ادیل لدر
آفریقای جنوبی به “شتاب زدگی” پنج عضو صاحب حق وتو در شورای امنیت برای تصویب تحریم ها علیه ایران اعتراض کرد. این کشور پیشنهاد کرد که همه تا زمان گزارش آژانس هسته ای سازمان ملل در اواخر ماه جاری منتظر بمانند.
پنج عضو دایم شورا که شامل ایالات متحده، روسیه، چین، انگلستان و فرانسه می شود، همین هفته متن پیش نویس قطعنامه پیشنهادی را در اختیار آفریقای جنوبی و نه عضو دیگر انتخابی شورا گذاشتند. عضویت این اعضاء دو ساله است.
این پیش نویس شامل تحریم هایی است که گزارش آن اولین بار توسط خبرگزاری آسوشیتد پرس در 25 ژانویه منتشر شد. تحریم ها شامل ممنوعیت مسافرتی افراد و کالاهایی است که قابلیت کاربرد همزمان در برنامه های غیر نظامی و هسته ای را دارند. ضمناً نظارت بر موسسات مالی و بازرسی محموله هایی که به سمت ایران در حرکتند یا از آن کشور خارج می شوند را دربر می گیرد.
دومیسانی کومالو، سفیر آفریقای جنوبی در سازمان ملل، به خبرنگاران گفت گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی هسته ای درباره فعالیت های هسته ای ایران تا 20 فوریه منتشر خواهد شد.
او گفت: “چرا ما عجله داریم؟ آیا نمی توانیم منتظر آن بمانیم. ما فقط می خواهیم مطمئن شویم شورا قبل از اتخاذ تصمیم همه اطلاعات لازم را در اختیار دارد، اما زمان حایز اهمیت بسیاری است.“
ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل اما گفت وزیران خارجه پنج قدرت دنیا به همراه آلمان- که یک عضو کلیدی در مذاکره با ایران بوده است- خواستار اقدام سریع شورا هستند. به گفته وی به تعویق انداختن رای گیری تا زمان انتشار گزارش آژانس، مورد تفاهم شش وزیر خارجه قرار نگرفته است.
پیش نویس قطعنامه که به دست آسوشیتد پرس رسیده از نگرانی درباره “خطرات تکثیر ناشی از برنامه هسته ای ایران” حکایت می کند و مجدداً از ایران می خواهد غنی سازی را متوقف کرده و به ابهامات باقیمانده از برنامه هسته ای خود “بلا درنگ” پاسخ دهد.
براساس تحریم های پیشنهادی جدید، همه کشورها می بایست از رفت و آمد افراد مرتبط با برنامه هسته ای ایران جلوگیری کنند. این اقدام یک قدم فراتر از فراخوان های قبلی برای حفظ هوشیاری درباره مسافرت این افراد است.
برای اولین بار در این قطعنامه، تجارت کالاها و آن بخش از تکنولوژی که قابلیت استفاده دوگانه در امور غیر نظامی و نیز برنامه های هسته ای را دارند، ممنوع اعلام شده است.
ضمناً تحریم های پیشنهادی از کشورها می خواهد محموله هایی را که توسط شرکت حمل هوایی کالا یا خطوط کشتیرانی ایران از ایران بارگیری می شوند یا به مقصد ایران در حرکت اند بازرسی کنند. استدلال آنها این است که “دلایل قانع کننده ای وجود دارد که این اقدام مانع از انتقال کالاهای مورد نظر می شود.“
آفریقای جنوبی خواستار “شفافیت” در چگونگی این تحریم ها است.
سفیر آن کشور در سازمان ملل گفت: “اگر کشتی را به اشتباه بازرسی کنید و چیزی پیدا نشود، آنوقت تکلیف چیست؟ چون ممکن است آن کشتی ایرانی باشد یا اینکه یک شناور بیگناه دیگری باشد. آنوقت آنها از ما شکایت می کنند.“
پیش نویس جدید، دارایی های افراد و شرکتهایی را که با فعالیت های هسته ای ایران در ارتباط هستند و تا حالا شناسایی نشده اند نیز مسدود می کند.
ایران می گوید تنها با آژانس بین المللی انرژی هسته ای سر و کار دارد اما پیش نویس قطعنامه، دبیر سیاست خارجی اتحادیه اروپا – خاویر سولانا- را تشویق می کند به تماس های خود با ایرانی ها ادامه دهد؛ با این دیدگاه که شرایط لازم را برای برقراری گفتگوهابر سر مساله هسته ای فراهم آورد.
این پیش نویس از محمد البرادعی- رییس آژانس بین المللی انرژی هسته ای- می خواهد گزارشی را ظرف 90 روز مبنی بر میزان همکاری ایران در راستای درخواست شورای امنیت آماده نماید. قطعنامه می گوید شورا آماده است تا هر زمان که ایران دست از غنی سازی و فعالیت های مربوطه بردارد، تحریم ها را به حالت تعلیق درآورد.
ضمناً قطعنامه می گوید اگر ایران از همکاری خودداری ورزد، “تنبیهات مناسب بیشتری” را در دستور کار قرار خواهد داد.
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل – 5 فوریه