آیت‌الله هاشم زاده هریسی نماینده آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری، در گفتگویی با سایت نامه‌نیوز گفت: “بحثی که اخیرا پیرامون ریاست آقای هاشمی‌رفسنجانی مطرح شده است را به عنوان یک حق طبیعی برای وی می‌دانم وهیچ فردی نمی‌تواند مانع این حق شود. آیت الله هاشمی پیش از این در سمت ریاست مجلس خبرگان و نایب رئیسی فعالیت کرده اند و به نوعی می توان گفت امتحان خود را پس داده‌اند. با ریاست دوباره ایشان هیچ تغییر و تفاوتی نیز در مجلس‌خبرگان صورت نخواهد گرفت زیرا این همان مجلسی است که ایشان زمانی ریاست آن را برعهده داشتند.”
زمزمه ریاست هاشمی رفسنجانی بر مجلس خبرگان که از چند روز پیش و پس از مرگ مهدی‌کنی شدت گرفت، اکنون به یکی از اخبار مهم در صحنه سیاسی ایران تبدیل شده است. مجلس خبرگان گرچه در حال حاضر مجلسی فرمایشی و بی‌خاصیت محسوب می‌شود، لیکن اهمیت آن در زمان مرگ احتمالی رهبر جمهوری اسلامی بر کسی پوشیده نیست. در واقع اینکه چنین رقابتی بر سر ریاست این مجلس در گرفته، رقابتی پنهان برای صندلی رهبری و اثر گذاری احتمالی بر انتخاب رهبر آینده است.
در اسفندماه سال ۱۳۸۹، ریاست خبرگان رهبری به مهدوی‌کنی رسید. در آن زمان، هاشمی رفسنجانی برای ریاست خبرگان کاندیدا نشد و گفته می‌شد که فشارها برای حذف او از ریاست خبرگان با اشاره سیدعلی خامنه‌ای بوده است. پس از انتخاب مهدوی‌کنی به ریاست خبرگان، اعضای این مجلس به دیدار سیدعلی خامنه‌ای رفتند و او در آن جلسه این اتفاق را “انتخابی بجا و به حق” توصیف کرد و گفت: “ایشان از ابتدای انقلاب تا امروز در همة عرصه‌ها از جمله روحانیت ـ سیاست ـ مسائل جاری کشور ـ حوزه و دانشگاه، و دیگر عرصه ها، شخصیت برجسته و بارزی بوده اند.”
آن سال‌ها، هاشمی رفسنجانی در حال از دست دادن موقعیت‌های سیاسی خود بود و علت آن هم حمایت نکردنش از نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸ عنوان می‌شد.
بعدها متن سخنان هاشمی‌رفسنجانی در جلسه آخری که ریاست خبرگان را برعهده داشت منتشر شد که در آن گفته بود: “می‌بینید که در این چند ماه اخیر، چه غوغایی به سر این مسئله به وجود آمده تقریباً القاء این اختلافات همه چیز را تحت تأثیر قرار داده است. اگر این اختلاف از خانه ما باشد تأثیر آن به جاهای دیگر خیلی سریع‌تر است. باید این مسئله را خیلی جدّی گرفت، من از دو سه ماه پیش، احساس کردم که نوعی سازماندهی برای مسئله ریاست خبرگان شده است. البته از راههای ناصواب.”
او اضافه کرده بود: “در اجلاس قبلی یادتان هست دو سال پیش از آقای مهدوی‌کنی خواهش کردم که بیایند و نامزد شوند. قبل از آن با آیت‌الله طبسی مکرر صحبت کردم گفتم شما این مسئولیت را بپذیرید، من به شما کمک می‌کنم، اگر در مشهد هستید؛ ایشان هم نپذیرفتند، حقیقتاً برای این ماندم که فراجناحی را در این نهاد مقدس که سایه‌اش باید همه جا مستدام باشد حفظ کنم. چون از اینجا باید فراجناحی به جاهای دیگر هم سرایت کند و مردم همه بتوانند به عنوان پشتوانه به آن مراجعه کنند.”
کناره‌گیری نهایی اکبرهاشمی‌رفسنجانی از ریاست خبرگان به عنوان پیروزی هواداران تندرو سیدعلی خامنه‌ای تلقی شد،به همین دلیل است که بازگشت احتمالی هاشمی‌رفسنجانی به این جایگاه حساسیت زیادی برانگیخته است.
چند روز پیش سایت خبرنامه دانشجویان ایران وابسته به بسیج در گزارشی با عنوان “چرا آیت الله مهدوی کنی برای ریاست خبرگان در سال ۸۹ کاندیدا شد؟” با اشاره به نامزدی مهدوی‌کنی برای ریاست خبرگان در آن سال نوشت: “واقعیتهای تاریخی نشان می دهد، که حساسیت ایشان نسبت به فتنه آنقدر بود که به خاطر مواضع تلخ رییس سابق خبرگان در فتنه، در مقابل وی بایستد و مانع ادامه ریاست هاشمی بر مجلس خبرگان شود.”
نویسنده گزارش اضافه کرد: “خلاء وجود شخصیتی اخلاقی، فقهی و سیاسی انقلابی در جایگاه ریاست خبرگان پس از ارتحال آیت الله مشکینی از یک سو و اصرار بر مواضع غیر شفاف و ناصحیح هاشمی در جریان فتنه ۸۸ از سوی دیگر سبب شد تا خبرگان رهبری مهدوی کنی را به ریاست برگزینند. طبیعتا باید گفت: آیت الله مهدوی کنی برای اینکه هاشمی را ناصالح برای ریاست خبرگان می دانست، وارد این عرصه شد، چرا که تا پیش از این با وجود شایستگی های مبرز، برای ریاست خبرگان کاندیدا نشده بود.”
خطر بازگشت هاشمی‌رفسنجانی به ریاست خبرگان از مدتها پیش احساس شده بود. بعد از آن‌که مهدوی‌کنی به کما رفت، اخباری از احتمال انتخاب رئیس جدید برای خبرگان منتشر شد و واکنش‌هایی به دنبال داشت. مخالفان هاشمی‌رفسنجانی که احتمال ریاست دوباره او را جدی می‌دانستند، اعلام کردند که تا زمان زنده بودن مهدوی کنی، نیازی به انتخاب رئیس جدید نیست. آنان می‌دانستند که در صورت کاندیداتوری دوباره هاشمی احتمال انتخاب او زیاد است.
در دوره‌های پیشین، هاشمی رفسنجانی در رقابت با دیگران، همواره با اکثریت مطلق آرا پیروز شده بود. او آخرین بار با ۵۱ رای در برابر ۲۶ رای محمد یزدی به ریاست خبرگان رسید. محمد یزدی کاندیدای مورد حمایت احمد جنتی و مصباح یزدی محسوب می‌شد. نکته قابل تامل در آنجا بود که تا زمان حیات آیت‌الله مشکینی، هیچگاه رقابتی برای انتخابات هیات رئیسه وجود نداشت و همواره، تنها کاندیدای موجودریاست (مشکینی) به این پست انتخاب می‌شد. بعد از مشکینی بود که رقابت بر سر ریاست خبرگان نیز شروع شد. اما در همه رقابت‌هایی که هاشمی شرکت کرد، همواره پیروز نهایی بود.
آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی، نماینده مجلس خبرگان رهبری، در برنامه تلویزیونی شناسنامه که چند روز پیش از صدا و سیما پخش شد، گفته بود: “هر کسی با آقای هاشمی رقابت کرد، شکست خورد؛ آقای جنتی آمد نشد دیگران آمدند نشد. آقای مهدوی نیز به دلیل این که آقای هاشمی به احترام آمدن ایشان کاندیدا نشد، برگزیده شد.آقای مهدوی در نطق افتتاحیه خود گفت آقای هاشمی این منصب را به من تفویض کردند.”
مجری برنامه تلویزیونی پرسیده بود: “نقل قول هایی بر این مبنا شده است که آقای هاشمی گفته اند اگر افرادی که از دید من ناصالح هستند نامزد شوند من نیز نامزد می شوم؛ آقای علم الهدی گفتند مگر در خبرگان فرد ناصالح وجود دارد؛ به نظر شما چنین برخوردهایی چه مضراتی دارد؟” و حائری پاسخ داد: “آقای علم الهدی باید بدانند که ناصالح برای خبرگان به معنای ناصالح نیست. ممکن است فرد بسیار صالح باشد ولیکن صالح بودن برای ریاست خبرگان باید کسی هم وزن آقای مهدوی باشد؛ نباید سخنان یکدیگر را به گونه ای معنا کرد که اعتراض بر آن وارد شود.”
تاکید هاشمی بر ضرورت وجود کاندیدای صالح برای ریاست خبرگان احتمالا اشاره به این موضوع دارد که در صورت کاندیدا شدن دوباره رقیبان پیشین، همچون احمد جنتی و محمد یزدی، او باز هم کاندیدا خواهد شد. به این ترتیب شاید رقیبان هاشمی‌رفسنجانی برای جلوگیری از ریاست او، خود نیز از صندلی ریاست چشم پوشی کنند.
