از “تروریسم مقدس” تا داوری فستیوال فیلم فجر
بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر از شانزدهم تا بیست و ششم بهمن ماه برگزار می شود.
جشنواره ای که اگرچه عنوان بین المللی را نیز یدک می کشد اما به رغم سه دهه برگزاری، هرگز نتوانسته است خود را به موقعیت فستیوالی معتبر در سطح بین المللی بَرکشد. این جشنواره که هر سال به دلیل مشکلات مختلف غیر سینمایی همچون بی برنامگی ها، تغییرات دایمی مبتنی بر سلیقه های ناپایدار، توقیف ها، سانسورها و یا راه ندادن آثاری از سینماگران ایرانی به بخش های مختلفش، حاشیه های بسیاری در پی داشته، امسال نیز از این وقایع به دور نبوده است.
پس از حواشی متعددی که امسال هم جشنواره فیلم فجر را در برگرفته است، روابط عمومی جشنواره با اعلام اسامی داوران بخش مسابقه باز هم حاشیه دیگری به بیست و نهمین دوره این جشنواره افزود.
در میان این داوران که از عده ای از اهالی شناخته شده سینما تشکیل شده اند(صرفنظر از اعتبار و اهمیت آنها در فضای سینمای ایران )، اما یک نام باعث برانگیخته شدن شگفتی و مباحث حاشیه ای در میان وب سایت ها ومحافل سینمایی ایران شده است: حسن عباسی.
حسن عباسی که روابط عمومی جشنواره فجر تحت عنوان «منتقد و کارشناس استراتژیک رسانه» معرفی اش کرده، پیش از این همواره خود را به عنوان رئیس موسسه ایی با نام « مرکز بررسی های دکترینال امنیت بدون مرز» معرفی می کرد.
عباسی دستکم در یک دهه گذشته، همه جا با عناوینی چون دکتر، استراتژیست، استاد دانشگاه و نظریه پرداز، به ایراد سخنرانی های جنجالی در صدا و سیما، دانشگاه ها، مساجد و مراکز بسیج و مراکز آموزشی و… پرداخته است. سخنرانی هایی که مملو از ابراز نظر در زمینه هایی چون جامعه شناسی و دین و فلسفه و سیاست و اقتصاد و تاریخ و روانشناسی بوده اند تا حوزه های متفاوت دیگری چون سیاست بین الملل و استراتژی های نظامی و حتی دیدگاههای علمی و این اواخر هم سینما و فیلمنامه ونقد هنری.
حسن عباسی، در سال های اصلاحات با ارائه دیدگاه هایی به شدت رادیکال و مخالف دولت محمدخاتمی، از خود چهره یی حامی آنچه که خود به صراحت، “خشونت و ترور مقدس”اش می خواند، به نمایش گذاشت.
حسن عباسی در همین باره و در یکی از سخنرانی هایش خطاب به اصلاح طلبان گفت: “من این افتخار را داشته ام که به لیبرالیزم شما حمله کنم؛ به جامعه مدنی شما حمله کنم؛به حقوق بشر شما حمله کنم؛ امروز این افتخار را دارم.این را هم بگویم… مگر غیر از این است که دشمنان مسلمانان، جبهه کفرند؟ (بنابراین) اگر می شود کاری کرد که آن جبهه به ترور و وحشت و هراس بیفتد، آن ترور، ترور مقدس است.”
او درادامه همین حرف ها خطاب به نشریات و روزنامه نگاران اصلاح طلب می افزاید: “بروید و بنویسید عباسی، تئوریسین خشونت و تروریسم مقدس است. این تروریسم(از نظر من) مقدس است.(تنها) امروز نیست که ما این حرف را می زنیم.حزب الله لبنان تربیت شده همین دستهاست. این دستها را ببینید. حزب الله لبنان، حماس و جهاد اسلامی را همین دستها تربیت کرده است….”
اما جلسات سخنرانی های حسن عباسی همیشه هم با آرامش همراه نبوده است.این چهره بنیاد گرا، بارها از سوی دانشجویان دانشگاه هایی که در آنها حضور یافته، مورد اعتراض های شدیدی قرار گرفته است.
از طرفی، به ویژه در سال های اخیر، دیدگاههای نامتعارف حسن عباسی از سوی سایتهای خبری و نشریات معتدل تر جناح راست هم مورد انتقادات های تند و حتی گاه تمسخر قرار داشته است.
مستمعین عباسی بارها در حلساتی که برگزار کرده است، ادعای داشتن هرگونه مدرک دانشگاهی معتبر و بخصوص مدرک دکترا ی او را آشکارا از قول “برخی سرداران سپاه” مورد پرسش و انکار قرار داده اند. او در پاسخ به یکی از همین انتقادها بود که بدون پاسخ به اصل پرسش، خطاب به منتقدانش مدعی شد که او(حسن عباسی) تنها نظریه پرداز ایرانی در سطح جهان است و افزود که نشریه نیو یورک تایمز او را هر هفته با عناوین“کیسنجر اسلام” و یا “مغز متفکر استراتژی” معرفی می کند.
حسن عباسی که گفته می شود نام اصلی اش “یدالله قزوینی” و از دهه شصت خورشیدی تاکنون از اعضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، پس از روی کار آمدن دولت احمدی نژاد، همه جا به حمایت گسترده از عملکرد دولتهای نهم و دهم پرداخته است.
او در عین حال، در سالهای اخیر، با تغییر سوژه های جلساتش، اینبار سریال های بسیار پر مخاطب غربی در میان ایرانیان را موضوع جلساتی قرار داد که آن جلسات را هم “نقد استراتژیک” می نامید.
سریال های آمریکایی چون یونیت، ۲۴، الیاس، لاست، سیمپسون، فرار از زندان و… از جمله سریال هایی اند که با زیرنویس فارسی و بصورت غیر مجاز در سطح گسترده در میان ایرانیان دست به دست چرخیده اند و همگی هم موضوع جلسات آقای عباسی بوده اند.اما منتقدان او می گویند، این جلسات نقد و بررسی، کمتر به نقد سینمایی به معنای شناخته شده اش، شباهت دارند.او معمولا یا در پی ردپای آنچه که توطئه سازمانهای امنیتی غرب می خواند بوده است و یاسعی کرده از دل آنها آیات قرآنی و فلسفه اسلامی را ثابت کند
به عنوان نمونه او در خلال یکی از همین نقد و بررسی هایش که سریال فرار از زندان را موضوع بحث قرار داده بود، پس از نقل جمله ای از قول شخصیت اول این سریال آمریکایی مایکل اسکوفیلد که گویا خطاب به پرستار زندان می گوید “همیشه جزو تغییراتی باش که می خواهی در دنیا ببینی” نتیجه می گیرد که: “… اینطور آدمها(پرستار زندان) مثل بعضی ها هستند که منتظرند حضرت مهدی ظهور کند. می گویند بنشینیم کنار تا حضرت مهدی ظهور کند.
به اینها می گویند حجتیه ای.این ترجمان فلسفی همان آیه است که می فرماید ان الله لا یتغییر ما بقوم حتی یتغییر به انفسهم…..” عباسی در ادامه می افزاید: “شما در این سریال خیلی از روابط آدمها را نامشروع می بینید و بسیاریشان را زنا زاده. در سریال الیاس، در لاست و در بسیاری از این ها به صراحت به روی زنا زاده بودن افراد تاکید می شود. در این سریال هم تاکید می کند. وقتی سوابق و نوع زندگیشان را می گوید، روی این نکته که اینها زنا زاده هستند تاکید می کند. ما مفهومی در اندیشه اسلامی داریم به نام صله رحم. پیامی که سریال های متعدد دوره اخیر غرب و فیلم های سینمایی دوره جدیدشان می دهد، این است که به شدت این مفهوم را مورد هجوم قرار داده و می کوبد.”
حسن عباسی با حضور دربرنامه دیگری در شبکه سوم صدا و سیما، پیام مهم سریالهای غربی را “ترویج خودارضایی و زنای ذهنی” معرفی کرد.
به هر حال بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر در حالی با چنین ترکیبی از هیات داوران و حواشی قرار است برگزار شود که بر اساس فهرست سی و دو فیلمی که روابط عمومی این جشنواره منتشر کرده، تا این تاریخ، دستکم سه فیلم از سه کارگردان سرشناس سینمای ایران را باید بنا به دلایل ممیزی و سانسور، از بخش مسابقه حذف شده و یا به طور طبیعی تا اطلاع ثانوی توقیف شده دانست؛ فیلم های “خانه پدری” از کیانوش عیاری، “زندگی با چشمان بسته” از رسول صدر عاملی و “انتهای خیابان هشتم” ساخته علیرضا امینی. این نکته نیز گفتنی است که جشنواره بیست و نهم فیلم فجر از حضور کارگردانهای زن سینمای ایران نیز خالی است.
رخشان بنی اعتماد، تهمینه میلانی، منیژه حکمت، فریال بهزاد، نیکی کریمی، شالیزه عارف پور، انسیه شاه حسینی و…کارگردانهایی هستند که نامشان در بخشهای اعلام شده این جشنواره ایرانی به چشم نمی خورد.
منبع: رادیو فردا