سعید کمالی دهقان
ایران در حالی که به انتخابات ریاست جمهوری نزدیکتر می شود، در فضائی از سانسور گرفتار آمده است؛ فضائی که از سوی دولت احمدی نژاد برای مهار پیام رسانی رقبای اصلاح طلب بوجود آمده است. محمود احمدی نژاد برای انتخابات 22 خرداد، در حال رقابت با دو رقیب اصلاح طلب، میر حسین موسوی و مهدی کروبی، و نیز یک اصولگرا به نام محسن رضائی است.
از جمله صدها وب سایت و وبلاگی که اخیراً مسدود شده بودند، می توان به فیس بوک و تویتر اشاره کرد که با تدارک یک محیط فعال، امکان ارتباط نامزدهای اصلاح طلب با جوانان را فراهم می کنند. موسوی که اونیز در فیس بوک عضویت دارد، به عنوان یک پشتیبان اصلاح طلبی و با برخورداری از حمایت محمد خاتمی رئیس جمهور میانه روی سابق، اکنون به رقیب اصلی احمدی نژاد تبدیل شده است.
توقیف فیس بوک پس از یک هفته و پس از آنکه خبرنگار سی- ان- ان در یک کنفرانس خبری از احمدی نژاد درباره فیلتر شدن این وب سایت پرسید، رفع شد اما پیام “دسترسی شما ممکن نیست” هنوز بیشترین صفحه ای است که جامعه آنلاین ایران مشاهده می کند. در فیس بوک رقابت تنگاتنگی میان موسوی و مهدی کروبی به راه افتاده است، درحالیکه خبر اندکی از طرفداران محمود احمدی نژاد در شبکه های آنلاین اجتماعی به چشم می خورد.
روزنامه اصلاح طلب یاس نو که متحد موسوی محسوب می شد نیز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز 16 مه تعطیل شد. انتشار این روزنامه درحالیکه تیتر “خاتمی- موسوی برای ایران” را به همراه عکس این دو در کنار هم به چاپ رسانده بود، پس از پنج سال توقیف، دوباره از سر گرفته شده بود. یاس نو اولین بار در فوریه 2004 به دلیل انتشار نامه سرگشاده نمایندگان مجلس به رهبر ایران و انتقاد از رد صلاحیت نامزدهای داوطلب نمایندگی مجلس توسط شورای نگهبان توقیف شد. شورای نگهبان که 12 عضو آن از سوی رهبر ایران انتخاب می شود، باید ابتدا صلاحیت نامزدها را برای شرکت در هرگونه انتخاباتی در ایران تأیید نماید.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز به سانسور نامزدهای انتخاباتی در تلویزیون سراسری مشغول است. هفت شبکه تلویزیونی دولتی، منابع اصلی اطلاعات برای جمعیت کشور هستند. کشوری که از مطبوعات مستقل اندک و بدون هیچ شبکه تلویزیونی غیر دولتی قانونی و نیز از فلیترینگ اینترنت رنج می برد.
سازمان صدا و سیما که رئیس آن از سوی رهبر کشور تعیین می شود، نقش کلیدی در انتخابات دارد و از نفوذ فراوانی بر آرای استان های کشور برخوردار است. کروبی به دلیل سانسور سخنرانی رسمی همایش انتخاباتی خود در هفته گذشته از سوی تلویزیون سراسری، به انتقاد از این سازمان پرداخت. نامزدهای اصلاح طلب ظرف هفته های گذشته به دلیل آنکه صدا و سیما طرف احمدی نژاد را گرفته است، همواره به انتقاد از این سازمان مشغول بوده اند.
کروبی آشکارا از احمدی نژاد به دلیل سوء مدیریت کشور و سرکوب مطبوعات و اینترنت، اعدام نوجوانان و خصوصاً زیر پا گذاشتن حقوق زنان ظرف چند سال گذشته انتقاد کرده است. ضمناً وی از طریق دیدار با گروه های ممنوعه موسیقی در کشور، سعی در جلب آرا از گروه های فرهنگی زیر زمینی کرده است، اما همایش های وی برای پخش از تلویزیون کشوری، “نا مناسب” قلمداد شده است.
موسوی نیز از تیغ سانسور سازمان صدا و سیما در امان نمانده است. وی هنگامیکه از قصد تلویزیون دولتی برای سانسور سخنرانی رسمی انتخاباتی خود در مورد نقل خاطراتی از خمینی خبر دار شد، به اعتراض علنی دست زد. موسوی، نخست وزیر سابق، به دلیل مخالفت هایش با آیت الله خامنه ای رهبر فعلی کشور که در گذشته رئیس جمهور بوده، در یادها باقیمانده است.
گزارش می شود موسوی در این باره گفته است: “من ظرف 20 سال گذشته و پس از مرگ امام خمینی فعال بوده ام، اما چرا نمایش تصویر من از صدا و سیما ممنوع بوده است؟” ضمناً صدا و سیما به دلیل نمایش آنچه «دستاوردهای احمدی نژاد» ظرف چهار سال گذشته، خصوصاً در ارتباط با پرونده هسته ای کشور خوانده می شود، هدف انتقادات بسیاری قرار گرفته است.
صدا و سیمای ایران به پوشش کامل سفرهای استانی احمدی نژاد مشغول است، در حالیکه خبری از فعالیت های رقبای انتخاباتی وی پخش نمی کند. وی ظرف ماه گذشته دست کم از چهار استان بازدید کرده است. کروبی و موسوی، احمدی نژاد را به استفاده از بودجه دولتی برای همایش های تبلیغاتی تحت عنوان وظایف رسمی متهم کرده اند.
نویسندگان ایرانی نیز در زمینه اعمال سانسور از سوی احمدی نژاد، به نامزدهای اصلاح طلب پیوسته اند. محمد شمس لنگرودی شاعر و نویسنده صاحب نام کشور از جمله ده ها نویسنده ای است که اخیراً کتابش با ممنوعیت نشر روبرو شده است. داستان جدید لنگرودی تحت عنوان “چه کسی بازندگان را دوست دارد؟” از سوی وزارت ارشاد توقیف شده است. این وزارتخانه، تمامی کتاب ها را قبل از چاپ، مرور می کند و کتاب های چاپ شده را نیز قبل از انتشار مجدد مورد بازبینی قرار می دهد.
نهاد نظارت بر مطبوعات ایران هم به اعمال فشار علیه روزنامه ها مشغول است و آنها را به توقیف تهدید می کند، چنین امری به خودسانسوری منجر شده است. هفته گذشته، مصاحبه ای که با نوام چامسکی ترتیب داده بودم، در حالی در صفحه اول روزنامه اعتماد ظاهر شد که یک سوم آن تصحیح شده بود. انتقادات چامسکی از سیاست های خارجی احمدی نژاد و برنامه هسته ای «بحث انگیز» و نیز شبهه افکنی وی علیه هولوکاست ، همگی سانسور شده بودند.
نامزدهای اصلاح طلب ایران به طور اساسی در پی استفاده از گزینه های دیگری برای انتشارر اخبار و اطلاعات هستند. نامه های الکترونیک و پیامک، هر روز در سراسر ایران منتشر می شود. علیرغم فیلترینگ موجود، هزاران ایرانی به انتشار وبلاگ هائی در خصوص انتخابات مشغول اند و میلیون ها نفر نیز به مشاهده برنامه های فارسی زبان تهیه شده در خارج از کشور، از طریقدیش های ماهواره ای مشغولند تا داستان واقعی آنچه در انتخابات رخ می دهد را بشنوند.
منبع: گاردین- 30 مه
