به گفته یکی از مذاکره کنندگان هیأت ایرانی، ممکن است مذاکرات میان ایران و قدرت های جهانی به دلیل مشکلاتی که برای رسیدن به “یک توافق خوب” اتمی لازم است، از تاریخ ۳۰ ژوئن فراتر رود. این درحالی است که واشنگتن با تمدید مهلت مذاکرات مخالف است.
مسؤولان آمریکایی در چارچوب این مذاکرات که با مسأله ممانعت از بازرسی تأسیسات اتمی ایران مواجه شده اظهار داشتند که جان کری، رییس دیپلماسی آمریکا، و همتای ایرانی اش، محمد جواد ظریف، روز ۳۰ مه در ژنو با یکدیگر دیدار خواهند کرد.
ایران و گروه شش کشور از بیش از ۲۰ ماه پیش تاکنون سری جدید مذاکرات را به هدف حل و فصل کردن پرونده اتمی تهران ازسرگرفته اند. آنها در تاریخ ۲ آوریل پیش توافقی را امضاء کردند و قرار است تا پایان ماه ژوئن نیز تنظیم توافق‌نامه نهایی را به انجام برسانند.
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، دراین خصوص گفت: “ولی ما در شرایطی بسر می بریم که امکان نتیجه‌گیری سریع از مذاکرات وجود ندارد.” او در بدو ورودش به وین گفت: “مذاکرات تا مهلت تعیین شده به طول خواهد انجامید و ممکن است از آن مهلت نیز فراتر رود.”
به گفته رسانه ها، امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت، روز دوشنبه اظهار داشته بود که “۲۰ صفحه از توافق نامه تنظیم شده، ولی اختلافات همچنان باقی است و ۳۰ درصد از نگارش توافق نامه نیز باقی مانده.”
آقای عراقچی در ادامه خاطرنشان کرد: “ما به تقویم و برنامه زمانی کاری نداریم. نهایت تلاش خود را خواهیم کرد که به یک توافق خوب با تمامی جزئیات اش دست یابیم تا به انتظارات‌مان پاسخ دهد.“او درعین حال افزود که “نگارش متن نهایی و ضمایم آن کار سختی است.”
ولی درحالی که دیپلمات های اروپایی در واشنگتن سربسته اظهار داشته اند که ممکن است مذاکرات تا اوایل ماه ژوئیه نیز ادامه یابد، سخنگوی دیپلماسی آمریکا، جفری راتک، چنین تمدیدی را مردود دانسته. او دراین خصوص گفت: “ما هیچ‌گونه تمدیدی برای مباحثات درنظر نگرفته ایم.”
حمایت خامنه ای از مذاکره کنندگان
رهبر انقلاب علی خامنه ای در برابر انتقادات برخی فوق محافظه کاران، از هیأت مسؤول در مذاکرات حمایت کرد.
آیت الله خامنه ای در جلسه ای که در آن پذیرای اعضای مجلس شده بود، در این رابطه گفت مذاکره کنندگان “کار می کنند، تلاش می کنند و عرق می ریزند” تا “آنچه را که به نفع حکومت و کشور است به دست آورند”. این درحالی است که برخی از اعضای مجلس نسبت به مدارا و ملایمت بیش از حد هیأت مذاکره کننده به اعتراض پرداخته بودند.
یکی از انتقادات این بوده که چرا هیأت مذاکره کننده بازرسی های بین المللی از مراکز نظامی را که یک مسأله حساس در تهران به شمار می رود، پذیرفته است.
ایران هرگونه بازرسی از مراکز نظامی خود را تحت عنوان حمایت از منافع ملی مردود دانسته، ولی براساس پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش اتمی پذیرفته است که کارشناسان خارجی “مطابق با مقررات” به این مراکز “دسترسی” داشته باشند.
یوکیا آمانو، رییس آژانس اتمی، خاطرنشان کرده که این آژانس باید به تمامی مراکز، ازجمله نظامی، دسترسی داشته باشد.
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، دراین خصوص گفت: “این توافق ازسوی فرانسه پذیرفته نخواهد شد اگر کلیه تأسیسات ایران، ازجمله مراکز نظامی، تحت بازرسی قرار نگیرد.”
فرانسه از ابتدای مذاکرات نسبت به دیگر شرکایش موضع سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ کرده. فرانسه بیم آن دارد که واشنگتن بخاطر رسیدن به یک توافق تاریخی ملایمت بسیاری نسبت به تهران به خرج دهد.
توافق نهایی باید ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه اتمی ایران را تضمین کند و در ازای آن بخشی از تحریم ها لغو شود.
تهران خواستار آن است که تحریم ها به محض امضای توافق نهایی لغو شوند، درحالی که قدرت های جهانی خواهان لغو تدریجی تحریم ها هستند.
منبع: لوپوئن، ۲۷ مه ۲۰۱۵
