سوم تیرماه، وزیر آموزش و پرورش استیضاح می‌شود

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» با امضای ۵۵ نماینده مجلس

پس از چند روز بحث و نقد، سرانجام مجلس تصمیم خود برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش را قطعی کرد. با وجود آن‌که ۱۵ نفر از ۷۰ نماینده‌ی درخواست کننده، امضای خود برای استیضاح علی‌اصغر فانی را پس گرفتند٬ محمدرضا باهنر ـ نائب‌رئیس مجلس ـ خبر داد که وزیر آموزش و پرورش سوم تیرماه باید پاسخ‌گوی نمایندگان مجلس باشد و برای ادامه وزارت، از آن‌ها مجددا رای اعتماد بگیرد.

 محمدرضا باهنر روز گذشته با اشاره به جلسه “نمایندگان استیضاح کننده با وزیر آموزش و پرورش” در روز یک‌شنبه برای”کاهش تعدادی از امضاهای نامه”٬ گفت که گرچه تعدادی از نمایندگان امضای خود را پس گرفتند٬ اما استیضاح هفته آینده برگزار خواهد شد. 
روز یک‌شنبه علی‌اصغر فانی - با همراهی محمدباقر نوبخت، سخن‌گوی دولت - در جلسه غیرعلنی مجلس شرکت کرد. گرچه برخی نمایندگان - نظیر جبار کوچکی‌نژاد،‌ نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس - گفته بودند که این جلسه ارتباطی به استیضاح فانی ندارد. با این حال برخی دیگر از حاضران در این جلسه، گفتند که درباره استیضاح وزیر آموزش و پرورش نیز بحث‌ شد و فانی و نوبخت نتوانستند نمایندگان را قانع کنند. فانی از جمله وزرایی است که پیش از این از مجلس نهم “کارت زرد” گرفته بود.
محمدحسن آصفری، از امضاکنندگان استیضاح وزیر آموزش و پرورش، درباره جلسه مشترک فانی و نوبخت با نمایندگان، گفته بود: “اظهارات نوبخت و فانی و توجیهات آن‌ها درخصوص مشکلات آموزش و پرورش نتوانست استیضاح کنندگان را راضی کند… براساس اظهارات نوبخت عملا تصمیمی برای حل مشکل پرداخت‌های معلمان و همچنین اعتبارات وزارت آموزش و پرورش وجود ندارد”.
عبدالوحید فیاضی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز این جلسه را چنین توصیف کرد: “وزیر یک گزارش عملکردی به نمایندگان ارائه کرد که کاملا تکراری بود و هیچ نکته جدیدی در آن وجود نداشت. حدود ۱۷ نفر از ۷۰ نماینده درخواست کننده استیضاح نامه خود را پس گرفتند اما این کافی نیست”.
جلسه استیضاح فانی در حالی هفته آینده برگزار خواهد شد که به نظر می‌رسد دو فراکسیون عمده مجلس – فراکسیون رهروان ولایت و فراکسیون اصول‌گرایان ـ- با این استیضاح موافق نیستند. غلام‌علی حدادعادل٬ رئیس فراکسیون اصول‌گرایان مجلس، گفت که این استیضاح را در شرایط فعلی “به مصلحت” نمی‌داند. هم‌زمان کمال‌الدین پورموذن٬‌عضو هیات‌رئیسه فراکسیون رهروان، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آنا، درباره تصمیم این فراکسیون درباره استیضاح وزرا گفت: “مقررشد هیات‌رئیسه برای جلب اراده اکثریت استیضاح‌کنندگان و نمایندگان مجلس تلاش کرده و ترتیبی اتخاذ شود که بساط استیضاح‌ها جمع شده و طرح‌های مهم و اولویت‌دار در مجلس مطرح شود”.
 روز گذشته بهروز نعمتی، سخن‌گوی سابق هیات رئیسه مجلس نیز استیضاح فانی را “گروکشی جناحی مخالفان دولت روحانی” توصیف کرد: “بعضا دوستان فراکسیون رهروان نیز در جلساتی که باهم داریم حرف‌هایی را می‌زنند که خارج ازجلسه به آن عمل نمی‌کنند. اما مهم‌تر این است کسانی که امروز به دنبال این استیضاح‌اند دوستانی هستند که جبهه شدیدی با دولت دارند و شما می‌توانید با دیدن لیست اسامی کسانی که امضای خود را پس نگرفته‌اند این مسئله را به وضوح مشاهده کنید”.
 مجلس نهم که با اکثریت قاطعی از اصول‌گرایان تشکیل شده، شامل دو فراکسیون اصلی اصول‌گرایان و رهروان ولایت است. فراکسیون رهروان ولایت در واقع حامیان علی لاریجانی، رییس مجلس هستند. با این حال پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، برخی نمایندگان - علی مطهری، علی‌رضا محجوب و عابد فتاحی - تلاش کردند تا فراکسیونی بانام اعتدال را در مجلس تشکیل دهند. فراکسیونی که گفته می‌شود حدود صد عضو خواهد داشت؛ تلاشی که در نهایت ناتمام ماند و به نتیجه نرسید.
گرچه اصول‌گرایان از فراکسیون رهروان ولایت به عنوان فراکسیون حامی دولت نام می‌برند، اما برخی نمایندگان مجلس نظردیگری در این زمینه دارند. پیش از این ابراهیم نکو گفته بود که فراکسیون حامی لاریجانی، مسوولیت حملات به دولت را به عهده دارد: “الان قسمت مهمی از مدیریت حمله به وزارت امور خارجه یا وزارت علوم و ارشاد و یا حتی وزارت نفت با فراکسیون رهروان است. این هم مستقیما به تمایل لیدرهای این فراکسیون برای وجود چنین شرایطی بر می گردد. این‌ها مثلا در جریان کارت های زردی که به دولت داده شد کاملا تاثیر مستقیم داشتند و به نفع مخالفان دولت عمل کردند. به هر حال لیدرهای فراکسیون رهروان در جریان مناسباتش با دولت صادقانه کار نمی کنند و ژست سیاسی آن‌ها ربطی به ماهیت رفتارهایشان ندارد”.