وقتی لوید آستین، ژنرال ارتش در سال ۲۰۱۱ به عنوان آخرین گروه سربازان آمریکایی عراق را ترک میکرد، به نیرویهای محلی یک هشدار داد.
عراق تحت رهبری نوری المالکی شیعه بود. آستین میدید که به رغم “جریان شتابدهندههای مرگبار” از مرز ایران به سمت عراق، رهبران این کشور تهدید شدید این کشور را نمیبینند.
آستین در کنار تهدید القاعده، در مورد سه گروه تندرو شیعه تحت حمایت ایران هشدار داد، گروه هایی که در زمان جنگ عراق نیروهای آمریکایی را هدف قرار می دادند.
آستین در آن زمان فرمانده نیروهای آمریکا در عراق بود. از آن زمان او به عنوان رهبر فرماندهی مرکزی آمریکا ترفیع یافته و به عنوان مقام ارشد نظامی برای این منطقه خدمت میکند. او حالا شاهد این است که توجه نظامی آمریکا دوباره بر منطقه جنگی سابقش متمرکز شده و نیروهای زمینی محلی ناامیدانه سعی دارند حملات هوایی آمریکا را به سمت نیروهای داعش هدایت کنند.
دیگرانی که تجربه بیشتری دارند، به نفوذ ایران به عنوان عامل اصلی چرخه خشونت در عراق که به تکرار آمریکا را به درون میمکد و خطر فزایندهای را متوجه شهروندان عراقی میکند، اشاره می کنند.
ریچارد برنان، کهنهسرباز ارتش آمریکا که در مقاطع متعددی بین ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ در عراق بوده میگوید: “دست پشت پرده تمام اینها ایران است. اگر ایران سعی نمیکرد منطقه را بیثبات کند و جنگ بین شیعه و سنی را وسعت بخشد، الان با داعش طرف نبودیم.”
نگرانیهای برنان بازتاب نگرانی مقامات دولتی و نظامی هستند که با یو اس نیوز درباره تهدید ایران و نفوذ این کشور در عراق گفتگو کرده اند.
این نگرانیها با مذاکرات هستهای و فعالیت نظامی ایران در منطقه شدت یافته است. حسین دهقان، وزیر دفاع ایران هفته گذشته گفت، ایران قصد دارد به لبنان ادوات نظامی بفرستد تا به جنگ علیه داعش در مرز سوریه و لبنان کمک کند.
تلاشهای ایران نشانگر قصد این کشور برای تقویت نیروهای شیعه در عراق و پیرامون این کشور است، خصوصا در بغداد که نقاب نبرد با داعش نیت اصلی ایران در راندن سنیها از قدرت را پوشانده است.
ایران قبل از این اصرار داشت که در عراق حضور نظامی ندارد. به گزارش خبرگزاری فارس، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفته است: “ما اعتقاد داریم برادران عراقی ما، از جمله برادران کرد و سنی، قادر به دفاع از خود هستند و عراق نیازی به ایران ندارد.”
اما یک مقام ارشد نظامی ایران یک ماه بعد مطالب دیگری عنوان کرد. سرلشکر غلامعلی رشید معاون ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران در ماه سپتامبر گفت: “برخی از فرماندهان ما برای دادن مشاوره نظامی به ارتش عراق، حزبالله لبنان و مقاومت فلسطین در منطقه هستند.”
حضور نظامی ایران در عراق و مناطق دیگر، آشکارترین نشانه برای این نفوذ، اکنون خیز برداشته است. سردار قاسم سلیمانی، پس از سال ۲۰۱۱ که آمریکا عراق را ترک کرد و داعش سربرآورد، مدام بین ایران و عراق در رفت و آمد است. گفته شده او به عنوان فرمانده نیروی قدس در منطقه سبز عراق دفاتری ایجاد کرده که قبلا دفاتر دولتی و سفارتخانههای آمریکا، بریتانیا، استرالیا و متحدان غربی دیگر بوده است.
اخیرا در یک ویدئو یک فرمانده نظامی دیده میشود که به همراه گروههای شیعه به خاطر بمبارانهای آمریکا و کشته شدن نیروهای سنی که به نظر میرسید با داعش همکاری میکنند به رقص و پایکوبی میپردازد. این فرد ابومهدی المهندس، از شیعیان بصره است که از افراد ارشد تحت فرماندهی سلیمانی محسوب میشود.
اینها نشان میدهد که مسئله فرقهای شیعه و سنی دوباره در بغداد در حال مستولی شدن است. گزارشها حاکی از آن است که مبارزان داعش بسیار به بغداد نزدیک شده و در محلههای سنی در غرب نفوذ کردهاند. اگر جنگ به مناطق شهری برسد، شعله یک جنگ نیابتی را روشن میکند که از رود دجله تا محلههای شیعهنشین گسترش خواهد یافت.
این خطری است که برای کسانی که درگیری گذشته را تجربه کردهاند آشناست و اعتقاد دارند که این دقیقا همان چیزی است که ایران میخواهد.
منبع: یو اس نیوز - 27 اکتبر