البرز محمودی
گزارش اخیر تحقیق و تفحص مجلس از دانشگاه آزاد هرچند هنوز در مجلس شورای شورای اسلامی “بررسی” نشده و صورت “قانونی” به خود نگرفته اما به محل مناقشه بین “رئیس هیات تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد” و “دانشگاه آزاد اسلامی” و در راس آن عبدالله جاسبی تبدیل شده است. این مجادله تا آنجا پیش رفته است که برخی روزنامه های عمدتا همسو با دولت، ضمن حمایت از این تحقیق و تفحص، گمانه زنی هایی برای جایگزینی “جاسبی” رانیز آغاز کرده و “علی اکبر ولایتی، محمد باقر نوبخت، سید محمد میر محمدی” را به عنوان جایگزین های احتمالی رییس 25 ساله دانشگاه آزاد اسلامی نام برده اند.
روزنامه ایران روز سه شنبه در خبری نوشت که قرار است “سید محمد میرمحمدی”، نماینده قم در مجلس هفتم ”جایگزین” عبدالله جاسبی در دانشگاه آزاد شود. البته این روزنامه از گزینه های دیگری هم برای جایگزینی جاسبی نام برد: علی اکبر ولایتی و محمدباقر نوبخت. این خبر در حالی روزنامه مورد حمایت دولت احمدی نژاد مطرح شده است که عبدالله جاسبی هرگونه تغییر در مدیریت دانشگاه آزاد را بعید می داند و وقتی یکشنبه گذشته در مقابل اصرار خبرنگاران پارلمانی قرار گرفت، با گفتن این جمله که «این اخبار نادرست است؛ من استعفا نداده ام»، هر گونه خبری را دراین مورد تکذیب کرد.
سایت “رجا نیوز” هم که از سوی نزدیکان احمدی نژاد اداره می شود در مطلبی با عنوان “از چسبیدن صندلی به جاسبی تا واکنش تند به خبر برکناری!” به موضوع جابجایی جاسبی دامن زد. در مطلب رجا نیوز آمده بود :” عبدالله جاسبی رئیس دانشگاه آزاد که روز یکشنبه به مجلس رفته بود در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد اخباری مبنی بر برکناری او و جایگزینی علی‌اکبر ولایتی گفت: هر کس این حرف را زده بیخود گفته است قرار نیست من تغییر کنم. واکنش تند جاسبی به خبر احتمال برکناری خود که در روزنامه کارگزاران (نزدیک به دانشگاه آزاد) منعکس شده است، در حالی صورت می گیرد که جاسبی در گفتگو با ویژه نامه نوروزی اعتماد گفته بود: من از چند بعد به این قضیه نگاه می کنم. اینکه ما نباشیم فشارها کمتر می شود را من بارها مطرح کرده ام. من از همان چند سال پیش گفته ام هر لحظه یی که تشخیص داده شود که نباشم، دانشگاه برای من مهم است و حاضرم کنار بروم و در کنار هر کسی که هست باشم و کمک کنم، ولی خب آقایان زیر بار نرفته اند و تشخیص داده شده که ادامه بدهم…برای من این مسائل طبیعی است و آن جور نیست که مرا مایوس کند. من آدمی نیستم که به صندلی چسبیده باشم، گاهی فکر می کنم این صندلی است که به من چسبیده، بالاخره ما باید یک روزی برویم، ولی دانشگاه باید بماند.“
انتقاد از جاسبی
همزمان با هفته های پایانی مجلس هفتم، “علیرضا زاکانی” از چهره های اصولگرای مجلس هفتم که آرای لازم برای حضور در مجلس هشتم را نیز در انتخابات تهران کسب کرده است در گفتگو با خبرگزاری فارس جزئیاتی از “پرونده تحقیق و تفحص دانشگاه آزاد” را بیان کرد. مجلس هفتم در ابتدای تشکیل خود دو طرح تحقیق و تفحص را مورد تصویب قرار داده بود که یکی مربوط به تحقیق و تفحص از قوه قضاییه بود که موفقیت چندانی نیافت و دیگری تحقیق و تفحص در دانشگاه آزاد که ریاست هیات کمیته تحقیق و تفحص آن بر عهده علیرضا زاکانی، نماینده اصولگرا بود.
تحقیق و تفحصی که با انتخاب محمود احمدی نژاد سرعت بیشتری گرفت؛ به ویژه آنکه احمدی نژاد در گفتگو با خبرگزاری ها (فارس و ایسنا) یکی از برنامه های خود، در صورت رییس جمهور شدن را “جلوگیری از افزایش شهریه دانشگاه آزاد” اعلام کرده بود.
با این وجود و برغم فشار دو ساله دولت بر دانشگاه آزاد برای کاهش شهریه، جاسبی در مقابل این موضوع مقاومت و تنها در مقطعی به “ثابت نگه داشتن شهریه ها” بسنده کرد.
از سوی دیگر تحقیق و تفحص از نهاد دانشگاه آزاد نتوانست با سرعت لازم پیش رود؛ دست اندرکاران تحقیق وتفحص هم اعلام کردند دانشگاه آزاد به دلیل “تخلفات گسترده” اجازه تحقیق از مجموعه خود را نمی دهد. اما در مقابل دانشگاه آزاد نیز اعلام کرد مسوولان هیات تحقیق و تفحص خواسته هایی غیر معقول مطرح می کنند. از جمله در یکی از نامه نگاری های دانشگاه آزاد فاش شد که هیات تحقیق و تفحص درخواست “شنود مکالمات” برخی از مدیران دانشگاه آزاد را داشته است.
در چنین شرایطی ابتدای این هفته علیرضا زاکانی رییس هیات تحقیق و تفحص مجلس از دانشگاه آزاد در گفتگو با خبرنگاران، “جزییاتی از پرونده تحقیق و تفحص دانشگاه آزاد” را بیان کرد. زاکانی در گزارش خود خبر از آن داد که ”یکی از بستگان آقای جاسبی، مدیر پروژه حصارک بود و به رغم ارسال صدها صفحه شکایت درباره این پروژه ۲۸۵ میلیارد تومانی، حتی مستندات یک مورد از موارد درخواستی در اختیار هیأت قرار نگرفت.“
وی همچنین گفت: ”دکتر جاسبی در چهل و پنجمین اجلاس شورای مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی در اردیبهشت ماه سال ۸۱ می گوید: این همه به نمایندگان سرویس می دهیم، متقابلاً ما باید از حمایت نمایندگان برخوردار باشیم، این طور نباشد که جاده یک طرفه باشد و ما سرویس بدهیم اما از آن طرف ما چیزی نخواهیم.”
اقدامات غیرقانونی دانشگاه آزاد
این همه ماجرا نیست. اظهارات زاکانی در حالی بیان شد که مناظرات مکتوب میان دانشگاه آزاد و منتقدان آن به ویژه ”عباس سلیمی نمین” پیش از این بالا گرفته بود؛ چنانکه وی در جوابیه ای که روزنامه ایران در آخرین روزهای سال گذشته منتشر کرد نوشت: “دانشگاه آزاد، رئیسی قانونی که براساس روال مصرح در اساسنامه این دانشگاه انتخاب شده باشد، ندارد.”
این درحالی است که علی اکبر هاشمی رفسنجانی، که با جاسبی نسبت خانوادگی دارد، از جمله اعضای سرشناس هیات امنای دانشگاه آزاد است و اقدامات دانشگاه آزاد به دلیل دوستی جاسبی با رهبرجمهوری اسلامی همواره مورد تایید وی بوده است.
اما همه اینها باعث نشد که عباس سلیمی نمین در سخنانی درباره مشکلات تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد نگوید: “یکی از این جریان ها حضور فارغ التحصیلانی است که در دانشگاه آزاد اسلامی درس خوانده و لذا به واسطه وامداری به این نهاد فرهنگی، مجلس هفتم نتوانست از دانشگاه آزاد اسلامی تحقیق و تفحص کند.“
سلیمی نمین همچنین دربیان مورد دیگری از تخلفات دانشگاه آزاد گفت: ”البته این رویه محدود به مجلس نبود و حتی در دستگاه قضایی نیز وجود دارد و حتی من دادستانی را در تهران می شناسم و او حتی به درجه دکترا هم رسیده (با مدرک دانشگاه آزاد که حتی یک روز هم سر کلاس حاضر نشده است) و در دانشگاه آزاد حتی تدریس هم می کند.”
زاکانی نیز در مورد تحقیق و تفحص نظراتی دارد. وی می گوید: ”از 24 گروه کارشناسی… تنها امکان استقرار برای 6 گروه فراهم شده، 14 گروه از بررسی و کپی برداری اسناد محروم ماندند، 13 گروه نتوانستند با مسئولان و کارمندان مصاحبه نمایند و پرسنل برای ارتباط با هیأت، تهدید به اخراج شدند. 8 گروه اساساً هیچ ارتباطی با مجموعه های ذیربط پیدا نکردند و حداقل ها نیز در اختیار آنان قرار نگرفت. از ورود دو نفر از کارشناسان هیأت به بهانه ای واهی جلوگیری شد که در خصوص هر دوی آنها به دستگاه قضایی توسط هیأت شکایت شده است.“
اقدامات غیرقانونی هیات تحقیق و تفحص
در این میان دفاعیه های دانشگاه آزاد حاکی از آن است که برخی از اقدامات کمیته تحقیق و تفحص “قانونی”نبوده است. در یکی از جوابیه های دانشگاه آزاد که این هفته منتشر شد، آمده است: “تحقیق و تفحص در دانشگاه به صورت عادی در حال انجام بود تا اینکه نماینده این گروه با دستگاه شنود به دفتر حراست مراجعه می نماید و پس از آگاهی مدیر مربوطه از این عمل غیرقانونی، نمایندگان تحقیق و تفحص پس از رسوایی از این موضوع «به اختیار » دانشگاه را ترک می نمایند و در این رابطه دانشگاه مانعی برای تحقیق گروه مربوطه به وجود نیاورد.“
با این وجود اظهارات زاکانی موجب شد تا عبدالله جاسبی رو یکشنبه عصر به مجلس برود. پس از آن بود که روابط عمومی دانشگاه آزاد با انتشار بیانیه ای، از اظهارات رییس هیات تحقیق وتفحص انتقاد کرد. براساس نامه دانشگاه آزاد، براساس قوانین مجلس، گزارش کمیته تحقیق و تفحص مجلس تنها پس از تصویب نمایندگان در صحن علنی وجاهت قانونی دارد. مهمی که برخی نمایندگان نیز برآن تاکید دارند.
در این میان خبرگزاری ایسکا نیوز که توسط دانشگاه آزاد پشتیبانی می شود چند اظهار نظر از نمایندگان را در دفاع از این دانشگاه آورده است.به نوشته ایسکا نیوز، ”فتح الله حسنوند عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به درج مطالبی بی پایه و اساس و غیرقانونی در خصوص دانشگاه آزاد اسلامی در روزنامه دولت گفت: اظهارات و مطالب ارائه شده توسط زاکانی در روزنامه ایران با اهدافی شخصی و سیاسی صورت گرفته و به هیچ عنوان وجاهت قانونی ندارد.”
همچنین نماینده مردم خمین در مجلس نیز تاکید کرده است که: “روند قانونی در تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی رعایت نشده است”. در همین حال دکتر شهریار مشیری، عضو کمیسیون آموزش مجلس هم یادآورشده است که: “ایراد اتهام به دانشگاه آزاد اسلامی توسط برخی افراد نشان از ضعف آنان دارد.” و در نهایت، دکتر حمید سعادت نماینده مردم نجف آباد عضو هیات تحقیق و تفحص از آموزش عالی مجلس هم گفته است که: “انتشار گزارش تایید نشده کمیسیون مربوط در یک روزنامه دولتی خلاف قانون است.“