تنها یک روز پس از تحلیف حسن روحانی در مجلس و آغاز به کار وی٬ آیتالله خامنهای٬ رهبر جمهوریاسلامی٬ محمود احمدینژاد را به عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کرد.
رهبر جمهوریاسلامی در حکمی که برای احمدینژاد صادر کرده٬ با اشاره به “تلاش با ارزش هشت ساله” احمدینژٰاد و “تجارب فراوانی که در این مورد” دارد٬ وی را به عنوان عضو مجمع منصوب کرده است.
این انتصاب در حالی انجام شده که سال گذشته و پس از انتخاب اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ غلامحسین الهام٬ از یاران نزدیک احمدینژاد٬ در مصاحبه با رجانیوز، سایت نزدیک به جبهه پایداری، با بیان اینکه رهبر جمهوریاسلامی برای جلوگیری از “بیکاری” برخی چهره های سیاسی، آنان را به عضویت مجمع تشخیص منصوب کرده است٬ گفته بود: “مجمع تشخیص مصلحت، انتصاب خود افرادش هم یک جور مصلحت است. هم مصلحت است و هم باید از اطلاعات آنها در یک جائی در نظام استفاده شود که میشود. تثبیت آقای هاشمی را هم رهبری بر تغییر وی ارجح میبینند، ولی معلوم است که مجمع کارآیی خود را از دست داده است. شاید این طور تلقی شود که این عدم کارآیی به دلیل نسبت مجمع با دولت و رفتارهای تند و کینهورزانه آن با دولت است و دولت که عوض شود، این کارآییها برمیگردد و رفتارها تغییر میکنند”.
آیتالله خامنهای اسفندماه سال گذشته٬ طی حکمی اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب و اکبر هاشمیرفسنجانی را نیز به عنوان رییس آن ٬انتخاب کرده بود. وی در دوره پنجم مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ میرحسین موسوی، محمد امامی کاشانی، محمد ری شهری، محمد رضا توسلی، بیژن نامدار زنگنه و محمد هاشمی را برکنار و محمود هاشمی شاهرودی، محمود محمدی عراقی، غلامرضا مصباحی مقدم، محمدحسین صفار هرندی، حسین محمدی، صادق واعظ زاده و احمد وحیدی را به عضویت این نهاد منصوب کرده بود.
پیش از این ناظران سیاسی پیرامون جایگاه احمدینژاد در نظام سیاسی جمهوریاسلامی سئوالهای مختلفی را مطرح کرده بودند. احمدینژاد در دوران هشت سالهی ریاستجمهوری خود کمتر در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام حاضر شده بود.
محمود احمدینژاد در مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ جانشین حسن روحانی شده است که تا پیش از انتخابات٬ به عنوان شخصیت حقیقی در این نهاد حضور داشت٬ اما اکنون به عنوان “رییسجمهور” در جلسات حضور خواهد داشت.حالا محمود احمدینژاد به عنوان شخصیت حقیقی وارد مجمع شده است.
عدم حضور احمدینژاد در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ البته با انتقاد اصولگرایان هم مواجه شده بود. آنها خبر داده بودند که آیتالله خامنهای٬ بارها از احمدینژاد خواسته در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام شرکت کند؛ اتفاقی که کمتر در این هشت سال رخ داد. عباس سلیمینمین٬از فعالان اصولگرا٬ در همینباره گفته بود: “مقام معظم رهبری بارها بر حضور رئیس جمهور در جلسات مجمع تشخیص تاکید کرده بودند اما هنوز شاهد آنیم که وی در این جلسات حاضر نمی شود”.
سایت خبر آنلاین٬ نزدیک به علی لاریجانی٬ نیز در زمان افتتاح دورهی پنجم محمع تشخیص مصلحت نظام٬ درباره غیبت احمدینژاد در جلسات آن نوشته بود: “رهبر معظم انقلاب، در حکم انتصاب اعضایش از آنها خواستهاند در جلسات مجمع حضور فعال داشته باشند”.
پیش از انتخابات ریاستجمهوری٬ اکبر هاشمیرفسنجانی در گفتوگویی پیرامون دلایل عدم حضور احمدینژاد در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ گفته بود: “این سؤال را باید از خود ایشان بپرسید. من که از طرف ایشان نمیتوانم بگویم برای چه نمیآید. ایشان در تمام این ۶، ۷ سال دو، سه جلسه آمده است. همانگونه که قبلاً گفتم در مجمع یک فضای کاملاً آزاد برای بحث و استدلال وجود دارد. چون رسانهها حضور ندارند و هر کس هر چه میخواهد بحث میکند، جواب میدهند و استدلال میآورند، انتقاد میکنند و بعد رأیگیری میکنیم. تفاوتی بین اعضا و سران قوا از این جهت نیست. ایشان جلسات دیگری که دارد، رئیس است و کمی که بحث میشود، تصمیم میگیرد… آقای عسگراولادی در دیداری از ایشان شنیده که گفته من در مجمع بحث میکنم، به آن توجهی نمیشود. آقای عسگراولادی گفته بود که اینجا با جاهای دیگر فرق میکند و مثل دولت یا شورای اقتصاد یا امثال اینها نیست. در اینجا شخصیتهای صاحب نظری نشستهاند و نظر دارند و باید هم رأی اکثریت باشد. نباید به کسی بر بخورد که حرفش رأی نیاورده است. البته این را شنیدهام و خیلی مطمئن نیستم که این باشد”.
برخی از تحلیلگران سیاسی اختلاف میان احمدینژاد و هاشمیرفسنجانی را دلیل عدم حضور رییس دولتهای نهم و دهم٬ در جلسات این نهاد دانسته بودند. به همین دلیل پس از حضور احمدینٰژاد در چند جلسه٬ برخی ـ- همچون صادق زیباکلام -ـ دلیل این مساله را “تلاش احتمالی احمدینژاد برای نزدیکی به هاشمیرفسنجانی” دانسته بودند. اما همان زمان روزنامه ایران٬ روزنامه رسمی دولت٬ با انتشار گزارشی مفصل تاکید کرده بود که تحلیلها و گزارشها در خصوص تلاش محمود احمدینژاد برای نزدیک شدن به اکبر هاشمی رفسنجانی “دروغی بزرگ” است و نوشت که “اختلاف محمود احمدینژاد و هاشمی رفسنجانی از یک دعوای سیاسی فراتر بوده و افتراق این دو در حوزه اجتماعی، سیاست خارجی، اقتصاد و فرهنگ کاملاً گفتمانی است”.
روزنامه رسمی دولت با اشاره به سخنان احمدینژاد درباره هاشمیرفسنجانی در مناظره با میرحسین موسوی٬ که گفته بود “باور ما این است که صحنه گردان اصلی، خود آقای هاشمی است. بالاخره ما میبینیم چه کسی در ستاد انتخاباتی چه کسی فعال است و اینها از کجا میروند جلسه میگذارند و ارتباطاتشان را برقرار میکنند”٬ افزوده بود: “این روزها نیز بر اساس فرمول و پروژه گره خوردگی «فتنه و انحراف» برداشتن مرزبندی میان احمدی نژاد و هاشمی رفسنجانی به طور جد در دستور کار برخی از رسانههای مدعی اصولگرایی قرار گرفته است”.
به نظر میرسد این روزها اکبر هاشمیرفسنجانی دست بالا را در حاکمیت جمهوریاسلامی نسبت به محمود احمدینژاد داشته باشد. باید منتظر ماند و دید که آیا “رییسجمهور سابق” حاضر خواهد بود در جلساتی به ریاست هاشمیرفسنجانی شرکت کند یا باز هم نسبت به حکم رهبر جمهوریاسلامی بی اعتنا خواهد بود؟