کتاب روز♦ کتاب

نویسنده
نسرین تبریزی

‏هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را ‏منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ‏ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا ‏نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم ‏در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه ‏کتاب به نشانی زیر بفرستند. ‏

P.O.Box 94000 creteil cedex‎

France10014‎

gozar.jpg

‎ ‎گذار: مجموعه ای از عکس های سیاه و سفید نصرالله کسرائیان‎ ‎

ترجمه انگلیسی: محمد قائد

‏151 ص، تهران: موسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر، 1386، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از عکس های سیاه و سفید «نصرالله کسرائیان» است که در فاصله سال های 1346 تا ‏‏1359 خورشیدی گرفته شده. این مجموعه عکس های زیبا و تاثیرگذار که حاصل کار یکی از برجسته ترین ‏عکاسان معاصر ایران است، تصویرگر یکی از مولفه های تحولی اجتماعی است؛ تحولی که ریشه کن شدن ‏روستائیان و سرازیر شدن آنها به شهرها، در شکل دهی آن، سهمی به سزا داشت. ‏

anjomasrmashrote.jpg

‎ ‎انجمن های عصر مشروطه‎ ‎

نویسنده: فاروق خارابی

‏627 ص، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی، 1385، چاپ اول

یکی از مهم ترین دستاوردهای اجتماعی و سیاسی انقلاب مشروطیت ایران، ایجاد انجمن های سراسری بود. ‏انجمن های صدر مشروطیت نه تنها یکی از اصیل ترین و بدیع ترین پدیده های این دوره پرحادثه از تاریخ ‏ایران بودند، بلکه ابعاد گسترده نهضت ضد استبدادی و آزادیخواهانه مردم ایران را در آن روزگار به نمایش ‏می گذاشتند. در پژوهش حاضر، روند شکل گیری و جریان مبارزات و فعالیت های این تشکل های مردمی ‏بررسی شده است. عناوین بعضی از مباحث اصلی کتاب عبارتنداز: «انجمن های رسمی»، «فهرست انجمن ‏های رسمی «ایالتی، ولایتی و سایرین»، «قانون انجمن های ایالتی و ولایتی»، «ویژگی های انجمن های ‏رسمی (ایالتی و ولایتی)»، «حیطه های فعالیت انجمن های رسمی»، «انجمن های رسمی و موضوع تصویب ‏متمم قانون اساسی»، «انجمن های آزاد (غیر رسمی)»، «پیدایی و ساختار تشکیلات انجمن ها»، «فعالیت ‏انجمن های ملی و مداخله آنها در امور اجرایی»، «شیوه های عمل و مبارزه انجمن ها: روضه خوانی، ‏گردهمایی و سخنرانی، ارسال لایحه و عریضه، تحصن»، «ارگان های هماهنگ کننده انجمن ها»، «منازعه ‏انجمن ها و اتابک» و…‏

democrasivahoviatirani.jpg

‎ ‎دموکراسی و هویت ایرانی‎ ‎

نویسنده: پیروز مجتهدزاده

‏316 ص، تهران: انتشارات کویر، 1386، چاپ اول

در این پژوهش، نویسنده تلاش می کند به یک سوال اساسی پاسخ دهد: آیا ایرانیان دشمن دموکراسی بوده اند؟ یا ‏اینکه ایده دادگری در ایران باستان و اعتقاد به «عدل» به عنوان یکی از اصول پنج گانه دینی در ایران شیعی، ‏زیربنای مناسبی برای تحقق دموکراسی در ایران را بوجود می آورد؟ عناوین فصل های ششگانه کتاب ‏عبارتنداز: 1- اهمیت بازنگری تاریخ در راه خودشناسی ملی، 2- دموکراسی و هویت، 3- هویت چیست؟ ‏بحثی در اهمیت شناخت هویت ایرانی، 4- پیدایش ایران و قوام یافتن نام این کشور، 5- دادگری فلسفه حکومت ‏ایرانی است، 6- نسبت «ملت»، «حکومت» و «سرزمین» با یکدیگر در ایران نو. ‏

takadigari.jpg


‎ ‎تکدی گری در ایران‎ ‎

نویسنده: مهدی منتظر قائم

‏118 ص، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دانشگاه تهران، 1386، چاپ اول

در این کتاب، از مجموعه «تحلیل های آسیب های اجتماعی در ایران»، موضوع تکدی گری در جامعه امروز ‏ایران، با استفاده از آمار و اطلاعات معتبر، تحلیل و بررسی شده است. عناوین مباحث اصلی کتاب عبارتند ‏از: «روش شناسی»، «تکدی گری در آئینه آمار ملی»، «معرفی منابع»، «نتایج مقایسه ای و ترکیبی» و ‏‏«جمع بندی و نتایج». روش علمی و آکادمیک تدوین کتاب، آن را به صورت منبع قابل استفاده و ارزشمند ‏برای علاقمندان به مطالعه مسائل جامعه شناسی در ایران درآورده است. ‏

negashtehayetarikhi.jpg

‎ ‎نگاشته های تاریخی: از دوران باستان تا انقلاب مشروطه‎ ‎

ترجمه و نوشته: سیروس ایزدی

‏270 ص، تهران: نشر ثالث، 1386، چاپ اول

این کتاب مجموعه ای از مقالات و نوشته های گروهی از ایران شناسان اتحاد شوروی سابق است که از زبان ‏روسی به فارسی ترجمه شده و با پاره ای از نوشته های مترجم به چاپ رسیده است. این مجموعه، بیانگر ‏گوشه هایی از تاریخ و فرهنگ ایران است که کمتر از جانب ایران شناسان غربی مورد بررسی و توجه قرار ‏گرفته. عناوین بعضی از این مقالات و نوشته ها و نویسندگان آنها عبارتنداز: «درباره توران و ‏تورانیان/سیروس ایزدی»، «هند، آسیای میانه و ایران در نخستین نیمه هزاره نخست پیش از ترسایی/گ. ف. ‏ایلین، ای. م. دیاکنف»، «ایران در روزگار مادها و هخامنشیان/م. آ. داندامایف»، «زمینه های جنگ های ‏یونان و ایران/ل. م. گولسکینا»، «لشکر کشی های ماردنی، داتیس و آرتافرن/ل. م. گولسکینا»، «پارت و ‏پادشاهی یونان و باختر/ی. و. زیمل»، «عید بنی اسراییلی پوریم و سیزده بدر ایرانیان/سیروس ایزدی»، ‏‏«توجیه پادشاهی و استدلال بنیاد آن در دوران آغازین فرمانروایی اشکانیان/گ. آ. کشلنکو»، «آیا قهرمان ملی ‏ایران، بابک خرمی، دلاور آذربایجان، کافر و یا ترک بوده است؟/سیروس ایزدی» و… ‏

bazihayekohandariran.jpg

‎ ‎بازی های کهن در ایران‎ ‎

نویسنده: علی بلوکباشی

‏120 ص، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، 1386، چاپ اول

در این کتاب، بازی های کهن مردم ایران، در شش فصل معرفی می شود. فصل نخست به توضیح خاستگاه ‏بازی ها و طبقه بندی آنها به طور کلی و بر اساس زمینه تاریخی و ویژگی های ساختاری، موضوعی، روان ‏شناختی و تعلیم و تربیتی و مانند آن، و شرح برخی طبقه بندی های کلی و رایج بازی و بازی های کهن و ‏سنتی ایران می پردازد. در پنج فصل دیگر، پنج بازی معروف، یعنی «تاب بازی»، «سرمامک بازی»، ‏‏«دولک بازی»، «ترنابازی» و «گنجفه بازی»، به لحاظ تاریخی و اجتماعی، بررسی و تحلیل شده است. ‏

maktabdarfarayandtakamol.jpg

‎ ‎مکتب در فرایند تکامل‎ ‎

نویسنده:‏‎ ‎سید حسن مدرسی طباطبایی

انتشارات کویر، 1386، چاپ اول.‏

کتاب مکتب در فرایند تکامل که نظری دارد بر تطور مبانی فکری تشیع در سه قرن نخستین توسط حجت ‏الاسلام سید حسن مدرسی طباطبایی تحریر شده است.این کتاب از جمله آثاری است که طی چند سال گذشته ‏همواره به صورت زیراکس و پلی کپی وچاپ غیر قانونی در راسته کتاب فروشی های کتاب های دست دوم ‏تهران با قیمت زیادی به فروش می رسیده به طوری که قیمت این کتاب حدودا 400 صفحه ای گاهی به 15 ‏هزار تومان هم می رسید.اما در اواخر تابستان این کتاب به همت انتشارات کویر- که کتابهای بحث برانگیز ‏دیگری را در کارنامه نشر خود دارد- منتشر شد. نویسنده این کتاب علاوه بر اینکه از تحصیلات حوزوی ‏برخوردار است، به تحصیلات دانشگاهی نیز پرداخته و در دانشگاه های معتبر انگلیس و آمریکا به تدریس ‏اسلام پرداخته است و از جمله در دانشگاه هاروارد آمریکا صاحب کرسی”مهدی” که به مسائل پیرامون امام ‏دوازدهم شیعیان مربوط می شود، بود.‏

مدرسی در این کتاب به مسایل سه قرن اول اسلام که رفته رفته مبانی شیعه ایجاد شد پرداخته و به بررسی ‏نگرش و رفتار امامان نسبت به تشیع پرداخته است.از جمله در این بحث به مساله “وجوهات” و “سهم امام” ‏پرداخته و برخی از مسائلی را که شیعیان امروز به آن اعتقاد دارند از منظر تاریخی مورد نقد قرار داده است. ‏این کتاب درست به دلیل همین بررسی در همان هفته های اول نایاب شده و تمام نسخه های آن در مهرماه به ‏فروش رفته است.اما چاپ های بعدی این کتاب در حال آماده شدن است.‏

yadnameabolfazlbeyhaghi.jpg

‎ ‎یادنامه ابوالفضل بیهقی (مشهد 21 تا 25 شهریور 1349)‏‎ ‎

به کوشش: دکتر محمد جعفر یاحقی

‏694 ص، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، 1386، چاپ سوم

این کتاب، شامل مجموعه مقالات و سخنرانی هایی است که به وسیله استادان و پژوهشگران ایرانی و ‏خارجی، در همایش بزرگداشت «ابوالفضل بیهقی» که در روزهای 21 تا 25 شهریور 1349 در مشهد ‏برگزار شد، ایراد گردید. چاپ سوم این مجموعه ارزشمند با تجدید نظر، حروف چینی جدید، و همراه مقدمه، ‏نمایه و ترجمه مقالات انگلیسی منتشر شده است. عناوین بعضی از مقالات و نویسندگان آنها عبارتنداز: ‏‏«جهان بینی ابوالفضل بیهقی/محمد علی اسلامی ندوشن»، «یاد کرمان از بیهقی/محمد ابراهیم باستانی ‏پاریزی»، «زن در تاریخ بیهقی/شیرین بیانی»، «روش علمی در تاریخ بیهقی/تقی بینش»، «نکاتی راجع به ‏تاریخ بیهقی/محمد پروین گنابادی»، «تحقیق برخی از اماکن تاریخ بیهقی/عبدالحی جیبی»، «بیهقی ‏فیلسوف/محمد تقی دانش پژوه»، «لغات ترکی، مغولی و چینی در تاریخ بیهقی/قیام الدین راعی»، «تحقیق در ‏اشعار و امثال فارسی تاریخ بیهقی/ضیاء الدین سجادی»، «گروه های مذهبی در خراسان عصر غزنویان/ کان ‏کاگایا»، «بررسی تطبیقی تاریخ بیهقی و آثار مورخان دوره سلجوقی/کنت آلن لوتر» و «ابوالفضل بیهقی به ‏عنوان یک تاریخ نگار/راجر سیوری». ‏

demicrasudarvaravr.jpg


‎ ‎دمکراسی در برابر سرمایه داری (تجدید حیات ماتریالیزم تاریخی)‏‎ ‎

‏ نویسنده: الن میک سینزوود

مترجم: حسن مرتضوی

‏348 ص، تهران: نشر بازتاب نگار، 1386، چاپ اول‏

نویسنده این کتاب، خانم «الن میک سینزوود»، دکتر علوم سیاسی از دانشگاه کالیفرنیا- لوس آنجلس و سال ها ‏عضو هیئت تحریریه مجله های «نیو لفت ریویو» و «مانتلی ریویو» بود. او در این سال ها، همکاری گسترده ‏ای با نظریه پردازان بزرگ مارکسیست در آمریکا، هم چون «هری مگ داف» و «پل سوییزی» داشت و آثار ‏گوناگونی در دفاع از مارکسیسم در دوران معاصر نوشت. در کتاب حاضر «میک سینز وود» این بحث را ‏مطرح می کند که با فروپاشی کمونیسم، پروژه تئوریک مارکسیسم و نقد آن از سرمایه داری، بیش از هر زمان ‏دیگری مناسبت دارد و اهمیت می یابد. او در این کتاب، برنامه نقادانه ماتریالیسم تاریخی را، با باز تعریف ‏مفاهیم پایه ای و نظریه تاریخ آن، به شیوه ای خلاقانه و بدیع احیاء می کند و از آن برای تشخیص ویژگی ‏سرمایه داری به عنوان نظامی از مناسبات اجتماعی و قدرت سیاسی بهره می برد. ‏

taghirat.jpg

‎ ‎تغییرات اجتماعی – اقتصادی در ایران عصر صفوی‏‎ ‎

نویسنده: داریوش نویدی

ترجمه: هاشم آقاجری

‏248 ص، تهران: نشر نی، 1386، چاپ اول

این کتاب که ترجمه رساله دکترای منتشر نشده ای در گروه جامعه شناسی دانشگاه «وندربیلت» در ‏آمریکاست، کوشیده است تا براساس نظریه شیوه تولید و با اتکاء به ساختار سیاسی، دیوانی و اقتصادی، علل ‏عدم تکوین شیوه تولید سرمایه داری در ایران عصر صفوی (قرن شانزدهم و هفدهم میلادی) را تبیین کند. ‏موضوعاتی که در این رساله به طور خاص مورد توجه و بررسی قرار گرفته است عبارتنداز: 1- حکومت ‏مرکزی و حکومت های محلی و روابط آنها با یکدیگر در دوره صفوی؛ 2- تصدی ارضی، رانت و مالیات؛ ‏‏3- سرشت روابط شهر و روستا؛ 4- تقسیم کار اجتماعی در آن دوران؛ 5- نظریه شیوه تولید و صورت بندی ‏اجتماعی- اقتصادی. این نظریه نخست در سطحی تئوریک، بررسی و تحلیل، و سپس در مورد تغییرات ‏اجتماعی ایران به کار بسته شده است. ‏

golvagiah.jpg

‎ ‎گل و گیاه در هزار سال شعر فارسی (تشبیهات و استعارات)‏‎ ‎

نویسنده: بهرام گرامی

با مقدمه: ایرج افشار

‏558 ص، تهران: انتشارات سخن، 1386، چاپ اول

در گنجینه شعر کلاسیک فارسی، به گل ها، میوه ها، درختان و دیگر گیاهان، اشاره های بسیار شده است. ‏شاعران فارسی سرا، در آثار گوناگون خود، از تشبیهات و استعارات بسیار استفاده کرده اند که به گل ها و ‏گیاهان مربوط می شوند. در پژوهش حاضر که با مراجعه به آثار 146 شاعر فارسی زبان در ده قرن گذشته ‏شکل گرفته، تشبیهات و تعبیرات شاعرانه از گل ها و گیاهان، گردآوری شده است. برای هر گل یا گیاه، جنس ‏و گونه و خانواده آن، همراه با نام علمی اش ذکر گردیده است. این کتاب ارزشمند که «ایرج افشار»، آن را ‏‏«یادگار نامه ادبی – گیاهی» نامیده، شامل نام و نشانی نود و هشت گل و گیاهی است که شاعران فارسی زبان ‏از نام آنها در آثار خود استفاده کرده و یا تعبیرات و تشبیهاتی برای آنها ساخته اند. ‏

khanesh.jpg

‎‎خوانش: فصلنامه ادبی- داستانی‏‎‎

سال دوم، شماره هفتم، پاییز هشتاد وشش

‏«خوانش» فصلنامه ای است که از حدود دو سال پیش تا کنون، در حوضه ادبیات و با تاکید بر ادبیات داستانی ‏در ایران منتشر می شود. شماره هفتم این فصلنامه شامل مقالات و نوشته هایی در زمینه داستان خوانی، شعر ‏خوانی، نقد شعر و ادبیات کودکان است. عناوین بعضی از این نوشته های این شماره و نویسندگان آنها عبارتند ‏از:« ما مرده به دنیا آمدگانیم؟/سیاوش جمادی»، «بازهم درباره روایت، داستان و پلات/فتح الله بی نیاز»، ‏‏«بازگشت به سفر/عباس عبدی»، «کلماتی که زندگی می کنند در مرگ معنا/منصور پویان»، «روایت علیه ‏روایت/مهدی صمدانی»، و «چرا و چگونه باید هری پاتر بخوانیم؟/زری نعیمی»‏