سیریل ژولین
به عقیده کارشناسان، ایران که در چندین رویارویی در منطقه نقش مهمی را ایفا می کند، قصد ندارد نفوذ منطقه ای خود را برای رسیدن به توافق اتمی با قدرت های جهانی قربانی کند.
به عنوان مثال، ژنرال قاسم سلیمانی، یکی از فرماندهان سپاه پاسداران، در ماه فوریه از نفوذ فزاینده کشورش “از بحرین تا عراق و از سوریه تا یمن و آفریقای شمالی” قدردانی کرد. تهران براین نکته تأکید می ورزد که با تأمین تسلیحات، تجهیزات و مشاوره نظامی، از عراق در مقابل گروه جهادگرای داعش حمایت می کند. ازسوی دیگر، مارتین دمپزی، ژنرال آمریکایی، می گوید که نقش ایران و شبه نظامیان شیعه در حملات کنونی به هدف بازپس گرفتن شهر تیکریت که تحت کنترل داعش قرار دارد، می تواند “مثبت” باشد.
ولی کشورهای غربی و شیخ نشینان حوزه خلیج فارس از این نقش که درنهایت می تواند در زمینه های دیگر آسیب‌رسان ظاهر شود، نگران اند: تهران متحد اصلی حکومت اسد در منطقه در برابر شورشیان مسلح است؛ تهران متهم است که از معترضان بحرین، که اکثریت شان را شیعیان تشکیل می دهند، علیه پادشاهی سنی این کشور حمایت می کند؛ تهران همچنین متهم است که در یمن به شورشیان شیعه در تسخیر قدرت در صنعا کمک کرده.
تهران همچنین به گروه های مسلح فلسطینی، به ویژه حماس که کنترل نوار غزه را برعهده دارد، کمک مالی می کند. این کشور همچنین به عنوان رهبر حزب الله محسوب می شود. و درحالی که نخست وزیر اسراییل بنیامین نتانیاهو روز سه‌شنبه هشدار داد که ایران “درحال بلعیدن چندین ملت است”، واشنگتن اعلام کرد که “به مقابله خود با هرگونه تلاش ایران برای گسترش نفوذش در خاورمیانه، حتی در صورت توافق هسته ای، ادامه خواهد داد”. مرضیه افخم، سخنگوی دیپلماسی ایران، روز گذشته دراین خصوص گفت: “نفوذ ایران یک نفوذ معنوی است”. او در ادامه افزود: “ایران یک قدرت واقعی و مهم در منطقه است و می خواهد از نفوذ خود برای برقراری صلح، امنیت، ثبات و پیشرفت استفاده کند.” به گفته او، درخصوص تأثیر این مسأله بر مذاکرات اتمی، “این یک پارامتر خاص محسوب نمی شود، ولی درعین حال یک واقعیت است”. با این حال، وی خاطرنشان کرد که مذاکرات “صرفاً درخصوص مسأله هسته ای انجام می شود و هیچ موضوع دیگری مورد بحث قرار نخواهد گرفت”.
علی واعظ، کارشناس ایران در مرکز فکری بین المللی “گروه بحران”، نبود ارتباط میان پرونده اتمی و مسایل منطقه ای را تأیید می کند. او به فرانس پرس گفت که قدرت های جهانی و ایران “با جدیت درخصوص مسأله اول درحال مذاکره اند، ولی درخصوص مسأله دوم نیز تبادل نظرهایی صورت گرفته”. به گفته او، همکاری میان ایران و کشورهای غربی بر سر مسایل مورد اختلاف در منطقه بر دو عنصر اصلی پرونده اتمی تأثیری ندارد: “مهلت آستانه” [زمان لازم برای ایران در تولید بمب اتمی] و لغو تحریم ها. در صورتی که بحران اتمی حل و فصل شود، “آنها برای حل و فصل اختلافات خود در شرایط بهتری قرار خواهند گرفت”.
امیر محبیان، تحلیلگر سیاسی، براین باور است که “تهران تحت هیچ شرایطی نمی پذیرد که درخصوص قدرت اش وارد بحث شود”. او به فرانس پرس می گوید: “تنها قدرتی که امروز در خاک عراق علیه داعش می جنگد، ائتلاف بین المللی به رهبری ایالات متحده نیست، بلکه ایران است.” او خاطرنشان می سازد که “هیچ مسؤولی این اجازه را ندارد و به خود نیز این اجازه را نمی دهد که در مورد قدرت ایران مذاکره کند”. او نسبت به نبود استراتژی ازسوی آمریکا در سوریه “که صرفاً خواستار ترک قدرت بشار اسد بدون بررسی پیامدهای آن است” معترض است. به عقیده او، ایالات متحده “باعث تقویت مواضع گروه های تندرو مانند النصره [شاخه سوری القاعده] و داعش شده”.
او در ادامه می پرسد: “چطور توقع دارید که ایران سیاست امروز خود را تغییر دهد، درحالی که از ابتدا نیز حق با آن بوده؟” ایران “در یمن از یک جنبش مردمی حمایت می کند، درحالی که ایالات متحده حامی یک دیکتاتور است”. در این کشور، شورشیان شیعه در ماه ژانویه قدرت را در صنعا به دست گرفتند و باعث گریز رییس دولت، عبدالرب منصور هادی، به عدن شدند. او در آنجا مدام به “مشروع بودن” ریاست جمهوری خود تأکید می ورزد.
محد صدقیان، تحلیلگر مرکز عربی مطالعات ایران که در تهران مستقر است، می گوید این مسأله نیز غیرقابل تصور است که ایران از کمک به گروه های فلسطینی مبارز علیه اسراییل دست بردارد. او می گوید: “حمایت ایران از جنبش های مقاومت در منطقه، در فلسطین یا در لبنان، یک مسأله استراتژیک برای سیاست ایران است و از شرایط سیاسی یا اقتصادی تأثیر نمی گیرد.”
منبع: لوریان لوژور، ۵ مارس ۲۰۱۵http://www.lavie.fr/actualite/monde/israel-se-prepare-t-il-a-une-guerre-contre-l-iran-28-08-2012-30161_5.phphttp://www.slate.fr/story/47317/toxicomanie-came-drogue-iran-teheran
