محمود احمدی نژاد در میان انتقادات گسترده مردمی و حکومتی به همراه وزیر راه، فرهنگ، علوم و محمد بقایی و اسفندیار رحیم مشایی، دو روز زودتر از برگزاری اجلاس اضطراری درباره مسئله سوریه به عربستان سعودی سفر کرد؛آن هم در حالیکه در فرودگاه از استقبال رسمی خبری نبود و کسی در انتظارش نبود جزشهردار مدینه.
منتقدان مردمی احمدی نژاد، سفر وی به عربستان در زمان وقوع زلزله مرگبار در آذربایجان و بی اعتنایی او در حد ارسال یک پیام تسلیت را نشانه بی توجهی حکومت به مردم دانسته و اصولگریان نیز او را به خاطر سفر به کشوری که به اعتقاد آنان بیشترین نقش را در سرکوب اعتراضات بحرین ایفا می کند، مورد انتقاد قرار داده اند.و همه در حالیکه عربستان حتی از فرستادن سفیر خود به اجلاس مشورتی مشابهی در تهران خودداری کرده بود.
با این حال محمود احمدی نژاد نه به زلزله آذربایجان توجهی کرد و نه به انتقادات مقامات جمهوری اسلامی و اولین میهمانی بود که وارد عربستان شد؛هر چند از وی استقبال رسمی نشد و تنها یک مدیر شهری پای پلکان هواپیما در انتظار وی بود.
بنا به نوشته خبرگزاری فارس، او قبل از ترک تهران در سخنانی گفته بود: “سفر من با دعوت رسمی و در وهله اول به مکه مکرمه برای زیارت بیت‌الله‌الحرام انجام خواهد گرفت و من از طرف تمام مردم ایران نائب‌الزیاره هستم، هدف بعدی نیز شرکت در اجلاس فوق‌العاده سران سازمان همکاری‌های اسلامی است”.
او همچون اجلاس مشورتی تهران، این بار هم موضوع تشکیل نشست یعنی “سوریه” را به طور کامل نادیده گرفت و حتی یک جمله درباره تحولات این کشور بر زبان نیاورد.
او افزود: “شرایط امروز، شرایط حساسی است و تحولات گسترده‌ای در جهان در حال وقوع است. جریانات مختلف و گوناگونی در این مرحله فعالیت می‌کنند و شرایط سخت و پیچیده است و دشمنان با تمام قدرت و توان مشغول فعالیت هستند و بخش قابل توجهی از انرژی دولت‌ها و گروه‌های اسلامی صرف حرف و برخورد با یکدیگر می‌شود البته در دعوتنامه اجلاس نوشته شده بود که این اجلاس برای بررسی مسائل مهم جهان اسلام تشکیل می‌شود. امیدواریم سازمان کنفرانس اسلامی در این اجلاس که برای جهان اسلام نیز بسیار مهم است، بحث همدلی را در بین کشورهای اسلامی دنبال کند و کینه‌ورزی‌ها را کاهش دهد. هم‌اکنون کشورهای مختلف درباره تحولات کشورهای اسلامی دیدگاه‌های مختلفی دارند و به نوبه خود بر آن تحولات اثرگذاری می‌کنند، ملت ایران نیز دیدگاه خود را دارد و تلاش می‌کنم این دیدگاه را که در راستای حمایت از موجودیت ملت‌های مسلمان است، در این اجلاس تبیین و بیان کنم. دشمنان هم‌اکنون با تمام قدرت در حال فعالیت هستند تا به خواسته‌های خود برسند و این اجلاس برای شرکت‌‌کنندگان در آن یک فرصت تاریخی محسوب می‌شود تا انسانیت و توجه به خواسته‌های کشورهای مسلمان را در اولویت‌های خود قرار دهند”.
این سخنان باعث شد تا سایت رجا نیوز در یادداشتی بنویسد: “به نظر می رسد احمدی نژاد حتی مطلع نیست که موضوع اجلاسی که قرار است در آن شرکت کند چیست”.
سایت افکار نیوز هم، حواشی سفر احمدی نژاد به عربستان را منتشر کرده و نوشته است: “در هیات همراه رئیس جمهور به عربستان برای شرکت در نشست اضطرای مکه، اکثر خانواده های وزراء و معاونین رئیس جمهور حضور دارند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم تحقیقات و فناوری، رئیس سازمان حج و زیارت و تعداد دیگری از مدیران اجرایی با خانواده های خود عازم این سفر شدند. اسفندیار رحیم مشائی رئیس دفتر رئیس جمهور در زمان ورود به فرودگاه مهرآباد حاضر به حضور در جمع خبرنگاران نشد و از درب ویژه وارد هواپیما شد. اجلاس مکه، ساعت ۳۰:۲۲ روز سه شنبه در مکه برگزار می شود اما احمدی نژاد و هیات همراه صبح روز دوشنبه به عربستان رفتند، یعنی دو روز و یک شب زودتر!“
در مقابل خبرگزاری دولتی ایرنا، همچون سفر هفت سال پیش احمدی نژاد به عربستان که طی آن روایت های دروغینی از نحوه استقبال وی منتشر شده بود، نوشت: “یکی از زائران مصری با مشاهده رییس جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز احساسات نسبت به احمدی‌نژاد گفت: واعتصموا بحبل الله جمیعا… مسلمانان مختلفی که به زیارت قبر پیامبر اکرم آمده بودند، از گوشه و کنار مسجدالنبی برای عرض سلام و ابراز احساسات به سمت احمدی‌نژاد هجوم می‌آوردند و رییس جمهوری نیز ضمن پاسخ سلام، با تعدادی از آنها دست داد… یک بانوی زائر ترک با مشاهده رییس جمهوری ایران به زبان انگلیسی فریاد زد: «شما در قلب ما جای دارید»… رییس جمهوری وقتی وارد مسجدالنبی شد مورد استقبال مسوولان مسجد قرار گرفت و آنها در داخل مسجد وی را همراهی کردند… زائران در طول مسیر به مسجد النبی و همچنین زیارت قبر پیامبر اکرم با مشاهده احمدی‌نژاد با شعار الله‌اکبر از وی استقبال می‌کردند… هنگام خروج رییس جمهوری از مسجدالنبی، زائران کشورهای مختلف در مقابل مسجدالنبی تجمع کرده و با فریاد الله‌اکبر و عرض سلام، نسبت به احمدی‌نژاد ابراز احساسات می‌کردند. جمع زیادی از زائران برای سلام کردن و دست دادن با رییس جمهوری به سمت وی هجوم می‌آوردند… یک زائر الجزایری که در مقابل مسجدالنبی حضور داشت با مشاهده رییس جمهوری اسلامی ایران به زبان عربی فریاد زد: همه الجزایری‌ها با شما هستند”.
گفتنی است مشابه این ادعاها درباره سفر چند سال قبل محمود احمدی نژاد به عربستان هم منتشر شده بود که چندی بعد و پس از آنکه از سوی شهروندان و رسانه های داخلی مورد تردید و تمسخر قرار گرفت، تکذیب شد.
در آن زمان، محمد زاهدی، وزیر علوم کابینه نهم که بعدها خود را “نابغه ریاضی” خواند و ادعا کرد که در روز ۲۱ ساعت کار می کند، به سایت “خدمت” گفته بود: “برای حرکت دستجمعی سران کشورهای اسلامی به مسجد الحرام، یک اتوبوس تشریفاتی در نظر گرفته شده بود. احمدی نژاد که وارد اتوبوس شد از آنجا که ورودش با تأخیر همراه بود، اکثر کرسی ها ـ صندلی ها ـ اشغال شده و تنها صندلی های انتهایی خالی مانده بود. اما به محض ورود احمدی نژاد، ملک عبدالله که خود را بر روی دو کرسی نشانده بود، با کنار کشیدن خود از احمدی نژاد خواهش کرد تا کنار وی بنشیند. یعنی شاه عربستان، برای آقای دکتر «جا» گرفته بود. چرا؟ چون ملک عبدالله به دلیل «فشارهای وارده» برای سرنگونیش، به احمدی نژاد و حضور او در کنار خود «احتیاج» دارد، و به صراحت هم می گوید: «همراهی شما با من فشارهای وارده را بر من کاهش می دهد» و می تواند «هشدار»ی برای غرب باشد. به همین دلیل در طول مراسم طواف در مسجدالحرام ملک عبدالله دستان احمدی نژاد را رها نمی کرد و اگر به دلیل فشار سران، بین آنها اندک فاصله ای می افتاد، او خود را به «آقای دکتر» می رساند و از او درخواست می کرد حتما همراه او باشد”.
احمدی نژاد خود نیز در اینباره گفته بود: “شاه عربستان اصرار داشت من شانه به شانه او راه بروم. اینها خیلی مهم است. بعد در طوافی که انجام می دادیم، من عقب افتادم. چون بعضی ها می خواستند بروند و دنبال ایشان [شاه عربستان] باشند و تصویرشان در تلویزیون پخش شود… اما طور دیگری شد… ما به ایشان رسیدیم و به اتفاق هم داخل بیت کعبه شدیم”.
احمدی نژاد افزوده بود: “می خواهم بگویم که واقعا افتخار کنید. وقتی می خواستم بروم فقط به خدا توکل کردم و گفتم ما را از این جلسه روسفید بیرون بیاور…. ما برای جلسه افتتاحیه به آنجا رفته بودیم، همه در یک سالن بیرون جلسه نشسته بودیم و بعد اعلام شد که به داخل جلسه برویم. بعضی ها بلند شدند و سریع سر جایشان رفتند. بعد ناخودآگاه ما که بلند شدیم، پادشاه عربستان هم بلند شد و اصلا مثل اینکه برنامه ریزی شده بود ـ اینها واقعا عنایات الهی است ـ که جلسه افتتاحیه این طوری تلقی شود که من و پادشاه عربستان داریم افتتاح می کنیم، با هم وارد سالن شدیم، حالا تمام تلویزیون ها دارند نشان می دهند، به افتخار ما دست می زنند. ما واقعا احساس کردیم یک نیروی دیگری ما را حرکت داد… دانه دانه تمام سران کشورهای اسلامی… اصرار داشتند که ما ده دقیقه با آنها حرف بزنیم”.
اما علاوه بر انتقاداتی که به سفر احمدی نژاد از جنبه دیپلماتیک، آنهم با سوابق اینچنینی صورت گرفته، شهروندان نیز در شبکه های اجتماعی، سفر او به عربستان را در زمان وقوع زلزله آذربایجان به شدت مورد انتقاد قرار داده اند.
همین امر موجب شد تا سایت “عصر ایران”، یک سایت حکومتی منتقد دولت در مطلبی یا عنوان “زیارت مستحبی مهمتر است یا زلزله آذربایجان؟”، چنین بنویسد: “سفر آقای احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران به عربستان به همراه نزدیک ترین یاران سیاسی خود، از جمله بقایی ومشایی و چند تن از وزرای کابینه، «یک روز زودتر از موعد اجلاس عربستان» در شرایطی که حتی دو روز هم از فاجعه زلزله در استان آذربایجان شرقی با آن هم کشته و مجروح و بی خانمان، نگذشته، شگفتی جدیدی در برابر دیدگان مردم قرار داده است.در شرایطی که درباره عملیات امداد و نجات در مناطق زلزله شده حرف ها و حدیث های زیادی وجود دارد و هنوز تعدادی از هموطنانمان احتمالا در زیر آوار مانده اند و نیازمند کمک هستند، رییس جمهوری کشوری که این فاجعه در آن رخ داده تازه یک روز زودتر از موعد مقرر پای در راه یک سفر خارجی گذاشته است که اساسا حتی در صورت عدم وقوع این فاجعه نیز رفتن به چنین سفری از سوی بسیاری از ناظران سیاسی زیر علامت سئوال بزرگی است. در همه جای دنیا رسم معمول این است که وقتی حادثه ای غیر مترقبه روی می دهد سران و رهبران آن کشورها اگر در سفر باشند، لااقل برای نمایش همدردی و نشان دادن این مساله که در کنار آلام مردم خود هستند، برنامه های خود را نیمه کاره رها کرده و به محل حادثه و یا لااقل دفتر کار خود می روند تا از نزدیک بر عملیات امداد و نجات نظارت کنند و شخصا پیگیر ماجرا شوند”.
عصر ایران افزوده است: “در چنین شرایطی آقای احمدی نژاد شال و کلاه کرده است و به سفری غیر ضرور خارجی رفته است که حتی اگر در صورتی که زلزله هم نمی آمد، کارشناسان و صاحب نظران بسیاری معتقد بودند که رییس جمهوری نباید به چنین سفری برود چرا که تنها ۳ هفته دیگر کشورمان میزبان برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تهران است و آقای احمدی نژاد از ملک عبدالله پادشاه عربستان برای شرکت در این نشست دعوت کرده است در حالی که خبرهای رسیده از منابع دیپلماتیک حاکی است که پادشاه عربستان به تهران نخواهد آمد و حتی خبرهای غیر رسمی حاکی است که دولت ریاض در حال رایزنی با سران دیگر کشورها برای مجاب کردن آنها برای عدم شرکت در نشست تهران است! باید از آقای احمدی نژاد پرسید: وقتی برای دعوت از پادشاه عربستان نماینده ای به این کشور نمی فرستد و سفیر کشورمان در ریاض دعوت نامه ملک عبدالله را به دولت عربستان تقدیم کرده، و این مساله خود گویای سطح روابط دو کشور است، آقای احمدی نژاد با چه توجیهی برای شرکت در نشست عربستان، رأساً و آن هم با هیاتی عالیرتبه به مکه می رود؟! وانگهی اگر آقای احمدی نژاد حرف یا طرحی برای ارایه درباره بحران سوریه داشت چرا دو سه روز پیش که نشست مشورتی تهران درباره بحران سوریه برگزار شد و میهمانان نشست به حضور او برده شدند تا برایشان سخنرانی کند حتی یک کلمه درباره سوریه حرف نزد؟! چرا وقتی سعودی ها نه در اجلاس مشورتی تهران درباره سوریه شرکت کردند و نه معلوم نیست که ملک عبدالله دعوت ایران را خواهد پذیرفت یا نه، آقای احمدی نژاد با شرکت در نشست مکه به این اجلاس عربستانی ها وزن و وجاهت بیشتری بدهد؟! همچنین نکته مهمی که نباید بدان بی توجه بود این است که این اجلاس صرفا یک نشست چند جانبه درباره بحران سوریه است، نه سفری دوجانبه که طی آن، وزرای مختلف دو طرف، در زمینه های مختلف اسناد همکاری مبادله کنند. لذا هیچ ضرورتی نداشته که احمدی نژاد این همه وزیر و معاونش را با خود ببرد و اعتباری بیشتر به سعودی ها بدهد! نکته جالب توجه این که احمدی نژاد و دولتمردان همراهش، یک روز زودتر به عربستان رفته اند تا روز قبل از اجلاس را در مدینه بگذرانند و زیارت کنند و بعد، به مکه بروند و در نشست عربستان شرکت کنند! و البته هیچ کس از این دولت انتظار ندارد پاسخ بدهد که در این شرایط، آیا رفتن به مناطق زلزله زده واجب بود یا زیارت مستحبی در مدینه؟”
