با اینکه مقامات ارشد جمهوری اسلامی با شدت گذشته به تمدید ماموریت احمد شهید واکنش نشان نداده‌اند، اما نایب رئیس کمسیون امنیت ملی تمدید ماموریت گزارشگر ویژه حقوق‌بشر سازمن ملل را انتخابی با اهدافی کاملا سیاسی خوانده که به گفته او در راستای ایجاد حاشیه سیاسی برای ایران در جریان مذاکرات هسته‌ای با ۵+۱ صورت گرفته است. فعالان حقوق بشر اما می‌گویند این انتخاب نشان از این دارد که بعد از چهارسال هنوز کار احمد شهید در بررسی وضعیت حقوق بشر ایران خاتمه نیافته است.
ماموریت احمد شهید، گزاشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران در شرایطی از سوی سازمان ملل تمدید شده که قدرت‌های سیاسی با مقامات جمهوری اسلامی در لوزان سویس در حال دست یابی به توافقی پیرامون مساله هسته‌ای ایران هستند.
ماموریت آقای شهید، روز جمعه ۷ فروردین ماه با تصویب قطعنامه‌ای از سوی شورای حقوق‌بشر سازمان ملل برای چهارمین سال پیاپی به مدت یک سال تمدید شد.
انتخاب گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران امسال با ۲۰ رأی موافق، ۱۱ رأی مخالف و ۱۶ رأی ممتنع صورت گرفته است.
کشورهایی مانند چین، روسیه، پاکستان، ونزوئلا و کوبا از جمله کشورهایی هستند که به قطعنامه تمدید ماموریت احمد شهید رای منفی داده‌اند.
احمد شهید از سال ۲۰۱۱ از سوی سازمان ملل به عنوان گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران انتخاب شده است. برغم درخواست‌های مکرر احمد شهید، مقامات جمهوری اسلامی در چهار سال گذشته اجازه ورود او به ایران را نداده‌اند.
در آبان ماه گذشته هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضاییه با انتقاد از عملکرد احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران اعلام کرد که جمهوری اسلامی با ورود دو گزارشگر تخصصی درسال آینده میلادی به ایران موافقت کرده است.
آنزمان عبدالکریم لاهیجی، حقوقدان و رئیس فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق‌بشر به روز موافقت قوه قضاییه با ورود این دو گزارشگر را “فریبکارانه” خونده و گفته بود مقامات قضایی برای جلوگیری از تمدید ماموریت احمد شهید و تصویب قطعنامه جدید علیه ایران با درخواست سازمان ملل در این دو مورد موافقت کرده‌اند.
در ده سال گذشته مقامات جمهوری اسلامی به هیچ یک از گزارشگران موضوعی و ویژه حقوق بشر سازمان ملل اجازه ورود به ایران نداده‌اند.
آقای شهید از آغاز فعالیت تا کنون در گزارش‌های مختلفی موارد نقض فاحش حقوق بشر مانند اعدام، شکنجه، سرکوب آزادی بیان، حبس خودسرانه مدافعان حقوق بشر و مخالفان را محکوم کرده است.
مقامات جمهوری اسلامی علیرغم ممانعت از ورود احمد شهید به ایران گزارش‌های او را بی اساس و مغرضانه می‌خوانند.
“تصور می‌کنند باج سیاسی می‌دهیم”
به گزارش سایت جمهوریت محمدرضا سجادی، سفیر ایران در شورای حقوق بشر، تصمیم این شورا برای انتخاب مجدد احمد شهید را محکوم کرده و آن را “مخدوش” خوانده است.
در واکنش به انتخاب گزارشگر ویژه منصور حقیقت پور، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفته که “به نظر می‌رسد این انتخاب با اهداف کاملا سیاسی و در راستای ایجاد حاشیه سیاسی برای ایران در جریان مذاکرات هسته‌ای با ۵+۱ است.”
او گفته است: “جمهوری اسلامی ایران پای میز مذاکره تنها در مورد مسائل هسته‌ای مذاکره می‌کند و قرار هم نیست برخی تصور کنند برای رسیدن به توافق هسته‌ای به کسی یا کشوری که تنها هدفش تخریب آرمان‌های انقلاب اسلامی است باج سیاسی می‌دهیم.”
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه نیز در اسفندماه گذشته در واکنش به گزارش سالانه احمد شهید گفته بود: “کاملاً عیان شده است که بحث حقوق بشر موضوعی کاملاً سیاسی است و تقریباً متأسفانه در حال خارج شدن از سازوکارهای حقوق بشری است و اراده‌ای فراتر از مباحث حقوق بشری مسأله نقض حقوق بشر در ایران را دنبال می‌کند.”
او همچنین برای نخستین بار در سطوح بالا افشا کرده بود که “دیدارهایی در سطح نمایندگی‌های ما و هیأت‌هایی که به ژنو و نیویورک سفر داشتند با احمد شهید برگزار شده” است.
به گفته افخم در این دیدار “دیدگاه‌ها صریحاً به ایشان ابراز شده بود و انواع مصاحبه‌ها و مستندات غیرواقعی که ایشان ارائه کرده‌اند مورد نقد قرار گرفته است و مباحث و مستندات مربوط نیز ارائه شده است.”
پیام روشن است کار هنوز خاتمه نیافته
در واکنشی دیگر به تمدید ماموریت احمد شهید، هادی قائمی، مدیر کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفته است: “اگر اساسی‌ترین حقوق و آزادیها مرتبا در ایران نقض نمی‌شدند، اجماع در خصوص نیاز به نظارت یک مقام بین‌المللی بر وضعیت حقوق بشر در کشور بوجود نمی‌آمد.”
او همچنین در مورد تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل “پیام این رای رسا و روشن است: چهارسال پس از شروع این ماموریت، کار دکتر شهید هنوز خاتمه نیافته‌است.”
