سناریویی به نام شهرام امیری

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» فیلم سوم هم پخش شد

همزمان با انتشار اخباری درباره تهدید به قتل فرزند شهرام امیری توسط نیروهای امنیتی در صورت باز نگشتن او به کشور، فیلمی از این پژوهشگر هسته ای ایران در سایت های اینترنتی منتشر شد که در آن با حالتی مضطرب می گوید: “با هیچ تهدید و تطمیعی از جانب دولت آمریکا حاضر نشده به کشورش خیانت کند” و “مسئولیت حفظ جانش بر عهده دولت ایالات متحده هست.” در این فیلم که دیروز در سایت های اینترنتی مانند یوتیوب منتشر شد، امیری ادعا می کند لحظاتی پیش موفق شده است در ایالت ویرجینیای آمریکا از دست ماموران اطلاعاتی این کشور فرار کند، اکنون در یک جای امن است و به زودی به ایران باز می گردد.

شهرام امیری که داستان مفقود شدن و سپس پخش فیلم هایش، به فیلم های جاسوسی شبیه است، در این نوار همچنین به دو فیلمی که پیش از این از او منتشر شده اشاره می کند و می افزاید: “فیلمی که از من در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده کاملا صحت دارد ولی فیلم دوم که توسط دولت آمریکا تهیه شده و در آن گفته ام که آزاد هستم و برای ادامه تحصیل به آمریکا آمده ام صحت ندارد و کاملا کذب است.”

امیری می افزاید: “من در اینجا آزاد نیستم و اجازه تماس با خانواده ام و دیگران را ندارم.”

او سپس می گوید “در صورتی که هر مشکلی برای من به وجود آمد یا زنده به کشورم برنگشتم مسئولیت آن با دولت آمریکاست و هیچ نوشته و گفته ای از جانب من صحت نداشته و کذب محض است.”

این پژوهشگر هسته ای ایران سپس از دولت ایران و نهادهای حقوق بشر درخواست می کند تا فعالیت های خود برای آزادی او را افزایش بدهند تا قبل از اینکه اتفاقی برای او بیفتد بتواند به کشور برگردد.

امیری در پایان این ویدئوی کوتاه خطاب به خانواده خود از آنها می خواهد که مقاوم و صبور باشند و می افزاید: “من با هیچ تهدید و تطمیعی از جانب دولت آمریکا حاضر نشدم به کشور خودم خیانت کنم و با افتخار در راه وطنم کشته شدم.”

 

همه فیلم های شهرام امیری

کیفیت آخرین ویدئوی منتشر شده از فردی که خود را شهرام امیری معرفی می کند بسیار پایین است. او در این فیلم کوتاه به شدت مضطرب است، بریده حرف می زند و به جای آنکه به دوربین نگاه کند مرتب به نقطه ای بالای کامپیوتر خیره می شود.

امیری در این ویدئو همچنین توضیح نمی دهد که اگر جایش امن است چگونه ممکن است هر لحظه توسط ماموران امنیتی آمریکا مجددا دستگیر شود و اساسا چگونه  توانسته چند بار از دست ماموران امنیتی آن کشور فرار کند، به سرعت به کامپیوتر، دوربین و اینترنت پر سرعت دسترسی پیدا کند و اقدام به تهیه و پخش گفته هایش در اینترنت نماید.

این فیلم به فاصله اندکی پس از آن پخش شد که شبکه ای بی سی آمریکا که تاکنون بیشترین اخبار و گزارش ها را درباره وضعیت امیری منتشر کرده، در گزارشی مدعی شد ماموران امنیتی جمهوری اسلامی این پژوهشگر هسته ای ایرانی را تهدید کرده اند که در صورت عدم بازگشت به ایران، فرزند او را به قتل می رسانند.

در یکی از فیلم هایی که پیش از این از آقای امیری در سایت های اینترنتی منتشر شده بود، او نام همسرش را “آذر” و نام فرزندش را “امیرحسین” بیان و آرزو می کند که به زودی آنها را ملاقات کند.

یکی دیگر از نکات جالب توجه در آخرین ویدئوی منتشر شده از شهرام امیری این است که او در ابتدای آن، تاریخ را دوشنبه 24 خرداد بیان می کند اما مشخص نیست چرا این فیلم دو هفته بعد در اینترنت منتشر شده است. این در حالی است که دقیقا یک هفته پیش، یعنی در روز دوم تیرماه فیلم دیگری از آقای امیری منتشر شده بود که او در آن می گوید این فیلم در همان روز تهیه شده است.

امیری در این ویدئو بر خلاف ویدئویی که می گوید روز 24 خرداد ضبط کرده، آرام و شمرده صحبت می کند و خطاب به خانواده اش می گوید حالش خوب است و نگران سلامتیش نباشند.

او همچنین وعده می دهد که تا چند روز آینده به ایران بازخواهد گشت و از خانواده اش می خواهد برای “بازگشت سالمش” دعا کنند.

امیری در انتهای این ویدئوی بسیار کوتاه می گوید: “مکروا ومکر الله والله خیرالماکرین”

در نخستین فیلمی که از آقای امیری در سایت های اینترنتی و سپس به سرعت در صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد، او خود را “کارشناس و محقق دانشگاه صنعتی مالک اشتر” معرفی می کند. دانشگاه صنعتی مالک اشتر وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است اما مدیریت و کادرهای آموزشی آن از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند.

این دانشگاه با هدف اجرای پروژه‎های تحقیقاتی خاص ملی و آموزش و تربیت کارشناسان و کادر ویژه مورد نیاز صنایع و مراکز تحقیقاتی کشور در سال ۱۳۶۵ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت فرهنگ و آموزش عالی تأسیس گردید.

اکثر پرسنل بخش های صنایع نظامی و هسته ای ایران از دانشجویان و فارغ التحصیلان این دانشگاه هستند.

امیری در نخستین ویدئوی خود که مدعی است سه شنبه 17 فروردین سال جاری ضبط کرده، می گوید در شهر توسان در ایالت آریزونای آمریکا به سر می برد.

او درباره چگونگی ناپدید شدن خود می گوید در تاریخ 13 خرداد 88 در یک عملیات مشترک توسط تیم های ترور و ربایش سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) و استخبارات کشور عربستان سعودی در شهر مدینه ربوده و سپس به آمریکا منتقل شده است.

امیری در این ویدئو می گوید در مدت هشت ماهی که در آمریکا به سر می برده توسط تیم های بازجویی این کشور مورد شدیدترین شکنجه ها قرار گرفته تا در مصاحبه با یک خبرگزاری آمریکایی بگوید یک فرد مهم در برنامه هسته ای ایران است و اسناد و مدارک مهمی درباره برنامه هسته ای نظامی ایران با خود دارد که به خواست خودش و برای پناهندگی در آمریکا آنها را از کشور خارج کرده است.

تلویزیون ایران پس از پخش این فیلم مدعی شد صحبت های این محقق با “روش های خاصی” به دست سازمان های اطلاعاتی ایران رسیده اما مطابق معمول توضیح نداد که اگر امیری توسط نیروهای امنیتی آمریکا ربوده شده و اکنون تحت اختیار سازمان اطلاعات مرکزی آن کشور است چگونه توانسته به راحتی و آزادانه اقدام به فیلمبرداری از خود و پخش آن در اینترنت بکند.

بلافاصله پس از نمایش این فیلم در سیمای جمهوری اسلامی، فیلم دیگری از شهرام امیری در سایت یوتیوب منتشر شد. این فیلم از کیفیت بسیار بالایی برخوردار بود و امیری در آن به همه اطمینان می دهد که در آمریکا آزاد و در امان است و برای ادامه تحصیل در این کشور به سر می برد.

او در این فیلم هم می گوید هیچ اقدامی علیه کشورش انجام نداده است. امیری خود را یک فرد غیر سیاسی معرفی می کند و مدعی می شود علاقه ای به تحقیقات هسته ای ندارد و در این زمینه هیچ دانش و تجربه ای هم ندارد.

او اضافه می کند در آمریکا در حال تحصیل در مقطع دکترای رشته فیزیک بهداشت است و پس از پایان تحصیلاتش اگر امکان سفر “با امنیت” داشته باشد به ایران باز می گردد.

 

کسی که تاسیسات فوردو را لو داد

شبکه تلویزیونی ای بی سی آمریکا اواخر ماه مارس سال جاری به نقل از منابع اطلاعاتی ایالات متحده که از آنها نامی برده نشده بود، گزارش دادکه آقای امیری به آمریکا پناهنده شده و اطلاعات ارزشمند خود از برنامه های اتمی ایران را در اختیار دولت این کشور قرار داده است.

بر اساس این گزارش، افشای برنامه ساخت یک مرکز جدید غنی سازی اورانیوم در نزدیکی قم یکی از نتایج همکاری شهرام امیری با سازمان های اطلاعاتی غرب بود. دولت آمریکا هنوز رسما این گزارش را تایید نکرده است.

خبر ناپدید شدن شهرام امیری نخستین بار توسط منوچهر متکی، وزیر امور خارجه  جمهوری اسلامی به صورت رسمی اعلام شد. او 15 مهر سال 88 یعنی چند ماه پس از ناپدید شدن امیری گفت دولت اسنادی در دست دارد که نشان می دهد آمریکایی ها مسئول بازداشت شهرام امیری، شهروند ایرانی که در عربستان دستگیر شده، هستند اما به ماهیت این اسناد اشاره ای نکرد.

مقامات جمهوری اسلامی می گویند این پژوهشگر برنامه هسته ای ایران طی سفر حج به عربستان سعودی ربوده شده است.

ایران مقررات بسیار سختگیرانه ای برای سفرهای خارجی ماموران امنیتی یا نظامی و بخصوص اشخاص فعال در برنامه هسته ای جمهوری اسلامی دارد.

روزنامه ساندی تلگراف چاپ لندن در گزارشی که روز یکشنبه 13 دسامبر 2009 منتشر کرد، مدعی شد که آقای امیری اطلاعات بسیار حساسی از برنامه هسته ای ایران را به غرب منتقل کرده است.

این گزارش به نقل از منابع اطلاعاتی دولت فرانسه حاکیست که شهرام امیری اخیرا بازرسان آژانس اتمی سازمان ملل را پیش از پرواز آنها به تهران، در یک جلسه مخفی در فرودگاه فرانکفورت در جریان این برنامه قرار داد.

بنابه این گزارش شهرام امیری که یک فیزیکدان با تخصص اتمی است در تاسیسات زیرزمینی فردو در نزدیکی قم کار کرده که اتحادیه اروپا سال گذشته از آن به عنوان بخشی از برنامه اتمی نظامی ایران نام برد.

آمریکا و متحدان اروپایی اش در ماه سپتامبر آژانس بین المللی انرژی اتمی را از وجود این مرکز غنی سازی اورانیوم در اطراف قم باخبر کردند. اما به نوشته ساندی تلگراف ملاقات ماه اکتبر با آقای امیری باعث دستیابی بازرسان به اطلاعات کلیدی یک فرد داخلی پیش از آن سفر حساس، شده است.

ساندی تلگراف می نویسد: “اما به گفته یک وبسایت تحلیل اطلاعات امنیتی با تماس های قوی در فرانسه، آقای امیری برخلاف ادعای ایران، پس از یک عملیات بین المللی تجسسی تحت هدایت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، فراری شد.”

در ادامه این گزارش به نقل از وبسایت “اینتلیجنس آنلاین” آمده است: “سازمان CIA سال گذشته پس از سفر امیری به فرانکفورت در ارتباط با کارهای تحقیقاتی اش با او تماس گرفت. یک بازرگان آلمانی نقش واسطه را بازی کرد. تماس نهایی در وین برقرار شد زمانی که امیری برای کمک به نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی به اتریش سفر کرد. لختی پس از آن، این دانشمند به زیارت در مکه رفت و از آن زمان تاکنون دیده نشده است.”

ساندی تلگراف می نویسد از زمان مفقود شدن آقای امیری اعضای سازمان ضدجاسوسی ایران سرگردان شده اند و منوچهر متکی این مورد را در یک ملاقات خصوصی با بان کی مون دبیرکل سازمان ملل درمیان نهاده است.

این روزنامه می نویسد: “جمهوری اسلامی اکنون سرنوشت سه کوهنورد آمریکایی را که در ماه ژوئیه در مرز ایران و عراق دستگیر شدند به سرنوشت گروهی از شهروندان ایرانی از جمله آقای امیری که تهران مدعی است تحت بازداشت آمریکا هستند گره زده است و به نظر می رسد که نوعی معامله در این زمینه را با میانجیگری سوئیسی ها مطرح کرده است.

واکنش رسمی دولت آمریکا این است که هیچ اطلاعاتی از محل اقامت آقای امیری ندارد، اما به نوشته این روزنامه تصور می شود که شهرام امیری در یک عملیات تحت هدایت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، هم اکنون در اروپا و تحت حفاظت یک سازمان اطلاعاتی غربی باشد. غربی ها که می خواهند مطمئن شوند ایران او را عمدا برای گمراه کردن غرب نفرستاده است، به شدت او را مورد سئوال قرار داده اند.

براساس این گزارش یک منبع نزدیک به دستگاه اطلاعات خارجی فرانسه (دی جی اس ای) به ساندی تلگراف گفته است اطلاعات آقای امیری درباره کارکردهای داخلی - بخصوص رویه های امنیتی مرکز قم - “بسیار مفید” بوده است.

این منبع گفته است: “امیری اطلاعات دسته اولی از این تاسیسات دارد و این موضوع اصلی مباحثات بوده است. آن ملاقات چنان محرمانه بود که بعید است بازرسانی که با امیری دیدار کردند نام او را می دانسته اند، چه رسد به سابقه اش. او فقط به عنوان یک نقطه تماس واقعی که از چگونگی کارکرد قم خبر دارد معرفی شد.”

بنابه این گزارش ماموران فرانسوی که از جزئیات ملاقات فرانکفورت خبر دارند امیری را یکی از درخشان ترین دانشمندان اتمی ایران با تفکر غربی و تسلط خوب به زبان انگلیسی توصیف می کنند.

این گزارش حاکیست که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در سال 2005 یک برنامه مخفی تحت عنوان “تخلیه مغزها” را آغاز کرد که هدف آن تضعیف برنامه اتمی ایران از طریق ترغیب مقام های کلیدی آن کشور به فرار به غرب بود.

 

متکی: آمریکا دروغ می گوید

در آخرین اظهارنظر رسمی یک مقام بلند پایه جمهوری اسلامی درباره شهرام امیری، وزیر امور خارجه گفت مقامات آمریکایی حقیقت را درباره امیری کتمان می کنند.

به گزارش بی بی سی، آقای متکی، روز سه شنبه ۸ تیر(۲۹ ژوئن) در یک نشست خبری در تهران گفت اینکه مشخص شده است آقای امیری در آمریکا به سر می برد، نشانه “بارز بی صداقتی” آمریکاست.

وزیر امور خارجه افزود: “با توجه به اینکه آقای امیری در کشور عربستان سعودی ربوده شده است، ایران این موضوع را از طریق سفارت عربستان و دفتر حفظ منافع و دبیر کل سازمان ملل پیگیری می کند.”

دولت عربستان سعودی هرگونه ایفای نقش در ماجرای ربوده شدن شهرام امیری را نفی می کند.

وزارت امور خارجه آمریکا چهارشنبه نهم ژوئن (۱۹ خرداد) تایید کرد که ایران از طریق دولت سوئیس درباره شهرام امیری به ایالات متحده یادداشت دیپلماتیک فرستاده است.

خبرگزاری های ایران پیش از این خبر داده بودند وزارت امور خارجه ایران سفیر سوئیس در تهران راکه به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران عمل می کند، احضار و اعتراض جمهوری اسلامی را به وی ابلاغ کرده است.

وزارت امور خارجه آمریکا درباره محتوای نامه ایران اظهار نظر نکرده، اما اعلام کرده در حال بررسی آن است.

یک مقام امنیتی آمریکا که نخواست نامش برده شود این اتهام که شهرام امیری شکنجه شده را رد کرده و گفته است: “اینکه آمریکا در شکنجه افراد با هدف گرفتن اعترافات غیر واقعی پناهنده شدن درگیر است، ادعایی نادرست است. چنین اعمالی روش ما نیست. چنین ادعایی به هیچ وجه منطقی نیست.”

ایران سازمان های اطلاعاتی غربی را، علاوه بر ربودن شهرام امیری، به ربودن علیرضا عسگری، معاون پیشین وزارت دفاع جمهوری اسلامی که در سفر به ترکیه ناپدید شد، متهم کرده و از سازمان های بین المللی برای رهایی آنان درخواست کمک کرده است.