اگرچه محمد خاتمی رییس دولت اصلاحات چند بار اعلام داشته که احتمال شرکت دوباره وی در انتخابات وجود ندارد اما وحشت از شرکت وی در انتخابات مهم ترین کابوس جناح راست است و گرچه خاتمی گفته است “ما بیش از آنکه بخواهیم جناحمان حاکم باشد می خواهیم عقلانیت بر این کشور حاکم باشد” اما تبلیغات نشریات جناح راست نشان می دهد که آن ها وی را همچنان بزرگ ترین رقیب خود می دانند.
در این میان در چند روز گذشته چند صدا و چند نظر از اصلاح طلبان منعکس شده است که رسانه های جناح راست با تحلیل آن به مردم نشان می دهند که اصلاح طلبان استراتژی مشخصی ندارند.
رسانه های جناح راست این نمونه ها را برجسته کرده اند:
سا عت ۱۵: ۱۱
مصطفی کوابیان نماینده مجلس هشتم، کاندیدای بازمانده از انتخابات مجلس نهم و دبیرکل حزب مردمسالاری که خود را برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم آماده می کند اعلام کرد ”اصلاح طلبان در این دوره از انتخابات باید با نامزد واحد وارد صحنه شود. ما انتخابات سال ۸۴ را تجربه کردیم؛ احمدی نژاد دستاورد حرکت اصلاح طلبان در آن دوره از انتخابات بود ما نتوانستیم در انتخابات ریاست جمهوری نهم نامزد واحد را معرفی کنیم و این عامل باعث شد تا احمدی نژاد پیروز انتخابات شود از این رو حزب مردم سالاری طرح مناسک را پیشنهاد کرده است.”
طرح موسوم به “مناسک” چند ماه پیش از سوی کواکبیان پیشنهاد شد؛ تاکتیکی که گفته می شود نوعی کپی برداری از ایده پارلمان اصلاحات سعید حجاریان است. بر اساس طرح مناسک “طبق برآورد‌ها ۵۰ حزب اصلاح طلب در سراسر کشور وجود دارد که با معرفی کردن ۱۰ نفر از سوی هریک ازاین احزاب یک کنگره ۵۰۰ تشکیل می شود و در این کنگره کاندیداها برنامه هایشان را ارائه می دهند و هر کسی که بیشترین رای را آورد، به عنوان کاندیدای اصلاح طلبان معرفی شود.”
کواکبیان درباره اینکه آیا نامزدهای مطرح در جریان اصلاحات از این طرح استقبال کرده اند یا نه؟، افزود: “بنده با محمدرضا عارف صحبت کرده ام و وی این طرح را رد نکرده است همچنین با احزاب و تشکل‌های اصلاح طلب نیز رایزنی شده است و آنها نیز مشکلی با طرح مناسک ندارد.”
عارف نیز از جمله گزینه های این جناح سیاسی است که نام او از سوی اصلاح طلبان معتدل – شاخه یزد، مطرح می شود.
دبیرکل حزب مردمسالاری با بیان اینکه خاتمی و هاشمی بازیگردانان خوبی برای انتخابات سال ۹۲ هستند خبر داد: بنده با هاشمی رفسنجانی صحبت کردم وی به هیچ وجه تمایلی برای نامزدی در انتخابات ندارد. خاتمی هم در این دوره از انتخابات به عنوان بازیکن وارد صحنه نمی‌شود.
ساعت ۲۸: ۱۱
چند دقیقه پس از کواکبیان، اکبر اعلمی از نمایندگان پارلمان های ششم و هفتم که پیش از این سابقه ردصلاحیت در انتخابات ریاست جمهوری نهم را در کارنامه خود دارد، به همان خبرگزاری گفت: “هنوز هم شواهد حاکیست، جبهه اصلاحات باز همچون گذشته، اسیر شخصیت زدگی، شخصیت محوری، نداشتن برنامه و راهبرد مشخص و عدم انسجام و سازمان دهی و وجود شب پره هائی است که در غیاب ماه درخشنده به نام اصلاح طلب بازیگر میدان می شوند و برای کسب موقعیت و مقام خود به معامله می پردازند که البته بخشی از نواقص و کمبودها مانند عدم انسجام و سازمان دهی، ناخواسته بوده و بر این جریان سیاسی تحمیل شده است.”
اعلمی بدون آن که به احتمال شرکت محمد خاتمی اشاره کند گمانه زنی کرده که: “با توجه به عملکرد دولت نهم و دهم، اگر آقای خاتمی دوباره کاندیدا شود و در میان کاندیداها، شخصیت توانمند و برجسته ای وجود نداشته باشد، ویژگی های اخلاقی و نام آشنائی وی باعث استقبال سه باره مردم از او خواهد شد.”
واکنش این نماینده پیشین مجلس به کاندیداتوری عارف در انتخابات ریاست جمهوری آینده چنین بود: “اصلاح طلب بودن یک فرد را باید از عملکرد و مواضع او تشخیص داد. با تعریفی که بنده از اصلاحات و اصلاح طلبی دارم، هیچیک از آقایان عارف و کمالی، اصلاح طلب محسوب نمی شوند.”
کمالی دبیرکل حزب اسلامی و وزیر کار و امور اجتماعی دولت سازندگی است که از او به عنوان کاندیدای احتمالی تشکیلات خانه کارگر برای انتخابات ریاست جمهوری نام می برند.
ساعت ۲۰: ۱۵
الیاس حضرتی مدیر مسوول روزنامه اصلاح طلب اعتماد، نماینده مجلس ششم و عضو ستاد انتخاباتی مهدی کروبی باز هم در غرفه همان خبرگزاری با تمجید از احمدی نژاد اظهار داشت: “شخص احمدی نژاد شاید در شبانه روز۴ تا ۵ ساعت بیشتر نخوابیده باشد و بیشترین تلاش ها را کرده و زحمت کشیده است ولی اشکال کار دولت وی این بود که کشور را در یک وضعیت مدیریتی آزمون و خطا قرار داده و نتوانست آدم های قوی، صاحب نظر و با تجربه را جذب کند.”
حضرتی تاکید کرده: “دولت آینده نیاز به افراد کارآزموده ای دارد که سال های سال در درون انقلاب اسلامی پخته شده اند و ما از این افراد در جناح های مختلف سیاسی چه اصولگرا و چه اصلاح طلب کم نداریم که در دنیا مطرح هستند و حریف ندارند و به طور مشخص می توان از آقای خاتمی و هاشمی نام برد که حضورشان در انتخابات چه به صورت مستقیم و چه به صورت حمایت از کاندیدا موثر است.” رخی تحلیل‌های بعد از انتخابات گذشته حاکی بود که در مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ که در مرحله دوم منجر به پیروزی احمدی‌نژاد شد، تعداد کاندیداهای اصلاح طلبان بیش از اصولگرایان بود. آنها با هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، مصطفی معین و مهرعلیزاده وارد انتخابات شدند. به استدلال این تحلیلگران مجموع آرای چهار کاندیدای اصلاح طلب در مرحله نخست انتخابات ریاست جمهوری نهم بیش از ۱۶ میلیون و ۶۵۰ هزار رای بود. در نقطه مقابل همه آرای اصولگرایان ۱۱ میلیون ۵۰۰ رای بود.
به اعتقاد این دسته ناظران اگر اصلاح طلبان در مرحله اول انتخابات با کاندیدای واحدی به صحنه آمده بودند، محمود احمدی نژاد هرگز از شهرداری تهران به ریاست جمهوری نمی رسید.
کم نیستند ناظرانی که معتقدند به دلیل زندانی بودن رهبران جنبش سبز باید انتخابات آینده را تحریم کرد و از دادن نامزد برای آن خودداری کرد اما در عین حال بسیاری هم اعتقاد دارند که صندوق رای را باید فصل الخطاب مبارزات و اختلافات سیاسی دانست و از طریق شرکت در انتخابات به معضلاتی که یکی از آن ها نیز رفتاری است که با اصلاح طلبان شده است رسیدگی کرد.
از سوی دیگر بخش های رادیکال اصولگرایان و شخصیت های نزدیک به سپاه پاسداران که اصلاح طلبان را برانداز می دانند، شرط حضور این گروه سیاسی در انتخابات آتی را “توبه” از آنچه “فتنه ۸۸” می نامند اعلام می کنند.
