سیاست وقت کشی ایران با اوباما ‏

سان فرانسیسکو کرونیکل
سان فرانسیسکو کرونیکل

» تحلیل سان فرانسیسکو کرونیکل درباره آینده

obama874.jpg

رقص ظریف دیپلماسی جدی میان ایران و دولت اوباما آغاز شده است. دو طرف در حال تصمیم گیری دربارۀ این موضوع ‏هستند که چگونه، و حتی اینکه آیا باید، مذاکراتی را برگزار کنند که در نهایت بتواند به تغییر شرایط خاورمیانه منتهی ‏گردد. تا جایی که به قابلیت هسته ای مربوط می شود، ایران استطاعت وقت کشی را دارد. اما صبر رئیس جمهور اوباما در ‏این مورد تا چه اندازه است؟

اولین نشانه های عزم آمریکا احتمالا ً در هفتۀ جاری همزمان با مشورت ویلیام برنز نمایندۀ آمریکا در خاورمیانه با مقامات ‏اروپایی دربارۀ مذاکرات احتمالی با کشوری که از تروریست ها حمایت می کند و در عین حال دارندۀ ذخائر انبوه نفت و ‏گاز است، نمود خواهد یافت.‏

سه متحد ‏‎–‎‏ انگلیس، فرانسه و آلمان ‏‎–‎‏ به مدت پنج سال با ایران دربارۀ توقف برنامۀ هسته ای این کشور مذاکره کرده اند که ‏نتیجۀ این مذاکرات تنها شکست بوده است. این مذاکرات شاید تنها احتمال حملۀ دولت بوش یا اسرائیل را به تأسیسات اتمی ‏ایران کاهش دادند، اما صرفا ً به تحریم های محدود سازمان ملل بر ضد رژیم ایران منتهی شدند. سه کشور مذاکره کنندۀ ‏اتحادیه اروپا در نهایت شرط کردند که ایران باید قبل از ازسرگیری مذاکرات، تلاش های هسته ای خود را به حال تعلیق ‏درآورد.‏

در حال حاضر اوباما می خواهد این پیش شرط را حذف کند. این موضع گیری جدید آمریکا برخی از اروپاییان را به این ‏فکر واداشته است که ممکن است اوباما به اندازه کافی در قبال ایران سخت گیر نباشد و یا حتی حاضر باشد ساخت سلاح ‏های اتمی این کشور را بپذیرد.‏

اما پیام اوباما برای اروپا این است: مذاکره با ایران کمک خواهد کرد کشورهای بیشتری از تحریم های شدیدتر بر ضد ‏ایران حمایت کنند و بدین ترتیب، از مقابلۀ نظامی جلوگیری خواهد شد. بعنوان مثال، چین همواره بیشترین نیازهای ایران را ‏تأمین می کند.‏

تاکنون ایران با آغوش باز از پیشنهادهای اوباما استقبال نکرده است. ایران انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن را در پیش ‏دارد که می تواند نارضایتی مردم از سوء مدیریت اقتصادی را نشان دهد. نزاع روحانیون برای رسیدن به قدرت احتمالا ً ‏بیانگر شرایط دشواری است که توسط احمدی نژاد برای مذاکره با آمریکا تعیین شده است.‏

حداقل نصیحت اروپاییان این است که آمریکا باید تا بعد از انتخابات ایران صبر کند، به ویژه اگر یک اصلاح طلب رئیس ‏جمهور شود. اما اوباما به کمک فوری ایران برای عقب نشینی نیروهای نظامی آمریکا از عراق و سرکوب طالبان در ‏افغانستان نیاز دارد. به علاوه، با پیش بینی های انجام شده در خصوص قابلیت دستیابی ایران به یک سلاح اتمی ظرف یک ‏تا پنج سال، اوباما نمی تواند خیلی صبر کند.‏

حتی با شروع مذاکرات نیز احتمال موافقت ایران برای تعلیق اهداف هسته ای خود وجود دارد که بالاست. آیا آمریکا ایران ‏را بعنوان قدرت اصلی خلیج فارس خواهد پذیرفت؟ آیا آمریکا به ایران اجازه خواهد داد به تهدیدهای خود بر ضد اسرائیل ‏ادامه دهد؟

خود پیشنهاد مذاکره یک برگ برندۀ مهم برای اوباماست. موضع او تقویت خواهد شد اگر ابتدا با عملی کردن موافقتنامۀ ‏صلح (میان اسرائیل و فلسطین) باعث خاتمۀ حمایت ها از حماس و حزب الله شود که این خود منجر به جدایی سوریه از ‏ایران خواهد شد. ‏

اما اوباما در هفتۀ جاری باید ابتدا به نگرانی های اروپا بپردازد. اروپا نگران است که در صورت موفقیت مذاکرات میان ‏تهران و واشنگتن، این احتمال وجود داشته باشد که آمریکا اولویت بهره برداری از نفت ایران را به خود اختصاص دهد.‏

دیپلماسی سریع اما کارآمدی که به ایران اجازۀ وقت کشی ندهد و این کشور را به ایفای نقشی مسئولانه در منطقه ترغیب ‏کند، باید استراتژی اوباما باشد. در غیر اینصورت، نقش برجستۀ آمریکا در خاورمیانه مخدوش خواهد شد و رقابت ‏تسلیحات اتمی در منطقه به راه خواهد افتاد.‏

منبع: کریستین ساینس مانیتور، 3 فوریه