فیلترینگ به ویکی پدیای احمدی‌نژاد هم رسید

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» چرا صفحه رئیس دولت مسدود شد

دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، درباره اینکه چرا صفحه محمود احمدی نژاد در ویکی پدیا توسط این نهاد فیلتر شده است، توضیح داد.

عبدالصمد خرم آبادی که مشاور قضایی دادستان کل کشور هم هست، با صدور اطلاعیه ای گفته که “تهیه کنندگان” این صفحه “نسبت های ناروایی” به رئیس جمهوری اسلامی داده اند و کارگروه نیز به همین علت محتوای صفحه را “مجرمانه” تشخیص داده و آن را فیلتر کرده است.

مسئولان کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه این نهاد را تنها مرجع فیلترینگ اینترنت در ایران معرفی کرده اند. این نهاد که توسط قوه قضائیه تشکیل شده، به ریاست دادستان کل کشور و با حضور نمایندگان دولت، مجلس و دستگاه های امنیتی و تبلیغاتی فعالیت می کند.

دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در اطلاعیه خود که ظاهرا در واکنش به خبر برخی رسانه ها درباره فیلترینگ صفحه محمود احمدی نژاد در ویکی پدیا منتشر شده، اشاره مشخصی به “نسبت های ناروایی” که به گفته او دلیل فیلتر شدن این صفحه بوده نکرده است.

خرم آبادی افزوده که این صفحه از ۱۶ ماه پیش فیلتر شده اما “متأسفانه برخی از سایت‌های خبری و روزنامه‌ها با انتشار این خبر، خواسته یا ناخواسته در جهت اهداف تهیه کنندگان مطلب مجرمانه مذکور اقدام نموده‌اند”.

وی همچنین گفته که “این عمل مذموم” با توجه به نزدیک شدن به ایام انتخابات ریاست جمهوری، امری “نامطلوب و مخرب” است.

ویکی پدیا بزرگترین دانشنامه آنلاین جهان است که با همکاری افراد داوطلب و اعضای آن نگارش و ویرایش می شود. ویرایش محتویات این دانشنامه با حفظ برخی قواعد برای تمام افرادی که به اینترنت دسترسی دارند امکان پذیر است.

در صفحه مختص به محمود احمدی نژاد در ویکی پدیا، مطالبی درباره زندگی نامه شخصی، خانوادگی، تحصیلی و سیاسی او وجود دارد. از جمله این خبر تأیید نشده برخی رسانه ها درباره تغییر نام خانوادگی وی از “سبورچیان” به احمدی نژاد.

سبورچیان یکی از نام های خانوادگی یهودیان ایران است هرچند برخی تحلیلگران ایرانی تبار اسرائیلی مانند مئیر جاودان فر، ریشه یهودی احمدی نژاد را رد کرده اند.

 

دشمن اینترنت

البته فیلترینگ اینترنت در ایران تنها محدود به صفحه محمود احمدی نژاد در ویکی پدیا نیست. نهادهای بین المللی مدافع آزادی اطلاعات و رسانه ها، حکومت جمهوری اسلامی را از بزرگترین دشمنان اینترنت در جهان معرفی می کنند.

سازمان گزارشگران بدون مرز که یکی از این نهادهاست، در گزارش سال 2012 خود پنج دولت و پنج شرکت را دشمنان اصلی اینترنت خوانده است.

در این گزارش، ایران به همراه چین، سوریه، بحرین و ویتنام پنج کشور دشمن اینترنت نام گرفته‌اند.

محور این گزارش “نظارت اینترنتی” بود و به گفته گزارشگران بدون مرز، این نظارت در دو وجه آن، یعنی “اعمال کنترل عمومی و گسترده بر دسترسی به محتوا و مطالب موجود در اینترنت و همچنین زیر نظر گرفتن فعالان در اینترنت به طور فردی” انجام می شود.

بر اساس این گزارش دولت ایران با راه اندازی شبکه اینترنت ملی که این گزارش آن را “اینترنت حلال” نامیده نظارت بر اینترنت را شدیدتر کرده است.

پیش از آن، رضا تقی پور، وزیر سابق ارتباطات و فن آوری اطلاعات گفته بود که با اجرای طرح “اینترنت پاک”، لزوم فیلترینگ در کشور از بین می رود.

او در گفت و گو با خبرگزاری دانشجویان ایران توضیح داده بود که در “اینترنت پاک داده‌ها و اطلاعات را از اینکه به سمت فیلتر شدن بروند مبرا می‌دانیم و درواقع به گونه‌ای اقدام می‌شود که دیگر لزومی به فیلترینگ نباشد.”

تقی پور توضیحات بیشتری درباره نحوه پردازش داده‌ها در “اینترنت پاک” نداده بود.

وزیر سابق ارتباطات و فن آوری اطلاعات افزوده بود که ابتدا درباره‌ خود اینترنت هم نیازی به فیلترینگ نبود اما بعد‌ها با ورود “کسب‌وکار‌های کثیف لازم بود در آن پاکسازی‌هایی صورت بگیرد.”

سرعت اینترنت در ایران بسته به شرایط سیاسی و اجتماعی متغیر است به نحوی که در زمان اعتراض‌های خیابانی به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، عملا شبکه اینترنت قطع ‎شد.

مسئولان حکومتی تأیید کرده اند که کندی سرعت اینترنت در ایران “دلایل امنیتی دارد.”

همزمان با بالا گرفتن دامنه انتقاد به شدت فیلترینگ در ایران در سال های اخیر، دولت از طرح کنترل محتوی اینترنت خبر داد. برخی از این طرح ها “اینترنت پاک”، “شبکه اینترنت ملی” و “اینترنت حلال” نام گرفته است.

جمهوری اسلامی از حدود دو سال پیش به دلایل امنیتی و همچنین نظارت بر محتوای سایت‌هایی که نامناسب می‌داند، در پی اجرای طرح اینترنت ملی یا شبکه ملی اطلاعات است.

بسیاری از کاربران اینترنت هم نگران هستند که اجرای این طرح در فازهای بعدی، به توانایی حکومت در اعمال محدودیت‌های بیشتر بر اینترنت یا حتی قطع دسترسی ایرانیان به این شبکه منجر شود.