سارا مقدم
وکیل بهنود شجاعی، در گفت و گو با روز ایرادات حقوقی و سیر رسیدگی به پرونده وی را تشریح کرد. پرونده بهنود شجاعی که قبلا اعلام شده بود در فهرست اعدامیان روز چهارشنبه 4 دیماه قرار دارد، دیروز بعد از درخواست دادستان تهران برای بررسی بیشتر، بار دیگر در مرحله اجرا متوقف شد.
محمد مصطفایی وکیل بهنود شجاعی، در واپسین ساعاتی که موکل نوجوانش در فرصت مرگ و زندگی گرفتار تردیدهای موجود بود، به روز می گوید: نظر شعبه 74 دادگاه در مورد اجرای حکم هنوز پس گرفته نشده. بلکه طبق درخواست آقای دادستان قضات این شعبه فیلمی را که در آن اولیای دم در حضور شاهدان رضایت به گذشتن از قصاص بهنود شجاعی داده بودند را بازبینی می کنند.
قاضی مرتضوی، دادستان تهران، پس از ارسال پرونده بهنود شجاعی به اجرای احکام، با ارسال نامه ای به رئیس دادسرای جنایی استان تهران خواستار بازبینی فیلمی شد که گفته می شود در آن صاحبان خون در حضور پنج فردی که برای رضایت گرفتن اقدام کرده بودند، رضایت خود را از عدم اجرای قصاص اعلام کرده بودند.
به گفته محمد مصطفایی، پیش از این، استشهاد شاهدان آن جلسه به شعبه 74 دادگاه تقدیم شده اما مورد تایید دادگاه مبنی بر رضایت صاحبان خون قرار نگرفته بود.
مصطفایی در این مورد می گوید: طبق بند الف ماده 230 آیین دادرسی مدنی، اثبات عفو از قصاص با گواهی دومرد صورت می گیرد. ما لایحه ای تقدیم دادگاه کردیم که در آن پنج نفر (آقایان عزت اله انتظامی، پرویز پرستویی، رضویان، گلزاری و محمد مجابی) شهادت داده بودند به عفو از قصاص در مورد بهنود. اما این استدلال مورد پذیرش دادگاه قرار نگرفت. این استشهاد باید طرف سوال شاهد ان در دادگاه قرار می گرفت و ایشان باید به دادگاه خوانده می شدند و شهادتشان را تایید می کردند و در این صورت قصاص، طبق ماده 612 قانون مجازات اسلامی منتفی می شد و اگر شهادت را تایید نمی کردند، آنگاه بحث فرق می کرد. اما دادگاه وارد این مرحله نشد و از اساس استشهاد را نپذیرفت.
دروری دایک عضو فعال سازمان عفو بین الملل که حوزه ایران را پوشش می دهد، در باره واکنشهای بین المللی در خصوص اعدام نوجوانان در ایران به روز می گوید: تحت اساسنامه سازمان ملل، با رهبری شورای امنیت این سازمان، این نهادها تا زمانی که کشوری صلح جهانی را تهدید نمی کند نمی توانند در امورشان دخالت مستقیم کنند. البته شکایت از دولتها مجاز و صدور قطعنامه و… اما تا زمانی که نقض حقوق بشر از جمله اعدام نوجوانان در چارچوب نظام های داخلی است، نهادهای بین المللی حقوق بشری نمی توانند بیش از اینها موثر باشند. وی جنگ داخلی زیمبابوه را مثال دیگری در این مورد می داند اما می گوید وقتی جنگ رواندا و یوگسلاوی تبدیل به تهدید بین المللی شد، شورای امنیت سازمان ملل به کشورهای دیگر اجازه دخالت مستقیم داد.
با توقف اجرای حکم بهنود شجاعی، نوجوانی که در16 سالگی در نزاعی باعث قتل جوانی دیگر شد و در همان سن نیز حکم اعدام دریافت کرد، این جوان برای سومین بار تا پای چوبه دار می رود.
قعالان حقوق بشر در ایران و جهان تاکنون بارها خواستار توقف کامل صدور و اجرای حکم اعدام نوجوانان در ایران شده اند و اگر چه این خواسته، در توقفهای موقت اجرای احکام نوجوانانی همچون بهنود موثر بوده است. اما در برخی موارد که افراد ناشناخته مانده اند یا دور از مرکز بوده اند این احکام براحتی اجرا شده است. درسال جاری خورشیدی تا کنون شش نوجوان محکوم به اعدام حکمشان اجرا شده است که یک نفر از ایشان در زمان اجرای حکم 17 ساله بوده است.