حمید احدی
یک هفته بعد از ابراز نگرانی چهره های اصلی اصلاح طلب از دخالت نهادهای دولتی در کار انتخابات، انتشار نامه محرمانه معاون حزب اعتمادملی به دبیرکل جبهه مشارکت در یک خبرگزاری محافظه کار، این سوال که نامه محرمانه از کجا صید شده را مطرح و فضای سنگین رقابتی را سنگین تر کرد.
ناظران سیاسی با اشاره به سوابق پرونده هایی که محسنی اژه ای وزیر فعلی اطلاعات عهده دار آن ها بوده و سلایق وی به یادها مانده، معتقدند چنین اتفاقاتی ممکن است نشان دهنده آن باشد که وزارت اطلاعات در دوره تازه روند تازه ای را آغاز کرده که دخالت به نفع هواداران دولت در انتخابات کمتر تاثیر آن است.
نامه محرمانه
خبرگزاری فارس نزدیک به محافل قضایی سابق و اطلاعاتی فعلی [که محسنی اژه ای نمونه شاخص آنهاست] در حالی نامه محرمانه اسماعیل گرامی‌مقدم، سخنگوی اعتمادملی خطاب به دبیرکل مشارکت، را منتشر کرده که این عضو شورای مرکزی اعتماد ملی گفته بود یک نسخه از این نامه در بایگانی حزب متبوعش نگهداری می‌شود و نسخه دیگر آن به صورت محرمانه در اختیار مشارکت قرار گرفته است. طرفین هم تا پیش از انتشار این نامه از هرگونه اظهارنظر درباره محتوا و متن نامه خودداری کرده و مشارکت نیز اعلام کرده بود که به دلیل محرمانه بودن نامه، پاسخ آن نیز به صورت محرمانه به اعتمادملی ارایه خواهد شد.
مصطفی تاج‌زاده، عضو جبهه مشارکت در گفت‌وگوی خود دیشب خود با روزنامه سرمایه انتشار این نامه آن هم توسط خبرگزاری فارس را به عنوان ابزاری برای پوشاندن اختلافات داخلی اصول‌گرایان و ناکارآمدی‌های دولت دانسته و گفته پیرو بالا گرفتن اختلافات داخلی در جریان اصولگرا و حذف افراد منتسب به گروه‌های غیر از حامیان احمدی‌نژاد و همین طور افزایش اعتراضات در درون جریان‌های اصولگرا علیه سیاست‌های اقتصادی و بین‌المللی دولت نهم، هر لحظه باید منتظر پیدا شدن سوژه جدیدی باشیم که اقتدارگرایان با علم کردن آنها بکوشند ذهن جامعه را از مسایل اصلی و به ویژه مشکلات معیشتی و نیز اختلافات عمیق در جناح اصولگرا به سمت موارد فرعی سوق بدهند.
پیش از این و در موارد مشابه گزارش هایی در گفتگوهای درون گروهی و نامه ها و رفت و آمدهای اصلاح طلبان در روزنامه هایی مانند ایران، رسالت و کیهان منتشر شده که به نظر کارشناسان تنها می توانسته با همکاری نهادهای امنیتی به دست آمده باشد. روزنامه سرمایه به عوامل شنود و انتقال اطلاعات اشاره کرده و پرسیده دست‌های پنهان چگونه به سند بایگانی شده در اعتماد ملی یا نامه محرمانه در مشارکت دست یافته‌اند، و از قول سخنگوی اعتماد ملی نوشته حتی اگر نامه به نوعی به دست برخی (سایت‌ها) افتاده باشد، آنها حق انتشار آن را نداشته‌اند؛ این اقدام خلاف اخلاق سیاسی بوده و با هدف اختلاف‌افکنی در میان اصلاح‌طلبان صورت گرفته است.به عقیده وی، در هر جایی جاسوس یا دزد وجود دارد و به هر حال سرقتی صورت گرفته است، اما دست‌های پنهانی بوده‌اند که با سوءاستفاده از ابزارها و امکانات این نامه را از حالت محرمانه خارج کرده‌اند.
گفتنی است که پیش از این سرقت های اطلاعاتی متعددی در فضای سیاسی کشور صورت گرفته که همواره نیز یک جناح عامل آن نبوده است. از مشهورترین و اثرگذارترین آن ها در تابستان سال 1375 رخ داد و یک گزارش دولتی از دیدار محمد جواد لاریجانی با نیک براون رییس میز ایران در وزارت خارجه بریتانیا مانند بمب در فضای آماده برای انتخابات [دوم خرداد] منفجر شد. هفته نامه عصرما در آن زمان گزارش کرد که انتشار این گزارش، به صلاحدید علی اکبر ولایتی وزیر امور خارجه وقت منتشر شده که تصور می کرده ناطق نوری رییس جمهور خواهد شد و کاندیدای اول وی برای پست وزارت خارجه محمدجوادلاریجانی خواهد بود. اگر چه گزارش های تحلیلی بعد از انتخابات تاکید داشتند که افشای مذاکرات لاریجانی با نیک براون نه تنها به ضرر لاریجانی، که نهایتا به ضرر ناطق نوری نیز تمام شد.
نزدیک سه سال بعد، انتشار نامه یکی از مشاوران وزیر اطلاعات [سعیدامامی] درباره لایحه مطبوعات و اظهارنظرهایی درباره آن که کاملا با نظر اکثریت مجلس پنجم موافقت داشت، موجب توقیف روزنامه سلام، حوادث کوی دانشگاه و حکم حکومتی رهبر جمهوری اسلامی برای توقف رسیدگی به قانون جدیدی برای مطبوعات شد که به نظر برخی تحلیلگران به ماه عسل اصلاح طلبان با حکومت پایان داد.
اما به جز این موارد بزرگ و تاثیرگذار، تعداد مواردی که از دزدی اطلاعات سیاسی در ستون های ثابت روزنامه ها منتشر شده بیش از این هاست. چنان که فکس های ارسالی از خارج به دفتر آیت الله منتظری، گفتگوهای تلفنی اکبر گنجی و عمادالدین باقی و حتی مکالمات خصوصی شمس الواعظین در زمانی که زندان بود، همه و همه در معرض دستبرد اطلاعاتی نیروهای وابسته به جناح محافظه کار قرار گرفتند. سرقت اسناد صادق طباطبایی نامزد اولین انتخابات ریاست جمهوری، سرقت از دفتر سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و سرقت کیف دستی دبیرکل آن سازمان، سرقت حافظه کامپیوتر انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران، سرقت لب تاپ عبدالله رمضانزاده سخنگوی دولت خاتمی، سرقت از خانه عضو شورای نگهبان [مرحوم رضا زواره ای] و شکستن قفل گاو صندوق آن در زمانی که نامزد انتخابات ریاست جمهور شده بود، … نمونه های دیگری از این نوع هستند که عاملان آنها، هرگز تعقیب و افشا نشدند.
نامه منتشره
اما نامه افشا شده ظاهرا در پاسخ گفته های محمدرضا خاتمی دبیرکل سابق جبهه مشارکت نوشته شده که در جمع شاخه جوانان مشارکت و در شهر زاهدان به برخی از انتقادهایی که علیه این تشکل وجود داشت پاسخ گفته بود. گرامی مقدم این گونه سخنان را سرپوش گذاشتن بر سهم بزرگ و انکار‌ناپذیر مشارکت در شکست اصلاح‌طلبان در انتخابات دور دوم شوراها، مجلس هفتم و ریاست‌جمهوری دانسته و مشارکت را به اتخاذ برخی از اقدامات تندروانه متهم کرده و در نامه افشاشده نوشته خوب است حال که حزب مشارکت استراتژی ائتلاف را پذیرفته و عملا قصور و ناکامی‌ها را برعهده گرفته است، صادقانه اقدام به برپایی “همایش آسیب‌شناسی شکست اصلاحات” کند؛ کاری که باید به پیشنهاد آقای کروبی، آقایان خاتمی و موسوی‌خوئینی‌ها می‌کردند که آنگاه معلوم شود، مقصد کیست و مشکل کجاست؟ و برای حل مشکلات خودساخته چه باید کرد؟ آیا با روشن شدن پاسخ به این پرسش‌ها مشخص نخواهد شد که چه باید کرد؟
این‌که راهبرد ائتلاف، گامی است برای پاک کردن صورت‌مساله، آیا طرح این ناسزاگویی‌ها برای دادن یک آدرس نادرست است؟
محمدرضا خاتمی در جمع جوانان مشارکت در اردوی زاهدان اردویی در پاسخ به اتهام ها گفته بود اگر ایستادگی در برابر ظلم و انحرافات تندروی است، من افتخار می‌کنم که تندرو هستم، اگر تسلیم شدن در برابر انحرافات اعتراض است، من خودم را آلوده این اعتدال نمی‌کنم حتی اگر مجبور باشیم از سیاست کناره‌گیری کنیم.
مطابق گزارش فارس، گرامی‌مقدم خطاب به میردامادی دبیرکل مشارکت نوشته: “دو فرض را می‌توان متصور شد؛ نخست این‌که شما از این گستاخی‌ها و توهین‌ها اطلاع داشته‌اید؛ که حتما دلایلی بر آن مترتب است – از جمله به زعم ما آن را باید در عکس‌العمل و همراهی نکردن رییس مجلس ششم با رفتارهای تند و تیز و نوع طرز تفکر شما تعریف کرد و شاید تلاشی دیگر جهت انتقام‌گیری از انتخابات نهم ریاست جمهوری که امروز هنوز آتش‌های پرکینه شعله بر شرارت‌های وسیع می‌کشاند – و یا این‌که شما هم تصدیق می‌کنید که این‌گونه رفتارها و سخنان، مصداق همان شعارها و عملکردهای نسنجیده‌ای است که دائما محافظه‌کاران علیه اصلاح‌طلبان از آن سود می‌جستند؛ به همین‌گواه، ما برای عدم سوءاستفاده و بهره نگرفتن رقیبان در باب مواضع جبهه مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری نهم، سکوت اختیار کردیم.نکته دوم این‌که اگر از خبر منتشره شده توسط شاخه جوانان خود اطلاع نداشته‌اید که برای حزب مشارکت جای بسی تامل و تاسف است که توان کنترل یک جزء از شاخه‌های خود را ندارد و آن وقت مدعی است.“
وی در ادامه این نامه مجددا خطاب به میردامادی با اشاره به شخصیت سیدمحمد خاتمی خاطرنشان کرده: “شخصیت جناب آقای سیدمحمد خاتمی محبوب همه ایرانیان است و هواداران اعتماد ملی افتخار آن را دارند که نه در قدرت از خاتمی عبور کردند و نه در خارج از قدرت و مفتخرند برای جان گرفتن اصلاحات، ورود آقای خاتمی به عرصه انتخابات مجلس هشتم را خواستار باشند اما متاسفانه برخی مدعیان اصلاحات و مغزهای مغرض نمی‌توانستند تحمل کنند که خاتمی نباید در ابتکار عمل باشد.”
این مهم ترین بخش نامه معاون اعتماد ملی است که در پایان آن ابراز امیدواری شده که دبیرکل جبهه مشارکت اقدامی اقدامی جدی در زدودن رفتارهای تند و پرخاشگرانه بکند
در واکنش به افشای نامه محرمانه در خبرگزاری نزدیک به یک جناح سیاسی برخی از اعضای جبهه مشارکت بر نظر قیبلی خود پافشاری کردند که چون نامه ارسال شده محرمانه بود مشارکت از پاسخگویی به آن خودداری می‌کند.
مصطفی تاج‌زاده هم به نوشته روزنامه سرمایه تصریح کرده آغازگر این بحث مشارکت نبوده است که اکنون هم بخواهد در این باره پاسخگو باشد اما عبدالله رمضانزاده سخنگوی دولت خاتمی گفته قرار است این مساله به‌عنوان اخبار روز در جلسه شورای مرکزی مشارکت بحث و بررسی شود.