مریم کاشانی
در حالیکه اقشار مختلف جامعه و شخصیت های سرشناس ایرانی برای جلوگیری از زندانی شدن دلارام علی، فعال زنان که به جرم شرکت در یک تظاهرات آرام به بیش از دو سال حبس و ده ضربه شلاق محکوم شده، بی نتیجه مانده است، دیروز هانا عبدی، دیگر فعال حقوق زنان و کمپین یک میلیون امضا نیز در کردستان بازداشت شد. او دوست و همراه روناک صفازاده است که یک ماه پیش دستگیر شد و هنوز خبری از وی در دست نیست.
به دنبال قطعی شدن حکم زندان دلارام علی، گروهی از مادران فعالان حقوق بشری، دیروز به همراه مادر دل آرام علی با مراجعه به قوه قضاییه خواستار توقف اجرای این حکم ناعادلانه شدند. بنه نوشته سایت زنستان “این مادران نامه دل آرام علی و جمعی از مادران خطاب به رئیس قوه قضاییه را به دبیرخانه قوه قضاییه برده بودند، مسئولان بخش های مختلف قوه قضاییه و دادگستری تهران اما با بی توجهی به درخواست آنها، امکان هرگونه رسیدگی سریع به این خواسته را رد کردند. دبیرخانه قوه قضاییه پس از 3 ساعت مادران را به رئیس دادگستری کل تهران ارجاع داد. آنجا نیز در غیاب رئیس و معاون دادگستری، فردی که مسئولیت رسیدگی به پرونده را برعهده داشت، تقاضای رسیدگی به این درخواست را منوط به ارائه احکام بدوی و تجدید نظردانست.این در حالی است که دادگاه انقلاب از ارائه این احکام به دل آرام علی و وکیلش خودداری کرده است. اسکندری که به عنوان جانشین معاون دادگستری استان تهران، پاسخگوی مادر دل ارام بود، گفت:«ما هیچ اختیاری برای توقف حکم نداریم و فقط رئیس دفتر آقای شاهرودی می تواند این حکم را متوقف کند.»اسکندری در برابر این سئوال که چرا دبیرخانه قوه قضاییه ما را به شما که هیچ اختیاری در این زمینه ندارید ارجاع داده، سکوت کرد”.
بر اساس این گزارش ”مادرانی که می خواستند صدای اعتراض و دادخواهی دل آرام را به گوش رئیس قوه قضاییه برسانند، 6 ساعت در راهروهای قوه قضاییه و دادگستری سرگردان بودند” بدون آنکه کسی خود را ملزم به پاسخ گویی به آنان بداند.
شیرین عبادی: بی خود برچسب ارتداد نزنید
شیرین عبادی، در همین ارتباط و در کنفرانس مطبوعاتی “حقوق زن” که در کانون مدافعان حقوق بشر برگزار شد، ضمن سخنانی با اشاره به وضعیت دلارام علی، به عنوان “نمونه بارز” نقض خواسته های انسانی زنان زیر پوشش ”براندازی” اظهار داشت: ”زنانی که محاکمه می شوند به علت اینکه خواسته های انسانی شان را مطرح می کنند در دادگاه به اقدام علیه امنیت، اخلال علیه نظام و… متهم می شوند. دادگاههای ایران حاضر نیستند، و این شهامت را ندارند که بگویند زنی را محاکمه می کنند که می خواهد بگوید من یک انسانم ومن حق دارم. به او مارک می زنند که تو می خواهی براندازی کنی یا اقدام علیه امنیت ملی کنی.نمونه بارزش موکل خود من و دختر من است که در واقع جای دختر من است. کسی که من به او افتخار می کنم، کسی که شجاع تر از من و مبارزتر ازمن به خیابان رفته که بگوید دیه زن باید برابرمرد باشد. که بگوید من یک نوعروس هستم که نمی خواهم شوهرم هوو سرم بیاورد، دلارام علی را که محکوم کردند به دو سال و ۶ ماه حبس. امروزخبر دادند که حبسش قطعی شده و باید خودش را معرفی کند و او را باید به زندان ببرند. خودش داوطلب شده که خودش را به زندان معرفی کند. می‌دانید چرا؟ به همان علتی که سقراط جام شوکران را سرکشید”.
شیرین عبادی اضافه کرد: ”عیبی ندارد این زندانها تمام میشود. اما سخن من با آن دادگاهی است که شهامت نداشت بگوید این دختر را به این دلیل محکوم کردم که فقط می گفت نمی خواهم هوو سرم بیاید.من صحبتم با افرادی است که سر زنان بلا می آورند، که یک دختر تحصیل کرده، دکتر، به جرم این که در خیابان راه می رفته، با همکار مردش صحبت کرده، به زندان فرستاده می شود، و رفتار توهین آمیز با در زندان می کنند. او در همدان نیم ساعت قبل با خانواده اش تلفنی صحبت کرده و روحیه خیلی خوبی داشته و بعد از نیم ساعت جسدش را تحویل می دهند که آثارکبودی بر بدنش است. شما به من بگویید آیا این دخترظرف نیم ساعت خودکشی کرده؟ زهرا کاظمی شد چند تا؟ ظرف نیم ساعت؟”
خانم عبادی آنگاه با اشاره به برخوردهای خشن با تجمعات زنان، افزود: ”می رویم در خیابان فقط به خاطر اینکه شادی مان رو ابراز کنیم. روز زن است. دیدید چه کردند؟ همین دلارام علی که سقراط وار خودش را به زندان معرفی می کند و جام شوکران را سرمی نوشد، در هجوم پلیس، روز 22 خرداد که زنان جمع شدند، دستش شکست.گواهی پزشکی قانونی بردیم، عکس بردیم، استشهاد بردیم، من ازرئیس نیروی انتظامی در دادسرای عمومی شکایت کردم. می دانید چه شد؟ سه بار بازپرس رئیس نیروی انتظامی را احضار کرد که بیا و توضیح بده. او فقط در پاسخ گفت اینها خلاف قانون در خیابان جمع شدند. وهم اعلام کردیم که اولا خلاف قانون نیست زیرا که تجمع مسالمت آمیز آزاد است، اما فرض کنیم استدلال پلیس درست بوده باشد. اگر کسی کار غیر قانونی می کند آیا پلیس باید دستش را بشکند؟ استدلال ها کارگر نشد، بلاخره آقای بازپرس با شهامت برای پلیسی که دست دلارام علی را شکسته بود قرار منع تعقیب صادر کرد. و حالا به این دختر می گویند برو زندان. کمپین راه افتاد. در کمپین مطالباتی مطرح بود که برای صحت تک تک جملاتی که به کار رفته بود ما توضیح المسائل را بردیم به دادگاه. و چون نتوانستند یک جمله خلاف شرع پیدا کنند تمام فعالین حقوق زن و کمپین یک میلیون امضا محکوم شدند به اقدام علیه امنیت ملی. وقتی زورشان نمی رسد مارک ارتداد بزنند مارک اقدام علیه امنیت می زنند. چرا شهامت ندارند که بگویند با حقوق زن مخالفیم؟الان روناک، فعال کمپین یک ماه است که در زندان سنندج به سر می برد. می گویند با فلان دسته همکاری می کند-که دروغ است- تهمت زده اند که دروغ است. خانه اش را گشته اند هیچی پیدا نکرده اند. یک دختر 21 ساله را جایی برده اند که کسی سراغ ندارد. دائما پدر و مادر ها را تهدید می کنند، که اگر حرف بزنی بد تر می شود. به خانواده زهرا گفته اند که اگر شیرین عبادی را به عنوان وکیل انتخاب کنید دیگه کارتون خراب می شود. یعنی چه. می خواهید دومرتبه بکشیدش؟ پدر و مادر ها را تهدید می کنند.می گویند دختر ها درس بخوانند اما حق ندارند با شعور بشوند؟ این چه شیوه برخورد با زنان مملکت است؟من از همین تریبون به مردم جهان اعلام می کنم، احکام محکومیت زنان صرفا به خاطر حمایت از حقوق زن است. صرفا به خاطر این است که ما با تعدد زوجات مخالفیم ! به این خاطر است که ما دیه برابر می خواهیم! بی خود به ما برچسب ارتداد یا اقدام علیه امنیت ملی نزنید. ما این را به جهان اعلام می کنیم.“
نامه دلارام
دل آرام علی، خود طی نامه ای در همین ارتباط به آیت الله شاهرودی رئیس قوه قضاییه نوشته است: ”اینجانب در تجمع مسالمت آمیزی شرکت کرده بودم که قبل از شروع آن مورد ضرب و شتم عده ای از نیروهای انتظامی قرار گرفتم که منجر به شکستن دستم شد. علیه ضاربان به دادسرای تهران شکایت کردم که با وجود دلائل متعدد، متاسفانه قرار منع پیگرد ضاربان صادر شد، اما من به علت شرکت در همان تجمع در دادگاه انقلاب محکوم شدم.“
او با اشاره به اینکه فاقد پیشینه کیفری است و تمامی اقدامتش در راستای بهبود وضعیت حقوقی زنان بر ”مبنای تفسیر درست از شریعت مقدس اسلام” بوده، آورده است:” من هیچ گونه اقدامی علیه امنیت ملی نکرده ام و هرگز علیه نظام تبلیغ نکرده ام، فقط از قوانین تبعیض آمیز شکوه داشته و با استعانت از اجتهاد علماء روشنفکر درخواست بازنگری در قوانین را دارم.“
این بازنگری نه تنها صورت نگرفت بلکه هانا عبدی، دیگر فعال حقوق زنان در کردستان نیز دیروز دستگیر شد. طبق گفته خانواده او، “هانا را ماموران امنیتی در خانه پدر بزرگش در سنندج بازداشت کردند. ماموران که حدود 7 نفر بودند، پس از بازداشت هانا، به خانه پدر او رفتند و پس از بازرسی خانه کیس کامپیوتر هانا و چند دفترچه حقوقی کمپین را با خود بردند”.
هانا که 21 سال دارد، دانشجوی رشته روان شناسی در دانشگاه پیام نور بیجار است و در جمع آوری امضا برای کمپین فعال بوده است. پیش از وی روناک صفازاده، به همین اتهام دستگیر شده بود. مادر وی که بی خبری از فرزند وی را به شدت آزار می دهد در گفت و گو با روز تاکید کرده بود که “روناک در زبان کردی به مهعنای روشنایی است و حالا در غیاب روناک، خانه ما تاریک است.“
همزمان، مازیار سمیعی، دانشجو و از فعالان مرد برابری خواه نیز با همین اتهامات دستگیر و راهی زندان شده است. دستگیری وی در پی تجمع دانشجویی در اعتراض به احکام صادره برای فعالین دانشجویی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در روز سه شنبه (8 آبان) صورت گرفت. مردان برابری خواه جنسیتی نیز در همین ارتباط اعلامیه داده اند که علاوه بر اعتراض به دستگیری مازیار سمیعی، در آن سخن از ناتوانی “دولت ـ مردان” در پاسخگویی به مطالبات اجتماعی نیز رفته است.
همزمان منصوره شجاعی نیز ضمن سخنانی در کنفرانس مطبوعاتی کمیته زن کانون مدافعان حقوق بشربا بازخوانی تاریخ مبارزات زنان ایران، تاکید کرد که: “هرگاه زنان پا به پای مردان برای یشبرد اهداف دموکراسی خواهی و ضد استبدادی بیرون آمده و در پیکاری برابر برای پیشبرد جامعه تلاش کرده اند، پس از دستیابی به پیروزی هایی نسبی همواره در بهره برداری از فرصت سهمی نابرابر با مردان برایشان منظور شده است”
خانم شجاعی در ادامه سخنان خود “از تمام جریانات و افرادی که کمپین یک میلیون امضا را مورد تهدید و حمله قرار می دهند” پرسید: “آیا درقرن 21 خواست تغییر قوانینی که مادر، همسر، خواهر ودختران شما و مارا شایسته برخورداری از حقوق مدنی و احتماعی برابر نمی بیند خواستی قهرآمیز و درضدیت با آرا و عقاید جامعه و اقدام علیه امنیت ملی است ؟ آیا روشی مسالمت جویانه تر از ارتباط دوسویه با هدف انتقال آگاهی و تجربه نسبت به وضعیت زنان: ”آنچه که هست و آنچه که می تواند باشد” وجود دارد؟ آیا چنانچه ملتی در پی این باشند که مطالبات حقوقی خویش را با آگاهی کامل در قالب برگه های امضا شده به دست نمایندگان مجلس قانونگذار و دیگر مراجع دادرس برسانند مستحق مجازات اند؟ آنهم بدین حد کینه توزانه و خشونت بار؟”
این فعال حقوق زنان با تاکید بر اینکه “میزان دستگیری فعالان کمپین به جرم جمع آوری امضا که هیچگاه جرم محسوب نمی شود رقمی است که نسبت به ماهیت حرکت کمپین شگفت آورترین رقم دستگیری در این مدت کوتاه بوده است” چنین ادامه داد: “اکثر جوانان وفعالان کمپین یا در آزادی مشروط با وثیقه و کفالت به سر می برند یا درانتظار داگاه واجرای حکم هستند ویا در زندان به سر می برند.حکم های سنگین و بی تناسب با ماهیت فعالیتی که موجب دریافت این احکام شده است روز از پی روز موجبات شگفتی اذهان عمومی و بین المللی را بیشتر می کند دلارام علی دختر جوان وپرتلاش کمپین اینک در آستانه دوسال ونیم حبس قرار گرفته است. نسیم سرابندی و فاطمه دهدشتی تنها به دلیل جمع آوری امضا حکم زندان دریافت کرده اند. روناک صفازاده یک ماه است که در زندان است. تهدید فعالان زن در شهرستان ها ادامه دارد. سپیده پور آقایی فعال حقوق بشر در زندان است و خیلی از جوانانی که اسامی شان یا به سبب کم حافظگی من یا به سبب اعلام نکردن اسامی آنها در وضعیتی نامعلوم به سر می برند.برخوردهایی که در شهرستانها با فعالان کمپین میشود نیز برگی دیگر از اعمال خشونت بر کمپین است. مانند اتفاق اخیر در خرم آباد که هنگام برگزاری کارگاه آموزشی به خانه میزبان هجوم آورده و با خشونت آمیزترین برخوردها نه تنها به آموزش دهنده و آموزش گیرنده بلکه به ساحت مقدس آموزش اهانت روا داشتند”.
خانم شجاعی با اشاره به اینکه “کمپین حرکتی مسالمت آمیز و مدنی و برآیند قرنی تجربه ومبارزه اجتماعی و حقوقی است” گفت: “جریاناتی که در پی آنند که با تنگ تر کردن فضا و با فشار به عزیزانمان و اجرای احکام سنکین، روش های خشونت بارخویش را برما تحمیل کنند بدانند که هویت کمپین تعیین کننده کنش های مبارزاتی و حمایت از فعالان آن است.فعالان کمپین به ابتکار، خلاقیت و استقلال عمل در اتخاذ روش های حقوق بشری پاسخی برای حرکات ضد حقوق بشری خواهند یافت. کنش مستقل و مدنی کمپین برخاسته ازهویت صلح جوی آن است هویت کمپین خشونت نیست و خشونت پیشگان رابرسر سفره خشونت بار خویش گرسنه نگه خواهدداشت. کمپین غذایی بر سفره خشونت نخواهد گذاشت.“