱ تا ۱۹۷۹]. در زمان انقلاب، پس از یک دوره سرکوبگرانه، اعتراضاتی به ویژه در میان جوانانی که امکان کسب تحصیلات عالی را داشتند به راه افتاد. وضعیت زنان که از این پیشرفت سود بردند به گونه ای شد که در محیط کار با مردان برابر بودند، ولی در زندگی شخصی که از سوی شریعت تعریف شده، وضعیت متفاوت می باشد و آنها بسیار وابسته اند و هیچ استقلالی از خود ندارند. رییس جمهور خاتمی در دوران ریاست جمهوری خود تلاش های برای بهبود وضعیت آزادی و آزادی بیان انجام داد.
پیام محمود احمدی نژاد نشان دهنده سخت تر شدن شرایط است… چرا؟
در حقیقت او از زمان انتخابش در سال ۲۰۰۵، آزادی های مردمی را به شدت محدود کرده و یک سیاست سرکوبگرانه، به ویژه علیه اصلاح طلبان را اتخاذ نموده. انتخابات ایران یک انتخابات نسبتاً دموکراتیک است؛ به این صورت که شما می توانید از میان چند نامزد یکی را انتخاب کنید، ولی هیچ کس نمی تواند ماهیت حکومت سیاسی و همچنین شورای نگهبان را که مسؤول تأیید صلاحیت نامزدهاست زیر سؤال ببرد. نظام بر سر قدرت در میان مردم از یک مشروعیت واقعی برخوردار است، حتی اگر نارضایتی و مخالفت ها گسترش یابد.
منبع: لوپوئن، ۱۰ فوریه
مترجم: علی جواهری