انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی ایران در بیانیهای اعلام کرد بیش از شصت نفر در حین مراسم تشییع جنازه ابراهیم جعفرزاده و مینا کهربایی از فعالان آذربایجانی دستگیر شدند؛ اما شاهدان عینی در آخرین ساعت شب گذشته به روز خبر دادند که برخی از این افراد بعد از چند ساعت آزاد شدهاند.
به گفته شاهدان عینی، این بازداشتها روز سه شنبه، ۵ مهرماه و به دنبال حمله نیروهای امنیتی به کاروان عزاداران صورت گرفته است. آنها میگویند این تجمع سیاسی نبوده و بازداشتها احتمالا به دلیل هراس نیروهای نظامی از ایجاد تجمع از سوی صدها شرکت کننده در مراسم تشییع، صورت گرفته است.
بازداشت دهها نفر در خوی
آداپ، انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی در بیانیه خود اعلام کرده است شرکت کنندگان در این مراسم عزاداری با سردادن شعار “آذربایجان باشین وار اولسون – آذربایجان تسلیت” از مقابل بیمارستان قمر بنی هاشم خوی تا میدان بسیج این شهر اقدام به تشییع جنازه دو فعال آذربایجانی و فرزندشان کردند.
ابراهیم جعفرزاده و مینا کهربایی، که هر دو از فعالان مدنی آذربایجانی بودهاند به همراه فرزند خردسالشان روز دوشنبه، ۴ مهر ماه، بر اثر یک حادثه رانندگی کشته شدند. آداپ، در بیانیه خود این حادثه را “مشکوک” خوانده است.
یک شاهد عینی در خوی، که روز سه شنبه در مراسم تشییع جنازه این سه نفر شرکت داشته است به روز میگوید: “ساعت ۹ صبح بیش از هزار نفر در مقابل بیمارستان قمر بنی هاشم شهرستان خوی جهت شرکت در مراسم تشییع جنازه حضور پیدا کردند و قرار بود حوالی ساعت ده مراسم خاکسپاری انجام شود. اما به دلیل خودداری مسئولان بیمارستان از تحویل اجساد، این مراسم تا ساعت ۱۲ به طول انجامید.”
این شاهد عینی که خود را حبیبپور ولی معرفی کرد به روز گفت: “مردم حوالی ساعت ۱۲ و نیم ظهر با سردادن شعار لا إله إلا الله و آذربایجان تسلیت از بیمارستان به سوی میدان اصلی شهر حرکت کردند که در جریان آن نیروهای امنیتی به مراسم حمله و با ضرب و شتم برخی از شرکت کنندگان تعداد زیادی را دستگیر کردند.”
انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی با انتشار اسامی چهل نفر اعلام کرده است که در جریان این مراسم بیش از شصت تن بازداشت شدهاند.
یک شاهد عینی دیگر میگوید: “بازداشتها پس از آن صورت گرفت که اجساد را سوار آمبولانس کردند تا به روستای محل تولد جعفرزاده منتقل شود. در مسیر، سرنشینان یکی از اتوبوس هایی که برای انتقال عزاداران تدارک دیده شده بود مستقیما به هنگ مرزی منتقل و آنجا همگی بازداشت شدند.”
او میگوید: “تعداد دیگری را نیز به صورت پراکنده بازداشت کردند، شاید بتوان گفت در مجموع ۵۰ نفر بازداشت شدند. عده زیادی از آنها حوالی ساعت چهار عصر آزاد شدند. به گفته خانوادهها از این تعداد در حال حاضر تنها ۱۵ نفر در بازداشت به سر میبرند.”
شاهدان عینی میگویند مردم در این مراسم شعار سیاسی سر ندادند اما از آنجایی که تعداد شرکت کنندگان بیش از هزار نفر بود، ماموران امنیتی بیم آن را داشتند که مراسم تبدیل به تجمع اعتراضی شود.
ساولان سسی، ارگان انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی اعلام کرده است که از محل بازداشت و اتهامات افراد بازداشت شده اطلاعی در دست نیست و بازداشت شدگان تاکنون تماسی با خانواده نداشتهاند.
اعتراضها در آذربایجان
برخورد با شرکت کنندگان در مراسم تشییع جنازه فعالان مدنی در شهرستان خوی در آذربایجان غربی تنها یک ماه بعد از تجمع گسترده هواداران محیط زیست در شهرهای مختلف آذربایجان به ویژه شهرهای تبریز و ارومیه صورت میگیرد.
این تجمعات پس از مخالفت مجلس با طرح دو فوریتی جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه از طریق انتقال و پمپاژ آب از رودخانههای ارس و سیلوه، روی داد.
در جریان این اعتراضها شمار زیادی از شهروندان آذربایجانی در شهرهای ارومیه، تبریز و اردبیل بازداشت شدند.
بر اساس گزارش منابع حقوق بشری آذربایجان، دهها نفر در جریان این تجمعها بازداشت شدند و هنوز از اتهامها و وضعیت نگهداری تعدادی زیادی از آنها اطلاعی در دست نیست.
بعد از اعتراضات شهروندان به وضعیت دریاچه ارومیه، دولت اعلام کرد ۹۰۰ میلیون دلار برای جلوگیری از خشک شدن آب دریاچه ارومیه اختصاص میدهد.