حمید احدی
یک روز بعد از آشکار شدن دخالت بالاترین مقامات در مجادله دولت با دانشگاه آزاد، دومین زمینه اصلی درگیری دولت احمدی نژاد با نزدیکان هاشمی رفسنجانی که مترو تهران با مدیریت عامل محسن هاشمی باشد، با سخنان باقر قالیباف شهردار تهران وارد مرحله جدیدی شد. قالیباف با تاکید بر این که پروژه مونوریل غیر کارشناسی است و قابل مقایسه با مترو تهران نیست نشان داد که در این مجادله قصد همرائی با هواداران احمدی نژاد را ندارد.
این در حالی است که در سوی دیگر، کشمکش احمدی نژاد و وزیر علومش که از مخالفان قسم خورده مدیریت عبدالله جاسبی بر دانشگاه آزاد است، از نخستین روزهای روی کار آمدن دولت نهم و بر سر شهریه این دانشگاه آغاز شده است. وزارت علوم با علم بر این که کاهش شهریه امور جاری دانشگاه آزاد را متوقف می کند به بهانه دستور عمل رییس جمهور برای تثبیت قیمت ها دستور داد جلو افزایش شهریه این دانشگاه گرفته شود؛ امری که عبدالله جاسبی رییس بیست ساله این دانشگاه از انجام آن سر باز زد.
در پایان کشمکشی که با انواع فشارهای سیاسی همراه بود، احمدی نژاد با استفاده از مقام خود در ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی نحوه تعیین رییس دانشگاه آزاد را تغییر داد و در ضمن، ضرورت افزایش تعداد اعضای هیات امنای دانشگاه را نیز مطرح کرد تا هاشمی رفسنجانی، موسوی اردبیلی، میرحسین موسوی و عبدالله جاسبی اکثریت را در دست نداشته باشند و بتواند اساسنامه را تغییر دهد.
در پی این نحوه برخورد دولت با مسائل بزرگ ترین دانشگاه کشور قرار شد دو تن از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی [ از طرف رییس جمهور] در ملاقاتی با رییس هیات امنا [هاشمی رفسنجانی] راه حلی پیدا کنند که تغییر اساسنامه لازم نباشد. بر اساس تفاهم این گروه که در دفتر هاشمی رفسنجانی صورت گرفت، تغییر ترکیب هیات امنا منتفی شد اما موافقت گردید که حدی برای ریاست دانشگاه تعیین شود. در همین زمان بود که عبدالله جاسبی به روسای دانشگاه های زیر دست خود گفت دانشگاه آزاد بدون جاسبی را تمرین کنید.
چالش بر سر مترو
اما کشمکش دولت با مترو تهران که با حضور قالیباف در راس شهرداری تهران، همچنان محسن هاشمی در مدیریت عامل آن باقی مانده از جنسی دیگرست. که تنها یک بخش آن قطع کمک های دولتی به این موسسه است به ترتیبی که حتی ماده سیزده قانون بودجه هم با گذشت نیمه سال به اجرا در نیامده و مترو بدون اعتبار و پول مانده و گفته می شود ضمن تعطیل بعض کارگاه ها، از وام بانکی برای پرداخت حقوق ها استفاده می شود. درست در زمانی که به نظر می رسید با موافقت ضمنی فرهاد رهبر رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و با فشار نمایندگان مجلس دارد افقی برای حل معضلات مالی مترو باز می شود و شهرداری ناگزیر نخواهد بود که از راه های مختلف مانع از بحرانی شدن این موسسه پرکارگر شود، محمود احمدی نژاد در ابلاغیه ای بودجه معین شده توسط مجلس از مجل اعبتارهای واردات بنزین را که برای تقویت حمل و نقل شهری بود به پروژه تعطیل شده مونوریل اختصاص داد. به این ترتیب صد و پنجاه میلیون دلار عملا دور ریخته شد که به سازمانی با ریاست فرزند رییس مجمع تشخیص مصلحت پرداخت نشود. و درست در زمانی که محسن هاشمی هم با گفتن جمله “ اگر با استعفای من مشکلات مترو تمام می شود حاضرم استعفا کنم” داشت به روس دکتر جاسبی عمل می کرد، باقر قالیباف که در آستانه انتخابات شوراها تصمیم خود را گرفته و هیج امیدی به همکاری با همفکران رییس جمهور در او نیست اعلام داشت که طرحی برای هزینه چنین بودجه ای در مورد طرح مونوریل به شورا نخواهد برد. وی تاکید کرد که وقتی به شهرداری تهران آمده که مونوریل تعطیل بوده و عملا هم مونوریل را قابل قیاس با مترو نمی داند.
دو هفته بعد از آن که به نظر می رسد آتش بسی نسبی بین دولتمردان و گروه کارگزاران سازندگی [مورد حمایت هاشمی رفسنجانی]، محمود احمدی نژاد با ابلاغ مصوبه ای صد و پنجاه میلیون دلار اعتبار مصوب
مجلس را به طرح بایگانی شده مونوریل اختصاص داد، این در حالی است که محمود احمدی‌نژاد هفتهء گذشته در نشست خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره منوریل، با بیان این که در این باره جلسه‌ای با شهردار تهران نداشته، گفته بود:«به عنوان یک کارشناس حمل و نقل و ترافیک می‌گویم قطار هوایی برای تهران لازم است، خیلی هم به نتیجه می‌رسد. برخورد اگر عالمانه باشد، چرا نرسد، همان قطاری که می‌خواهیم دوبرابر خرج کنیم برود زیر زمین، یک برابر خرج می‌کنیم می‌آید روی هوا، زودتر هم ساخته می‌شود، قیمت آن هم معلوم است، همه می‌توانند بفهمند چقدر خرج شده است.»
اما قالیباف روز یکشنبه به عنوان شهردار تهران، به غیر کارشناسی بودن مسیر میدان صادقیه به فرودگاه مهرآباد برای احداث خطوط منوریل تاکید کرد و گفت:«به جرات می توان گفت که همه کارشناسان اعتقاد دارند، میدان صادقیه مسیر مناسبی برای آغاز کار منوریل نیست.» به گفته قالیباف از زمان حضور وی در شهرداری احداث منوریل متوقف بود و با این روند در آینده نیز متوقف خواهد بود. البته ممکن است و می تواند در سال های اینده اجرایی شود.»
به این ترتیب 150 میلیون دلاری که مجلس برای تقویب قوه حمل و نقل عمومی شهر تهران تعیین کرده بود به علت جدال های سیاسی متوقف ماند.
چالشی دیگر
چالش سوم که از زبان دولتمردان جدید “مافیای نفتی” نام دارد بنا به اخبار رسیده با طرحی دنبال می شود که ساختار تازه وزارت نفت نام دارد که این وزارت را به پنج شرکت تقسیم می کند و آخرین آثار نظمی را که از صد سال پیش بر عملیات استخراج و فروش نفت و مدیریت آن حاکم بوده به هم می زند که کارشناسان مشغول بررسی عواقب آن هستند.
گفته شده است که تغییر ساختار وزارت نفت در هیات دولت مشغول بررسی است و با برکناری فرهاد رهبر امید می رود که احمدی نژاد بتوان این گونه طرح ها را که توجیه فنی و کارشناسی ندارد زودتر به اجرا در آورد. همان امری که روز یکشنبه در جریان معارفه رییس جدید سازمان مدیریت شخص رییس جمهور بر آن انگشت گذاشت. وی گفت در در 26 سال اخیر ریل حرکت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اشتباه بوده و ما باید سوزن آن را عوض کنیم چون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نباید جای چک و چانه برای فلان مقدار بودجه و اعتبار باشد.»
وی افزود: «ما در قضیه بنزین، لایحهء 5⁄3 میلیارد دلاری را به مجلس دادیم و دوستان محترم در مجلس این لایحه را از 5⁄3 میلیارد دلار به 5⁄2 میلیارد دلار تقلیل دادند و گفتند این یک میلیارد دلار را در جای دیگر به کار می‌بریم; در صورتی که به نظر ما این امر خارج از برنامه است.»