علبی اکبر دارینی
محمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران در هفته جاری میزبان کنفرانس برجسته ای با حضور کوفی عنان- دبیرکل سابق سازمان ملل- و سایر افراد سرشناس است. به این رویداد، به چشم تلاش یک اصلاح طلب برای بازگشت به تب و تاب انتخابات حیاتی ریاست جمهوری در ایران نگریسته می شود. خاتمی به عنوان مخالف همیشگی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور تندروی کشور، بر حجم انتقادات خود در ماه های اخیر افزوده است. خاتمی برای به چالش کشیدن احمدی نژاد در انتخابات ماه ژوئن، تحت فشار فزاینده ای از سوی میانه رو ها قرار گرفته است.
طرفداران خاتمی معتقدند کسب یک پیروزی از سوی یک میانه روی سیاسی، خواهد توانست برای خروج از انزوای بین المللی به ایران کمک کند.
اما خاتمی اصرار دارد هنوز تصمیمی نگرفته است و دربرابر این اظهار نظر که حضور میهمانان سرشناس او به نوعی پشتیبانی از فعالیت آتی انتخاباتی وی محسوب می شوند، واکنش تندی نشان داد.
خاتمی به خبرنگاران گفت: “ایران کنفرانس هیچ ربطی به انتخابات ریاست جمهوری ندارد.“
اصلاح طلبان مشتاق هستند حضور رهبران سابق دنیا- از جمله ماری روبینسون رئیس جمهور سابق ایرلند، رومانو پرودی و لیونل ژوسپن نخست وزیران سابق ایتالیا و فرانسه- را به عنوان نمادی از پشتیبانی از خاتمی تفسیر کنند.
گزارش می شود این افراد سرشناس در هنگام اقامت در ایران، برنامه ای برای دیدار با آقای احمدی نژاد نداشته باشند. البته عنان بعد ازظهر دوشنبه به طور جداگانه با رئیس جمهور ایران دیدار کرد.
انتخابات ماه ژوئن برای احمدی نژاد که برگزیده شدن او در سال 2005 همراه با وعده بهبود وضع معیشتی مردم معمولی در ایران بود، بسیار حیاتی است. وی از سال گذشته به دلیل ناتوانی در عمل به وعده هایش هدف انتقادات فزاینده قرار گرفته است.
ایران در دوره احمدی نژاد با انزوای بین المللی، قیمت های سر به فلک کشیده و حتی تهدیداتی از سوی آمریکا و اسرائیل برای دست زدن به حملات هوائی و متوقف ساختن برنامه هسته ای آنها در بحبوحه هراس غرب از توسعه این برنامه به ساخت یک بمب هسته ای روبرو است.
مهدی کلهر، یکی از مشاوران ارشد احمدی نژاد روز یکشنبه به خبرگزاری دولتی ایران گفت، ایران تنها درصورتی به گفتگو با آمریکا می پردازد که نیروهایشان را از خلیج فارس خارج کنند و دست از حمایت از اسرائیل بردارد.
از دید بسیاری از میانه روها و اصلاح طلبان، خاتمی تنها شانس ایران برای پایان دادن به انزوای کشور محسوب می شود.
اصلاح طلبان ایران درحالیکه هشت ماه تا اتخابات باقیمانده است، اصرار دارند خاتمی می بایست پا پیش بگذارد.
مصطفی تاج زاده اصلاح طلب سرشناس گفت: “کشورمان ایران در معرض خطر است. خاتمی باید برای حفظ ایران از فاجعه و نابودی در انتخابات آتی شرکت کند.“
او گفت: “وضعیت فعلی در ایران، رد تقاضای شرکت در انتخابات پیش رو را دشوار ساخته است. لحن او هم نشان می دهد که جدی تر از گذشته به این موضوع فکر می کند.“
مجید انصاری نیز اعتقاد دارد تحرکات اخیر نشان می دهد خاتمی خود را برای شرکت در انتخابات آماده می کند.
انصاری به آسوشیتدپرس گفت: “اکنون خیلی محتمل است که خاتمی برای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده حضور خواهد یافت.“
میهمانان خاتمی از ابراز نظر درباره احتمال نامزدی وی خودداری کرده اند و احتمالاً آنها نمی خواهند طرفداران احمدی نژاد، این موضوع را دخالتی در مسائل داخلی ایران تفسیر کنند.
چهره های شاخص دیگر در این کنفرانس شامل خورخه سمپینو رئیس جمهور سابق پرتغال، چاندریکا کوماراتونگا معاون سابق رئیس جمهور سریلانکا، صادق المهدی نخست وزیر سابق سودان، و فدریکو مایر مدیرکل سابق یونسکو هستند.
خاتمی به عنوان رئیس مؤسسه گفتگوی میان فرهنگ ها و تمدن ها، میزبان یک کنفرانس دو روزه است که روز سه شنبه به کار خود پایان می دهد. این کنفرانس به بررسی مفاهیم دینی و فرهنگی می پردازد و افراطی گری را نفی می کند.
عنان و تعدادی دیگر از چهره های حاضر پس از پایان این کنفرانس در بعدظهر سه شنبه یا در روز چهارشنبه، برای دیدار از زادگاه خاتمی، عازم شهر یزد در مرکز ایران می شوند.
منبع: واشنگتن تایمز- 13 اکتبر